Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Το τρέχον έτος άλλαξε άρδην τα τραπεζικά δεδομένα της Κύπρου, αφού ιδιωτικοποιήθηκε η Συνεργατική Κυπριακή Τράπεζα, βελτιώθηκαν οι νομοθεσίες για την αντιμετώπιση των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων και έγινε η πρώτη μεγάλη πώληση δανείων από την Τράπεζα Κύπρου. Ο Σεπτέμβριος του 2018 όπως φαίνεται θα είναι κομβικός μήνας, καθώς στις 3 Σεπτεμβρίου λειτούργησε για πρώτη φορά η Ελληνική Τράπεζα με την απορροφηθείσα οντότητα του «καλού» Συνεργατισμού. Επίσης θα είναι ο μήνας στον οποίο θα επιλέξουν τα τραπεζικά ιδρύματα εάν θα συμμετάσχουν στο Σχέδιο Εστία. Πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν πως μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2018 θα πρέπει να δηλώσουν οι τράπεζες της Κύπρου κατά πόσο θα συμμετάσχουν στο Σχέδιο της Κυβέρνησης που θα επιχορηγεί δόση του δανείου του κάθε δανειολήπτη ο οποίος χαρακτηρίζεται ως «ευάλωτος». Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν πως εάν κάποιο τραπεζικό ίδρυμα δεν επιλέξει να συμμετάσχει στο Σχέδιο Εστία, αυτομάτως αποκλείει όλους τους πελάτες του μελλοντικά να επωφεληθούν από αυτό.
Τροποποιήσεις
Ταυτόχρονα, το Σχέδιο έχει δεχτεί πλέον κάποιες τροποποιήσεις, περισσότερο ρύθμιση κάποιων τεχνικών λεπτομερειών, όπου θα το καταστήσει λειτουργικό, βιώσιμο και αποτελεσματικό. Οι αλλαγές φυσικά έχουν γίνει από το Υπουργείο Οικονομικών και τα τραπεζικά ιδρύματα της Κύπρου. Αυτό είχε δηλώσει εξάλλου και ο Οικονομικός Διευθυντής της Διεύθυνσης Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας του Υπουργείου Οικονομικών, Ανδρέας Χαραλάμπους, κατά την τελευταία του αναφορά στο Σχέδιο. «Οι προετοιμασίες συνεχίζονται σε συνεργασία και με τις τράπεζες, για να ρυθμιστούν κάποιες τεχνικές λεπτομέρειες και να ολοκληρωθεί η ετοιμασία όλων των λεπτομερειών του Σχεδίου. Παράλληλα, προωθούνται οι οργανωτικής φύσεως προετοιμασίες», είχε δηλώσει χαρακτηριστικά αρχές Αυγούστου.
Το Σχέδιο Εστία προβλέπει την καταβολή του 1/3 του δανείου καθενός ευάλωτου δανειολήπτη από πλευράς κράτους, καθώς και διαγραφή του έως και 32%. Από τη στιγμή που παρουσιάστηκε το Σχέδιο, έως και τώρα, ήταν σε «γκρίζα ζώνη» από πλευράς Υπουργείου το πώς θα εφαρμόζεται το «κούρεμα» του δανείου. Σύμφωνα με τις λεπτομέρειες του Σχεδίου που γνωρίζει η «Κ», το κούρεμα του δανείου θα γίνεται όταν ολοκληρώνεται η αποπληρωμή του δανείου. Και αυτό, για να αναγκάζεται ο δανειολήπτης να είναι πιστός στις υποχρεώσεις του – καταβολή των 2/3 της μηνιαίας του δόσης, μέχρι το τέλος. Τότε και μόνο τότε το εκάστοτε τραπεζικό ίδρυμα θα προχωρά στο κούρεμα του δανείου του (στο ποσοστό βέβαια που έχει προσυμφωνηθεί). Για παράδειγμα, δανειολήπτης που θα έχει συμφωνήσει μηνιαία δόση 600 ευρώ με την τράπεζα και το κράτος για 10 χρόνια, και κούρεμα δανείου 20%, θα δίνει 400 ευρώ το μήνα έως το χρόνο που έχει συμφωνηθεί και με την τελευταία δόση θα του ανακοινώνεται πως πλέον εφαρμόζεται και το «κούρεμα» κατά 20%, άρα τελειώνουν οι υποχρεώσεις του.
Και άλλες αλλαγές
Μπορεί από τον Ιούλιο που παρουσιάστηκε το Σχέδιο να έχουν γίνει ήδη κάποιες αλλαγές, όμως, μέχρι να εφαρμοστεί αναμένεται να τροποποιηθεί περαιτέρω. Επί της ουσίας δηλαδή, έχει γίνει ήδη μία διαφοροποίηση του αρχικού Σχεδίου, άρα μέχρι αρχές του 2019 θα γίνει άλλη μία. Πηγές που είναι κοντά στην ετοιμασία/ διαφοροποίηση του Σχεδίου, είχαν τονίσει στην εφημερίδα πως ενδεχομένως αλλάξουν κάποια από τα αρνητικά του δεδομένα, ή αλλιώς, αυτά που έχουν υποστεί περισσότερη, αλλά δικαιολογημένη κριτική. Τέτοια είναι τα εξής: Το ετήσιο εισοδηματικό κριτήριο των 50 χιλ. ευρώ ανά οικογένεια. Το ποσοστό άλλου περιουσιακού στοιχείου, αξίας ίσης με το 125% της εξασφάλισης. Το ότι εάν γίνει επιλέξιμος ένας δανειολήπτης εντός του 2019, με τους όρους του 2019, δεν πρόκειται να αναθεωρηθούν στο μέλλον, παρόλο που ενδεχομένως αλλάξουν τα εισοδηματικά του κριτήρια. Τέλος, η «καυτή πατάτα» που κρατά το Υπουργείο και ενδεχομένως πρέπει να διαχειριστεί, είναι το ετήσιο εισόδημα μιας οικογένειας, αλλά βάσει των εξαρτώμενων μελών της. Όλα τα παραπάνω έχουν απασχολήσει το Υπουργείο και τις τράπεζες, αλλά δεν είναι ακόμα ανακοινώσιμο εάν έχουν συμπεριληφθεί στις αλλαγές που ήδη έχει δεχθεί το Σχέδιο, ή θα τροποποιηθεί αναλόγως πριν εφαρμοστεί.
Όχι όλες οι τράπεζες
Μπορεί η διορία για την υποβολή του ενδιαφέροντος για το Σχέδιο Εστία να εκπνέει την 30η Σεπτεμβρίου, όμως δεν είναι ακόμα σίγουρο πως θα συμμετάσχουν όλα τα τραπεζικά ιδρύματα. Όλες οι τράπεζες της Κύπρου δεν έχουν το ίδιο είδος χαρτοφυλακίου, δεν έχουν τα ίδια ποσοστά Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων και δεν έχουν το ίδιο προφίλ δανειοληπτών. Μία τράπεζα για παράδειγμα όπως η Eurobank Κύπρου, δεν θα ήταν παράδοξο να μην συμμετάσχει στο Σχέδιο, αφού σύμφωνα με τα τελευταία της οικονομικά αποτελέσματα έχει μόνο 4,5% ΜΕΔ. Επίσης, τα δάνεια που δίνει είναι επιχειρηματικά και δεν έχει έκθεση σε οικιστικά δάνεια. Μην ξεχνάμε ότι τα περισσότερα ΜΕΔ αυτή τη στιγμή στην Κύπρο αφορούν οικιστικά δάνεια. Το κόστος που ενδεχομένως να επωμιστεί η Eurobank Κύπρου για να επιμορφώσει τους υπαλλήλους της, ή να φτιάξει ένα ειδικό τμήμα «Εστίας», μπορεί να μην αντιστοιχεί στα οφέλη που έχει να εισπράξει από το πρόγραμμα. Άλλες τράπεζες που ενδεχομένως να μην μπουν στο πρόγραμμα είναι η RCBBank, αφού το πελατολόγιό της είναι εντελώς διαφορετικό από άλλων τραπεζών, η USBBank που θα απορροφηθεί από την Astrobank, άρα και θα συμμετάσχει ως «Astrobank», καθώς και η Ancoria Bank που είναι μια καινούργια τράπεζα, η οποία ενδεχομένως να έχει «μηδενικά» ΜΕΔ. Όπως και να έχει, η «Κ» παρουσίασε παραδείγματα και δεν είναι εις θέση να γνωρίζει τις προθέσεις της κάθε μίας τράπεζας, ιδίως περίπου 15 ημέρες πριν από την εκπνοή της τελευταίας ημερομηνίας υποβολής ενδιαφέροντος.
Την Ανοιξη θα «ανθίσει» η Εστία
Σύμφωνα με το βασικό σχεδιασμό για την εφαρμογή του Σχεδίου Εστία, θα ξεκινήσει τον Ιανουάριο του 2019. Παρόλα αυτά, ασφαλείς πληροφορίες θέλουν να μπαίνει και μια εύλογη καθυστέρηση δύο ακόμα μηνών. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρθηκε στην εφημερίδα μας, «η Εστία θα ξεκινήσει αρχές Άνοιξης 2019». Συνολικά, 15.000 δανειολήπτες αναμένεται να επωφεληθούν από την εφαρμογή της και κάτω από την «ομπρέλα» της θα μπουν δάνεια ύψους 3,4 δισ. ευρώ με εξασφάλιση την πρώτη κατοικία. Η Ελληνική Τράπεζα σημείωσε ανεπίσημα στο πλαίσιο σχολιασμού των οικονομικών της αποτελεσμάτων πως τα δάνεια που θα μπουν από πλευράς της στην «Εστία» θα είναι κατά προσέγγιση αξίας 250 εκατ. ευρώ, ήτοι το 7,3%. Το 50% θα είναι δάνεια της πρώην ΣΚΤ, το 38-40% της Τράπεζας Κύπρου και το 3-5% των άλλων τραπεζών. Το Τμήμα που θα αναλάβει τη διαχείριση αυτού του Σχεδίου θα είναι το Υπουργείο Πρόνοιας, Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και συγκεκριμένα το τμήμα του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος. Η διαχείριση θα γίνεται από το Υπουργείο Εργασίας και όχι από τον Κυπριακό Οργανισμό Ανάπτυξης Γης όπως είχε αρχικά ανακοινωθεί.
Έντυπη
