Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Στα 4,4 δισεκατομμύρια ευρώ μειώθηκαν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στην Κύπρο, με το δείκτη των προβληματικών δανείων προς τα δάνεια που εξυπηρετούνται να φτάνει στο 15,3%. Η πώληση προβληματικών δανείων ύψους 577 εκατομμυρίων ευρώ, γνωστό ως «Helix 3», στο επενδυτικό ταμείο της Pimco που είχε αγοράσει και ένα από τα προηγούμενα πακέτα ΜΕΔ της τράπεζας, μείωσε το δείκτη των ΜΕΔ στην Κύπρο από 17,4% που ήταν τον Ιούλιο του 2021, κατά 2,1%. Τα ΜΕΔ στην Κύπρο τον Ιούλιο του 2021 ανέρχονταν σε 4,97 δισεκατομμύρια ευρώ. Με την πράξη της Τράπεζας Κύπρου και της Pimco φέρνει για πρώτη φορά στην Κύπρο το δείκτη ΜΕΔ στο 1/3 του υψηλότατου ποσού του τέλους του 2014. Ανατρέχοντας στα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στην Κύπρο βλέπουμε πως τα ΜΕΔ τέλος 2014 ανέρχονταν σε 27,3 δισεκατομμύρια ευρώ και ο δείκτης ΜΕΔ αντίστοιχα στο 47,8%. Τα καλά της πώλησης τα καρπώνεται –όπως πρέπει δηλαδή- και η Τράπεζα Κύπρου. Η συναλλαγή μεταξύ Τράπεζας και Pimco μειώνει τα ΜΕΔ της Τράπεζας Κύπρου κατά 36% και φτάνουν πλέον στα 0,9 δισ. ευρώ, ενώ το ποσοστό ΜΕΔ προς δάνεια σε 8,6%. Τα ΜΕΔ της Τράπεζας Κύπρου προς τον εξυπηρετούμενό της δανεισμό το 2014 ανερχόταν στο 63%, με την πτώση να είναι μεταξύ 90% - 95%. Επόμενος στόχος της τράπεζας, διά στόματος CEO Πανίκου Νικολάου, είναι ο δείκτης ΜΕΔ της Τράπεζας Κύπρου στο επόμενο διάστημα να μειωθεί περαιτέρω, στο 5%. Το χαρτοφυλάκιο πάντως που πωλήθηκε έχει συμβατικό υπόλοιπο ύψους 993 εκατ. ευρώ και αποτελείται από περίπου 20 χιλιάδες δάνεια, κυρίως σε ιδιώτες.
Ετοιμάζονται 2 πωλήσεις
Άλλη μία πώληση που θα κατορθώσει να μειώσει στα «τριάρια» τα ΜΕΔ στο τραπεζικό σύστημα της Κύπρου, είναι αυτή της Ελληνικής Τράπεζας. Η υπογραφή της συναλλαγής με τον δυνητικό επενδυτή -που όπως έχει καταγράψει η «Κ» σε προηγούμενά της ρεπορτάζ- μπορεί να είναι επίσης η Pimco, ενδεχομένως να γίνει και πριν από το τέλος του 2021 και η πράξη θα ολοκληρωθεί αρχές του 2022. Η Ελληνική έχει προς διάθεση χαρτοφυλάκιο μη εξυπηρετούμενων δανείων ύψους 700 εκατομμυρίων ευρώ και μαζί με το χαρτοφυλάκιο των 700 εκατ. ευρώ μπορεί ο αγοραστής –εάν θέλει- να λάβει και την APS Cyprus, την εταιρεία που έχει ιδρύσει η τράπεζα για μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Για το «Project Starlight» όπως ονομάζει η Ελληνική τη διαδικασία για πώληση των 700 εκατ. ευρώ, ενδιαφέρονται οι Apollo Global Management, Cerberus Capital Management, Pacific Investment Management Company LLC (Pimco), αλλά και κοινοπραξία μεταξύ Bain Credit Capital, Fortress Investment Group και doValue. Όταν πωληθούν και τα ΜΕΔ της Ελληνικής, τα ΜΕΔ στο κυπριακό τραπεζικό σύστημα θα μειωθούν σε 3,7 δισ. ευρώ.
Πώληση όμως ετοιμάζει και η AlphaBank όπως έχει καταγραφεί επισήμως στα οικονομικά αποτελέσματα της μητρικής, με τα 2,2 δισεκατομμύρια ευρώ να έχουν κυπριακή υπογραφή. Το «πρότζεκτ» αυτό ονομάζεται «Sky», με το οποίο θα γίνει επιτάχυνση των πρωτοβουλιών για την αναδιάρθρωση του χαρτοφυλακίου μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων στην Κύπρο. Με μία όμως σημείωση. Αυτά τα ΜΕΔ θεωρούνται ήδη εκτός της περιμέτρου των 4,4 δισεκατομμυρίων ευρώ που έχει η Κύπρος στο τραπεζικό της σύστημα, αφού είναι «παρκαρισμένα» τα προηγούμενα χρόνια σε οχήματα ειδικού σκοπού (SPV) και δεν λογίζονται πλέον εντός του συστήματος.
Από 47,8% στο 15,3%
Το τέλος του 2014 τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στην Κύπρο ανέρχονταν στα 27,3 δισεκατομμύρια ευρώ ή ο δείκτης των ΜΕΔ στο 47,8%. Στα τέλη του 2015 μειώθηκαν στα 26,6 δισ. ευρώ, στα τέλη του 2016 έφτασαν τα 23,8 δισ., ενώ στα τέλη του 2017 στα 20,5 δισ. ευρώ. ή σε ποσοστό στο 43,7%. Από τα 27,3 δισ. ευρώ μέχρι τα 20,5 δισ. ευρώ μειώθηκαν κυρίως τα ΜΕΔ μέσω της μεθόδου ανταλλαγής χρέους προς ακίνητη περιουσία (debt to asset). Ενώ υπήρχε «μομέντουμ» μείωσης των ΜΕΔ από τα τέλη του 2014 μέχρι και τα τέλη του 2017, εντούτοις σταμάτησε το «μομέντουμ». Ο λόγος ήταν ότι ολοκληρώθηκαν τότε σχεδόν όλες οι μεγάλες αναδιαρθρώσεις, από δανειολήπτες που είχαν μεγάλο δανεισμό, όπως για παράδειγμα, «ντιβέλοπερς» και ξενοδόχους. Ωστόσο, από το 2018 άρχισαν οι μεγάλες πωλήσεις δανείων, ενώ η πώληση του Συνεργατισμού λειτούργησε καταλυτικά στη μείωση των ΜΕΔ στην Κύπρο. Τον Αύγουστο του 2018 ανακοινώθηκε η πρώτη μεγάλη πώληση δανείων στην Κύπρο, ενώ είχαν γίνει προηγουμένως τρεις μικρότερες πωλήσεις. Ο λόγος για τα ΜΕΔ ύψους 2,7 δισ. ευρώ της Τρ. Κύπρου που αγόρασε η Apollo Global Management. Το καλοκαίρι του 2018 έπαψε να υπάρχει ο Συνεργατισμός αφού πωλήθηκε το υγιές του μέρος στην Ελληνική Τράπεζα και «έφυγαν» ΜΕΔ ύψους 7,3 δισεκατομμυρίων ευρώ από το κυπριακό τραπεζικό σύστημα. Η Alpha Bank Κύπρου από πλευράς της έχει μεταφέρει, όπως προαναφέρθηκε, εκτός συστήματος 2,2 δισ. ευρώ δανείων σε SPV, ενώ από εκεί και πέρα έγιναν και άλλες δυο μεγάλες πωλήσεις από Τράπεζα Κύπρου και από την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (Κύπρου). Σημειώνεται πως η τελευταία μεταφορά ΜΕΔ της Alpha Bank έγινε το 2018 για δάνεια ύψους400 εκατ. ευρώ. Η Τράπεζα Κύπρου πώλησε 1,4 δισ. ευρώ δανείων στην Pimco στο πλαίσιο του «Helix 2» και 577 εκατ. στο πλαίσιο του «Helix 3» στον ίδιο αγοραστή. Η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (Κύπρου) ανακοίνωσε ότι το 2020 πώλησε δάνεια λογιστικής αξίας 325 εκατομμυρίων ευρώ στην επενδυτική εταιρεία «Bain Capital» από το «project Marina» και της τα διαχειρίζεται η εταιρεία «doValue».
Μειώθηκαν και τα ακίνητα στην Τρ. Κύπρου
Η πράξη του «Helix 3» μεταξύ Τράπεζας Κύπρου και Pimco, εκτός από ΜΕΔ, συμπεριλαμβάνει και ακίνητα. Συγκεκριμένα, το χαρτοφυλάκιο που πωλήθηκε περιλαμβάνει ακίνητα λογιστικής αξίας 121 εκατ. ευρώ και φέρνει την τράπεζα να έχει πλέον ακίνητα 1,35 δισεκατομμυρίων ευρώ. Τον Ιούνιο του 2021 στα οικονομικά αποτελέσματα για το πρώτο εξάμηνο του έτους τα ακίνητα ήταν αξίας 1,47 δισεκατομμυρίων ευρώ. Με τέτοιες κινήσεις η Τράπεζα μπορεί να μειώσει τα αποθέματα των ακινήτων που έχει στον ισολογισμό της, δίνοντας μια «απάντηση» στο πώς μπορεί να διαχειριστεί αποτελεσματικά το τόσο μεγάλο απόθεμα. Οι τράπεζες εξάλλου δεν είναι και ούτε πρέπει να είναι εταιρείες «Real Estate». Το χαρτοφυλάκιο και τα ακίνητα που περιλαμβάνονται στο «Helix 3» θα μεταφερθούν από την Τράπεζα Κύπρου σε μια εγκεκριμένη Κυπριακή Εταιρεία Εξαγοράς Πιστώσεων (ΚΕΕΠ). Στη συνέχεια, οι μετοχές της ΚΕΕΠ θα αγοραστούν από συγκεκριμένα επενδυτικά ταμεία συνδεδεμένα με την Pimco. Μετά από μεταβατική περίοδο κατά την οποία η διαχείριση του χαρτοφυλακίου και των ακινήτων που περιλαμβάνονται στο «Helix 3» θα παραμείνει στην Τράπεζα Κύπρου, πρόθεση είναι όπως η διαχείριση μεταφερθεί σε ανεξάρτητο οργανισμό διαχείρισης δανείων (servicer), ο οποίος θα επιλεγεί και θα διοριστεί από τον αγοραστή.
