ΚΥΠΕ
Αύξηση, για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, παρουσίασαν το 2017 στην Κύπρο οι συνολικές δαπάνες της Κοινωνικής Προστασίας μετά τη σημαντική μείωσης τους το 2014 κατά περίπου €620 εκατομμύρια, στα €3,51 δισεκατομμύρια.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της Έρευνας της Κοινωνικής Προστασίας, η οποία βασίζεται στους κανόνες που καθορίζει το Ευρωπαϊκό Σύστημα Ολοκληρωμένων Στατιστικών Κοινωνικής Προστασίας (ΕΣΣΚΟΠ), οι συνολικές δαπάνες της Κοινωνικής Προστασίας στην Κύπρο ως ποσοστό του ΑΕΠ ανήλθαν σε 18,5% το 2017 σε σύγκριση με 19,4% το 2016, που αντιστοιχούν σε €3.713,4 εκατομμύρια το 2017 σε σύγκριση με €3.658,8 εκατ. το 2016.
Σύμφωνα με την Στατιστική Υπηρεσία της Κύπρου, οι κυριότερες λειτουργίες είναι αυτές του γήρατος και της ασθένειας/ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, οι οποίες μαζί αποτελούσαν το 66,8% του συνόλου των κοινωνικών παροχών για το 2017 (σε σύγκριση με 65,8% το 2016).
Στις παροχές γήρατος (οι οποίες περιλαμβάνουν τόσο τα χρηματικά επιδόματα γήρατος, δηλαδή τις περιοδικές συντάξεις γήρατος, τα περιοδικά χρηματικά επιδόματα καθώς και τα εφάπαξ χρηματικά επιδόματα, όσο και τα επιδόματα γήρατος σε είδος, όπως στέγαση, παροχή βοήθειας για τις καθημερινές δουλειές και λοιπές παροχές), το μεγαλύτερο ποσοστό καταλαμβάνουν οι περιοδικές συντάξεις, οι οποίες αγγίζουν τα €1.611,8 εκατ. και αποτελούν το 91,6% του συνόλου των παροχών γήρατος.
Τα €1.561,9 εκατ. από τις περιοδικές συντάξεις του 2017, έχουν παραχωρηθεί σε δικαιούχους χωρίς να αποτελεί κριτήριο το εισόδημά τους.
Επιπλέον, η Στατιστική Υπηρεσία αναφέρει ότι σημειώθηκε αύξηση στις δαπάνες για τη λειτουργία του γήρατος το 2017, για την οποία καταγράφηκαν €1.760,1 εκατ. (σε σύγκριση με €1.702,3 εκατ. το 2016), καθώς επίσης και για τη λειτουργία της ασθένειας/ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης με €665,6 εκατ. το 2017 (σε σύγκριση με €650,8 εκατ. το 2016), τη λειτουργία των επιζώντων με €267,5 εκατ. το 2017 (σε σύγκριση με €258,9 εκατ. το 2016), τη λειτουργία του κοινωνικού αποκλεισμού με €259,1 εκατ. (σε σύγκριση με €252,9 εκατ. το 2016) και τη λειτουργία της αναπηρίας με €161,1 εκατ. (σε σύγκριση με €153,2 εκατ. το 2016).
Αντίθετα, για τη λειτουργία της ανεργίας σημειώθηκε μείωση στις δαπάνες το 2017 για την οποία καταγράφηκαν €203,2 εκατ. (σε σύγκριση με €238,8 εκατ. το 2016), καθώς επίσης και για τη λειτουργία της στέγασης για την οποία καταγράφηκαν €70,1 εκατ. (σε σύγκριση με €74,7 εκατ. το 2016). Οι δαπάνες για τη λειτουργία της οικογενείας για το 2017, παρέμειναν στα ίδια περίπου επίπεδα όπως και το 2016.
Κατανομή παροχών σε κατηγοριοποιήσεις του ΕΣΣΚΟΠ
Σύμφωνα με την Στατιστική Υπηρεσία, το μεγαλύτερο ποσοστό των κοινωνικών παροχών το 2017 (84,9%), παρασχέθηκε σε δικαιούχους χωρίς την εξακρίβωση της οικονομικής τους κατάστασης. Συγκεκριμένα, για το 2017 το ποσοστό αυτό αντιστοιχούσε σε €3.081,9 εκατ.
Σημειώνει ότι στις πλείστες των περιπτώσεων, οι δικαιούχοι, έχοντας καταβάλει εισφορές σε διάφορα ταμεία (π.χ. στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων), εξασφαλίζουν δικαιώματα σε παροχές, χωρίς να αποτελεί κριτήριο το εισόδημά τους.
Περαιτέρω, αναφέρει ότι οι περισσότερες παροχές το 2017 ήταν σε χρήμα (€2.888,4 εκατ.), με τις παροχές σε είδος να αποτελούν μόνο το 20,4% του συνόλου των παροχών Κοινωνικής Προστασίας (€741,0 εκατ.).
Όσον αφορά στις παροχές σε χρήμα, το 87,9% (€2.539,5 εκατ.) παρασχέθηκαν περιοδικά (σε τακτά χρονικά διαστήματα), σύμφωνα με την Στατιστική Υπηρεσία, όπως είναι οι συντάξεις και τα επιδόματα, ενώ το 12,1% των παροχών σε χρήμα αποτελούνταν από εφάπαξ πληρωμές και φιλοδωρήματα.
Κατανομή δαπανών κατά πρόγραμμα
Επιπλέον, Όσον αφορά το Πρόγραμμα Κοινωνικής Ασφάλισης, αυτό αποτελεί, σύμφωνα με την Στατιστική Υπηρεσία, τον μεγαλύτερο φορέα κοινωνικών παροχών στην Κύπρο με παροχές ύψους €1.457,1 εκατ. κατά το 2017, που αντιστοιχεί σε μερίδιο 39,2% επί του συνόλου των παροχών.
Προσθέτει ότι σημαντική είναι επίσης η συνεισφορά του προγράμματος που αφορά σε Άλλες Δημόσιες Κοινωνικές Παροχές, με €688,5 εκατ. ή μερίδιο 18,5% επί του συνόλου. Ακολουθούν οι Κρατικές Υπηρεσίες Υγείας με €516,2 εκατ. (13,9%), το Πρόγραμμα Κοινωνικής Ασφάλισης Δημοσίων Υπαλλήλων με €428,6 εκατ. (11,5%) και τα Ημι-αυτόνομα Ιδρύματα Πρόνοιας με €305,5 εκατ. (8,2%). Μικρότερα ποσοστά καταγράφηκαν στα υπόλοιπα προγράμματα.
