Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Τη δυνατότητα επέκτασης του σχεδίου αναστολής των δόσεων που έχουν λάβει δανειολήπτες για ακόμα έξι μήνες αλλά για λίγους, εξήγγειλε το Υπουργείο Οικονομικών.
Η αναστολή των δόσεων δανείων η οποία πήρε επέκταση εφαρμογής μέχρι και τον Ιούνιο του 2021, τρεις μήνες δηλαδή περισσότερο από το περιθώριο που έδωσε η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών, αναμένεται να τύχει μικρής αποδοχής, ενώ σε αντιδιαστολή η αναδιάρθρωση ενός δανείου φαντάζει η πραγματική λύση στο όλο πρόβλημα. Οι δανειολήπτες, οι οποίοι μπορούν να μπουν στο Σχέδιο αναστολής των δόσεων για την περίοδο Ιανουαρίου – Ιουνίου 2021, θα πρέπει να μην έχουν συμμετάσχει στο πρόγραμμα που εξαγγέλθηκε το Μάρτη του 2020, ή να μην έχουν συμμετάσχει για εννέα συνολικά μήνες.
Η νέα αναστολή, όπως διαρρέει από τραπεζικούς κύκλους, θα είναι ευχής έργον εάν εφαρμοστεί για 500 - 1000 πρόσωπα που ήδη συμμετείχαν στο πρώτο, ενώ κρατούν «μία πισινή» αναφορικά με τον αριθμό των προσώπων που θα επιλέξουν να συμμετάσχουν στο Σχέδιο από τους δανειολήπτες που δεν συμμετείχαν καθόλου.
Οι πλείστοι δανειολήπτες που συμμετείχαν στο Σχέδιο αναστολής δόσεων έχουν ήδη συμπληρώσει εννέα μήνες, άρα και δεν δικαιούνται συμμετοχή στο Σχέδιο. Υπάρχει μία όμως μικρή μερίδα, η οποία εντάχθηκε στο Σχέδιο αναστολής είτε το Μάιο, είτε τον Απρίλιο και οι οποίοι δεν θέλησαν να ισχύσει αναδρομικά η πληρωμή των δόσεών τους. Και εξηγώ. Ένας δανειολήπτης που έκανε αίτηση εντός Ιουνίου 2020 για να μπει στο Σχέδιο αναστολής δόσεων είχε δύο επιλογές. Ή να αρχίσει να μην πληρώνει από την ημερομηνία που εγκρινόταν (άρα και έχει ακόμα 1 – 2 μήνες περιθώριο για να μπει στο νέο που εξήγγειλε η κυβέρνηση το προηγούμενο Σάββατο) ή να του επιστρέφονταν τα χρήματα που είχε δώσει για Απρίλιο και Μάιο και να είχε αναδρομική ισχύ η αναστολή του. Ίσως το 95%, όπως περιγράφουν τραπεζικοί κύκλοι στην «Κ», των συμμετεχόντων του Σχεδίου επέλεξαν να έχει αναδρομική ισχύ. Έτσι, στο νέο πρόγραμμα «από τους παλιούς» μπορεί να συμμετάσχει μόνο ένα μικρό ποσοστό.
Η λύση όμως όπως έδειξε η ιστορία, παρά το Σχέδιο της κυβέρνησης που δείχνει να μην έχει μεγάλη εφαρμογή, είναι η αναδιάρθρωση. Ίσως αυτή τη φορά ουσιαστικές αναδιαρθρώσεις δανείων να έχουν μεγαλύτερο νόημα από απλώς αναστολή – μετατόπιση ενός δισεπίλυτου προβλήματος. Οι τράπεζες, όπως επικοινώνησε η «Κ», παρουσιάζονται θετικές στα ραντεβού με τους δανειολήπτες και αντί να «κυνηγήσουν» μία αναστολή, να «κυνηγήσουν» μια αναδιάρθρωση που θα τους κάνει βιώσιμους και στα παρόντα οικονομικά δεδομένα, αλλά και στα μελλοντικά.
Το 2013 υπενθυμίζεται πως κάπως έτσι είχε μετονομαστεί η λύση της αναδιάρθρωσης, δηλαδή ως παύση καταβολής δόσεων για κάποιο χρονικό διάστημα. Το αποτέλεσμα φάνηκε μέχρι τα τέλη του 2014, όπου τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια είχαν εκτοξευθεί στα 28 δισεκατομμύρια ευρώ.
Η αναδιάρθρωση τότε στο μυαλό των δανειοληπτών που παρουσίαζαν πρόβλημα, ήταν απλώς ένα χρονικό διάστημα που δεν θα πλήρωναν καθόλου, μέχρι να «ορθοποδήσουν» και μετά να άρχιζαν να πληρώνουν. Η δόση παρέμενε εξίσου μεγάλη και μόλις καλούνταν να αρχίσουν ξανά τις πληρωμές, αδυνατούσαν. Μην ξεχνάμε πως τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις αντιμετώπιζαν πρωτόγνωρες οικονομικές δυσκολίες ως συνέπεια της τραπεζικής κρίσης, όπως άλλωστε αντιμετωπίζουν τώρα με την πανδημία.
Καμία αλλαγή εισοδημάτων
Η συμβατική αξία των δανείων για τα οποία ζητήθηκε αναστολή δόσεων σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Κεντρικής για τον Ιούνιο του 2020 (μήνας καταληκτικός που μπορούσε κάποιος να συμμετάσχει στο πρόγραμμα) ανήλθε σε 11,74 δισεκατομμύρια, εκ των οποίων τα 7,07 δισ. αφορά σε επιχειρηματικά δάνεια και το υπόλοιπο, 4,67 δισ. αφορά δάνεια νοικοκυριών.
Αναστολή δανείων αιτήθηκαν συνολικά 50.586 δανειολήπτες, εκ των οποίων οι 44.428 αφορούν νοικοκυριά και οι 6.158 επιχειρήσεις. Πολλοί χαρακτηρίζουν τη νέα επέκταση του Σχεδίου ως επικοινωνιακό κόλπο, αφού αυτοί που δεν αιτήθηκαν δεν φαίνεται να αντιμετωπίζουν πρόβλημα με αλλαγή στα εισοδήματά τους. Υπάρχουν κάποιες κατηγορίες επαγγελμάτων που δεν έγιναν αποδέκτες κάποιας αλλαγής και δεν επηρεάστηκαν από την κρίση.
Οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι η μερίδα που δεν έλαβε καμία μείωση –και καλώς έγινε- και ως γεγονός δεν φαίνεται ότι συντρέχει λόγος για συμμετοχή στο νέο 6μηνο πρόγραμμα αναστολής. Υπάλληλοι που συνεργάζονται ή εργάζονται σε υπεραγορές, τραπεζικοί και άλλοι κλάδοι, επίσης δεν επηρεάστηκαν, άρα και δεν διαφαίνεται η ανάγκη για συμμετοχή στο Σχέδιο.
Δικαιούχοι του νέου Σχεδίου είναι οι δανειολήπτες που έχουν πιστωτικές διευκολύνσεις ανεξαρτήτως σκοπού με υποθήκη την κύρια κατοικία μέχρι 350 χιλιάδες ευρώ, από φυσικά πρόσωπα ή μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Εκείνοι που έχουν πιστωτικές διευκολύνσεις επιχειρηματικού σκοπού από εταιρείες και αυτοτελώς εργαζομένους οι εργασίες των οποίων βρίσκονται υπό υποχρεωτική αναστολή με βάση το Διάταγμα που εκδόθηκε στις 8 Ιανουαρίου 2021.
Πιστωτικές διευκολύνσεις επιχειρηματικού σκοπού από εταιρείες του ξενοδοχειακού κλάδου. Πιστωτικές διευκολύνσεις που εμπίπτουν στις πιο πάνω κατηγορίες, οι δικαιούχοι των οποίων υπέβαλαν εκδήλωση ενδιαφέροντος με βάση τα διατάγματα του έτους 2020, η εκδήλωση ενδιαφέροντος τους εγκρίθηκε από τους χρηματοοικονομικούς οργανισμούς και δεν έχουν συμπληρώσει περίοδο εννέα μηνών σε αναστολή. Οι δικαιούχοι θα δικαιούνται να υποβάλουν νέα εκδήλωση ενδιαφέροντος για κάλυψη σωρευτικής διάρκειας αναστολής δόσεων και τόκων για περίοδο 9 μηνών.
Πιθανόν να βιάστηκαν
Μεγάλος λόγος έγινε για τη μεγάλη χρήση του Σχεδίου, αφού όπως δείχνουν τα δεδομένα, προχώρησαν σε αναστολή πέραν των 50 χιλιάδων δανειοληπτών. Αναφέρθηκε ευρέως πως το Σχέδιο έτυχε εκμετάλλευσης και δεν μπήκαν δανειολήπτες που είχαν πραγματικό πρόβλημα. Όμως, αν και εφόσον μπήκαν δανειολήπτες που δεν είχαν μεγάλη ανάγκη από την αρχή της πανδημικής κρίσης και πλέον –αφού έχει διαρκέσει τόσο- έχουν και δεν έκαναν σωστή διαχείριση των χρημάτων που δεν έδιναν για δόση, τώρα θα έχουν πραγματικό πρόβλημα.
Κανένας εξάλλου δεν μπορούσε να προβλέψει πως η κρίση θα κρατούσε τόσο, θα ερχόταν ένα δυνατότερο δεύτερο κύμα και ίσως να φλερτάρουμε –όπως λένε οι ειδικοί- με τρίτο.
Έντυπη Έκδοση
