Του Απόστολου Τομαρά
Τα επίσημα στοιχεία της Eurostat για το μέγεθος των προσφυγικών ροών προς την Κύπρο δεν αφήνουν περιθώρια εφησυχασμού στη Λευκωσία και στο Υπουργείο Εσωτερικών. Η κατάταξη της Δημοκρατίας πίσω από την Ελλάδα σε ό,τι αφορά τις αφίξεις προσφύγων τα τελευταία δυο χρόνια προκαλεί πονοκεφάλους μιας και η τάση συνεχίζει να είναι αυξητική.
Πέρα από τους οικονομικούς πόρους που διατίθενται σε μια δύσκολη περίοδο αυτό που προκαλεί ανησυχία είναι το κομμάτι της παράνομης μετανάστευσης ένα κομμάτι της οποίας αφορά προσφυγικές ροές. Μπροστά στην κατάσταση που έχει δημιουργηθεί, η Λευκωσία κινείται στη λογική της συλλογικής αντιμετώπισης ενός προβλήματος που απειλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μόνο σε ό,τι αφορά τη Συρία τα τελευταία πέντε χρόνια έχουν μετακινηθεί προς την Ευρώπη, 6 εκατ. Σύριοι πρόσφυγες. Μεγάλες ροές παρατηρούνται και από τη Βόρεια Αφρική και από Δυτική Αφρική σε συγκεκριμένες χώρες.
Η Λευκωσία επιμένει στη χάραξη μιας ενιαίας μεταναστευτικής πολιτικής και πολιτικής ασύλου της Ε.Ε. όπου θα υπάρχει υποχρεωτική ρήτρα για ανακατανομή όταν ξεπεράσουν σε μια χώρα, ένα συγκεκριμένο όριο το οποίο είναι και με βάση την αναλογία πληθυσμού.
Επί του θέματος ο Υπουργός Εσωτερικών Κωσταντίνος Πετρίδης σε συνέντευξή του στην «Κ» είχε τονίσει με σαφήνεια πως «η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη δεν μπορεί να περιορίζεται μόνο σε χρηματικά ποσά. Πρέπει να καλύπτει και το εύρος της μεταναστευτικής πολιτικής». Στο πνεύμα αυτό όπως είχε τονιστεί από τον ΥΠΕΣ το σύστημα αυτόματης ανακατανομής μεταναστών και σε άλλες χώρες, οι οποίες μέχρι στιγμής αρνούνται να λάβουν το δικό τους μερίδιο θα μειώσει το πρόβλημα.
20 χιλιάδες οι παράνομοι
Εκτός από το προσφυγικό η Λευκωσία εμφανίζεται ιδιαίτερα ανήσυχη και για το κομμάτι το παράνομων μεταναστών που βρίσκονται σε εδάφη που ελέγχει η Δημοκρατία χωρίς άδεια παραμονής. Εδώ ο ακριβής αριθμός παραμένει αδιευκρίνιστος. Σε καθεστώς παράνομης διαμονής συγκαταλέγονται τα πρόσωπα που ενώ εισήλθαν νόμιμα στη Δημοκρατία, στη συνέχεια για οπουδήποτε λόγο η διαμονή τους χαρακτηρίστηκε παράνομη. Τέτοιες περιπτώσεις είναι οι απορριφθέντες αιτητές ασύλου, άτομα των οποίων έχει λήξη η άδεια παραμονής τους, καταδικασθέντες για ποινικά αδικήματα. Σύμφωνα με στοιχεία της Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης της Αστυνομίας, από το 2007 έως το 2018 ο κατάλογος των προσώπων που αναζητούνται έχει ανέλθει στις 12.764 και αφορά άτομα των οποίων η άδεια έχει λήξη και έχουν καταγγελθεί. Ωστόσο το συνολικό νούμερο όσων διαμένουν παράνομα παραμένει αδιευκρίνιστο. Από πλευράς Αστυνομίας οι παράνομοι εντός Κυπριακής Δημοκρατίας, υπολογίζονται στις 20 χιλιάδες.
Στην προσπάθεια επίλυσης του προβλήματος, έχει προταθεί η επανεξέταση του δικαιώματος διέλευσης υπηκόων τρίτων χωρών, οι οποίοι δεν υπόκεινται σε καθεστώς εθνικής θεώρησης από μη νόμιμα σημεία εισόδου. Ως παράγοντες που ενισχύουν την παράνομη Μετανάστευση έχουν εντοπιστεί: Η πράσινη γραμμή και τα αντικειμενικά προβλήματα ελέγχου, Οικονομικοί λόγοι, Έλλειψη μηχανισμών ελέγχου και επιβολής κυρώσεων, Αδυναμία απέλασης/πληρότητα χώρων κράτησης.
Για τον τελευταίο παράγοντα ενδεικτικά είναι τα στοιχεία που υπάρχουν: Για το 2017 οι αναγκαστικές επιστροφές ανήλθαν σε 550, το 2016 σε 944, το 215 σε 1762, το 2014 σε 2959 και το 2013 πραγματοποιήθηκαν 3690 αναγκαστικές επιστροφές. Το κόστος κράτησης ανά άτομο υπολογίζεται στα 2.500 ευρώ το μήνα.
