Του Γιώργου Κακούρη
Την κατοχύρωση του χαλλουμιού τη λες και μικρό Κυπριακό. Οι παραλληλισμοί είναι προφανείς και πολλοί τους έχουν ήδη υποδείξει.
Είναι και τα δύο πολύπλοκα ζητήματα με τεχνικά χαρακτηριστικά που επηρεάζουν το ένα το άλλο, με πολλές ισορροπίες και συμφέροντα να συνθέτουν το τελικό παζλ της λύσης.
Και στα δύο εμπλέκονται ισχυρά συμφέροντα που έμαθαν να εργάζονται με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Δεν καλοβλέπουν την ανάγκη να αλλάξουν και να προσαρμοστούν ούτως ώστε να εξασφαλίσουν δυνητικά μεγαλύτερα οφέλη για περισσότερους. Προτιμούν ακόμα και μειωμένα οφέλη για λιγότερους, φτάνει να τα έχουν τώρα.
Όπως δηλαδή κάποιοι παραγωγοί φοβούνται τον ανταγωνισμό από την μικρότερη και χωρίς τις ίδιες υποδομές τ/κ κοινότητα, αλλά δεν ζυγίζουν το γεγονός πως με την κατάθεση του ΠΟΠ μόλις έχει εξουδετερωθεί ουσιαστικά ο ανταγωνισμός από παραγωγούς του εξωτερικού.
Τα ισχυρά συμφέροντα εταιριών και χωρών στο εξωτερικό, κατοχικών και μη, είναι και αυτά μέρος του παζλ. Και όπως μέσω της Ευρωπαϊκής Ένωσης δόθηκε λύση στο χαλλούμι μειώνοντας δραστικά τον ανταγωνισμό από ξένες εταιρίες, κατ’ ανάλογο τρόπο η ΕΕ θα απέκλειε την Τουρκία από παρεμβάσεις στο εσωτερικό της ευρωπαϊκής Κύπρου.
Κάποιοι παραγωγοί ανησυχούν ακόμα για το ότι δεν θα μπορούν να πουλήσουν πλέον ως χαλλούμι παραλλαγές του τυριού με γεύση τσίλι ή χαλλούμι λάιτ. Αυτά τα προϊόντα έφερναν σημαντικά έσοδα, όμως η προσωρινή απώλεια τους αντισταθμίζεται με το άνοιγμα νέων αγορών για εξαγωγές προϊόντων που αποτελούν την μεγάλη πλειοψηφία.
Κατ’ αναλογία, ένα μεγάλο κομμάτι του προβλήματος στο Κυπριακό (πέρα από την κατοχική Τουρκία, για να προλάβω τους ορθογράφους του πατριωτισμού) είναι η ανικανότητα και η μη θέληση της πολιτικής τάξης να δει ένα βήμα παρακάτω, να δουλέψει ώστε να αξιοποιήσει τις δυναμικές μιας ενδεχόμενης λύσης, και να χτίσει την μελλοντική βιωσιμότητα της.
Τα κόμματα τα οποία θεωρητικά θέλουν λύση (και όλα διατείνονται πως την θέλουν) θα έπρεπε να εργάζονται ήδη σκληρά για δημιουργία συμμαχιών με τ/κ κόμματα και αντιμετώπισης και καταγραφής από κοινού προτάσεων και λύσεων για τα πραγματικά, εσωτερικά ζητήματα και στις δύο πλευρές.
Κάποια κόμματα πειραματίστηκαν όταν τα άστρα ευθυγραμμίζονταν και οι πρέσβεις περιχαρείς έδιναν συγχαρητήρια, κάποια το κάνουν εδώ και δεκαετίες, κάποια ούτε καν το σκέφτονται.
Τα πλείστα ε/κ (αλλά και τ/κ) κόμματα, στις πλείστες των περιπτώσεων και την περισσότερη ώρα, δεν δείχνουν σημαντική διάθεση να εξελιχθούν. Είναι πιο εύκολο να επαναλαμβάνουν τα ίδια και τα ίδια στο Κυπριακό.
Η επιχείρηση του Κυπριακού όμως δεν είναι πλέον το ίδιο αποδοτική, καθώς μετά από δεκαετίες συνομιλιών, όλα τα κομμάτια για το επόμενο βήμα είναι εκεί και όσοι στη διεθνή κοινότητα μας βοηθούν να το λύσουμε όπως θέλουμε - ένα κράτος με μια κυριαρχία και κανέναν τρίτο στα πόδια μας - χάνουν την υπομονή τους.
Τα τρία μεγάλα κόμματα κουτσά- στραβά επιβιώνουν. Τα μικρά «κεντρώα» λαθροβιούν, με τα ποσοστά τους να ανεβοκατεβαίνουν αναλόγως αρχηγού και της μοίρας.
Τα ε/κ κόμματα έμαθαν να πουλούν ένα «Κυπριακό» με άφθονο αγελαδινό γάλα, χωρίς να μπαίνουν στον κόπο να ψάχνουν για διζωνικές λύσεις με αποτελεσματική συμμετοχή του αιγοπρόβειου, κάποτε μάλιστα καταδικάζοντας τις κυπριακού τύπου αίγες Δαμασκού ως ξένο σώμα. Και έμαθαν να πλουτίζουν με υποπροϊόντα, με σωστό περιεχόμενο με προσθήκη τσίλι στο τυρόπηγμα.
Επιχείρησα μια ομολογουμένως παραθκιάνταλη παρομοίωση. Ίσως οι παραλληλισμοί δεν είναι ακριβείς, αλλά αγγίζουν το πνεύμα της παθογένειας του Κυπριακού πολιτικού σκηνικού.
Το προϊόν λοιπόν των ε/κ κομμάτων στο Κυπριακό δεν πουλά πλέον. Και άλλα προϊόντα, από τα ευχολόγια για τη διαφθορά μέχρι τις υποσχέσεις για σωστή ανάπτυξη της χώρας, δεν πουλούν πλέον γιατί έχουμε αντιληφθεί πως δεν έχουν καμία διατροφική αξία.
Για αυτό και τα ε/κ κόμματα πανικοβάλλονται βλέποντας διαδηλώσεις χιλιάδων ανθρώπων κατά της διαφθοράς, κατά της περιβαλλοντικής καταστροφής και ναι, κατά της ανικανότητας στο Κυπριακό. Ανησυχούν γιατί δεν ξέρουν πώς να την εξαργυρώσουν σε ψήφους - και ούτε και μπορούν.
Μέχρι προχθές, μόνο γραφικοί εθνικιστές, αντιομοσπονδιακά κόμματα και κομματίδια, και οι ιδεαλιστές της προσέγγισης «κανένας συμβιβασμός μέχρι να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες για να πραγματωθούν τα όνειρα των παππούδων μας» έβλεπαν το κίνημα «Ως Δαμέ» ως εχθρό τους.
Όταν όμως η δημοσκόπηση του ΡΙΚ της 25ης Μαρτίου έδειξε στήριξη 45% στους διαδηλωτές, τα προεκλογικά επιτελεία κινήθηκαν γρήγορα, και ο Αβέρωφ Νεοφύτου, ως μανούλα στην δημιουργία ατζέντας, κίνησε μηχανισμούς για να καταστεί ζήτημα μια μικρή φράση που απλώς περιγράφει την στυγνή πραγματικότητα.
Αμφισβητεί κανείς η κυβέρνηση, και η κάθε κυβέρνηση και ε/κ κόμμα, συμπεριφέρεται πως κυβέρνηση μόνο στον νότο; Και πως έχει παραδώσει τον βορρά στο καθεστώς Ερντογάν;
Θα μπορούσε να υπάρχει μια διαφορετική διατύπωση ώστε να μην μπορεί ο κάθε αλουπός της Αργάκας να πιάσει το πόδι των διοργανωτών; Ενδεχομένως ναι. Όμως η ευκολία με την οποία έσπευσαν όλα τα κόμματα ανεξαιρέτως να υιοθετήσουν αυτό το μη-θέμα ως θέμα είναι ενδεικτική του ότι... δεν έχουν ουσιαστική απάντηση να δώσουν.
Ο κόσμος εν ‘γοράζει πλέον Κυπριακό με τσίλι. Θέλει λύση, βλέπει τις ευθύνες της Τουρκίας, έχει βάσιμες ανησυχίες. Αλλά θέλει πολιτικούς, προτάσεις και θέσεις με πραγματική διατροφική αξία.
