Στη διττή προσέγγιση επιμένει η Ε.Ε. και μετά τις νέες απειλές του Αμερικανού προέδρου για δασμούς 30% σχεδόν σε όλα τα ευρωπαϊκά προϊόντα, καθώς αποφάσισε μεν να επιμείνει στη διαπραγμάτευση «παγώνοντας» τα αντίποινα μέχρι την 1η Αυγούστου, αλλά παράλληλα ετοιμάζει τους δικούς της καταλόγους με τα αμερικανικά προϊόντα που θα υποστούν τις συνέπειες αν δεν επιτευχθεί συμφωνία με καλύτερους όρους.
«Ημασταν ευθύς εξαρχής σαφείς ότι προτιμάμε μια λύση-προϊόν διαπραγμάτευσης και αυτό ισχύει και τώρα. Θα χρησιμοποιήσουμε έτσι όσο χρόνο διαθέτουμε», τόνισε η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σε συνέντευξη Τύπου, στο πλαίσιο της οποίας ανακοίνωσε ότι η Ε.Ε. παρατείνει μέχρι την 1η Αυγούστου το «πάγωμα» των αντιποίνων. Ηταν η απάντηση της Κομισιόν στην επιστολή του Ντόναλντ Τραμπ με τη νέα απειλή του για δασμούς 30%, αλλά και στον οικονομικό σύμβουλο της Ουάσιγκτον Κέβιν Χάσετ. Ο κ. Χάσετ την Κυριακή αναφέρθηκε στην απειλή του Αμερικανού προέδρου για δασμούς 30%, υπογραμμίζοντας πως η προσφορά των ευρωπαϊκών χωρών δεν έχει έως τώρα κριθεί ικανοποιητική από τον Αμερικανό πρόεδρο και αν δεν υπάρξει βελτιωμένη πρόταση «οι δασμοί θα είναι πραγματικοί». Από την πλευρά του, ο επίτροπος Εμπορίου Μάρος Σέφκοβιτς τόνισε πως οι συνομιλίες με στελέχη της αμερικανικής κυβέρνησης φαινόταν να πλησιάζουν σε «ένα αποτέλεσμα καλό και για τις δύο πλευρές», αλλά η νέα απειλή για δασμούς 30% δημιούργησε «νέα δυναμική». Πρόσθεσε, πάντως, πως η Ε.Ε. πρέπει να προετοιμαστεί για κάθε ενδεχόμενο, συμπεριλαμβανομένων των αντιποίνων.
Ανάμεσα στα ευρωπαϊκά προϊόντα που θα πληγούν αν ισχύσουν οι δασμοί 30% θα είναι τα γαλλικά τυριά και τα γαλλικά κρασιά, οι παραγωγοί των οποίων προειδοποιούν για το μέγεθος του ενδεχόμενου πλήγματος στη βιομηχανία αγροτικών προϊόντων. Σχολιάζοντας ο Ζαν Φρανσουά Λουαζό, πρόεδρος της ένωσης επιχειρήσεων τροφίμων ΑΝΙΑ, προέβλεψε ότι οι δασμοί 30% θα είναι «ολέθριοι» για τη γαλλική βιομηχανία τροφίμων, ενώ ο Φρανσουά Χαβιέ Χουάρντ, διευθύνων σύμβουλος της ομοσπονδίας βιομηχανιών γαλακτοκομικών FNIL, μίλησε για «πραγματικό σοκ στους παραγωγούς γαλακτοκομικών και τυριών, για τους οποίους είναι σημαντική η αμερικανική αγορά». Χώρες-μέλη που αναμένεται να πληγούν ιδιαιτέρως αν δεν επιτευχθεί κάποια καλύτερη συμφωνία, η Γερμανία και η Γαλλία ιδιαιτέρως, συντάσσονται με τη στάση της Κομισιόν, χωρίς όμως να κρύβουν την ανησυχία τους. Μιλώντας στον γερμανικό ραδιοφωνικό σταθμό ARD, ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς δήλωσε αποφασισμένος να αναζητήσει και να βρει λύση στις εμπορικές σχέσεις με τις ΗΠΑ και για τον σκοπό αυτό να εργαστεί εντατικά με την κ. Φον ντερ Λάιεν και τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν τις επόμενες δύο εβδομάδες. Ερωτώμενος, πάντως, για την περίπτωση που η Γερμανία δεν αποφύγει τους δασμούς 30% στα προϊόντα της, ο κ. Μερτς απάντησε πως «αν συμβεί αυτό, τότε θα αναγκαστούμε να αναβάλουμε ένα μέρος των πολιτικών προσπαθειών μας, επειδή οι δασμοί θα επηρεάσουν τα πάντα και θα πλήξουν την καρδιά της γερμανικής εξαγωγικής βιομηχανίας». Από την πλευρά της, η Γαλλία φαίνεται να υιοθετεί πιο σκληρή γραμμή από τη Γερμανία, μολονότι η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικονομία εξαρτάται στον μέγιστο βαθμό από τις εξαγωγές της.
Ο υπουργός Εμπορίου της Γαλλίας, Λορέν Σεντ Μαρτέν, κάλεσε την Κομισιόν να κάνει περισσότερα από όσα έχει ανακοινώσει έως τώρα και υποστήριξε πως η Ε.Ε. πρέπει να θέσει στο στόχαστρό της και τον τομέα των αμερικανικών υπηρεσιών ή να χρησιμοποιήσει το εργαλείο της κατά του οικονομικού εξαναγκασμού που έχει θεσπίσει τα τελευταία χρόνια για να αντιμετωπίσει επιθετικές εμπορικές πρακτικές άλλων χωρών. Πρόκειται για το εργαλείο που δίνει στην Κομισιόν τη δυνατότητα να λάβει εκδικητικά μέτρα κατά τρίτων χωρών όταν αυτές ασκούν οικονομική πίεση στις χώρες-μέλη της Ε.Ε. προσπαθώντας να εκβιάσουν αλλαγές στην πολιτική τους. «Η ισορροπία δυνάμεων που επιθυμεί ο Ντόναλντ Τραμπ είναι αυτή στην οποία πρέπει να επιδεικνύει κανείς τη δυνατότητά του να αντεπιτεθεί και αυτό ίσως πρέπει να κάνουμε τώρα», τόνισε ο κ. Σεντ Μαρτέν.
Ομοίως ο Γάλλος πρόεδρος υπογράμμισε πως η Κομισιόν πρέπει να επιδείξει μεγαλύτερο δυναμισμό και να «καταστήσει σαφές ότι η Ε.Ε. είναι αποφασισμένη να υπερασπιστεί αποτελεσματικά τα ευρωπαϊκά συμφέροντα». Τόνισε μάλιστα πως μεταξύ των αντιποίνων η Ε.Ε. πρέπει να συμπεριλάβει το εργαλείο κατά του οικονομικού εξαναγκασμού. Από γερμανικής πλευράς, σε αυτό το μήκος κύματος κινήθηκε ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας Λαρς Κλίνγκμπεϊλ όταν δήλωσε την Κυριακή ότι η Ε.Ε. πρέπει να είναι έτοιμη να αναλάβει δράση σε περίπτωση αποτυχίας των συνομιλιών. Σύμφωνα με την κ. Φον ντερ Λάιεν, όμως, μέχρι στιγμής η Κομισιόν δεν προβλέπεται να επιστρατεύσει το εργαλείο κατά του οικονομικού εξαναγκασμού στη μάχη με την Ουάσιγκτον. Οπως σημείωσε η κ. Φον ντερ Λάιεν, το εν λόγω εργαλείο «έχει σχεδιασθεί για ακραίες καταστάσεις και δεν είμαστε ακόμη σε κάτι τέτοιο».
Ετοιμα δύο πακέτα αντιμέτρων 93 δισ. δολ. σε ΗΠΑ
Είναι σαφές ότι η Κομισιόν αναβάλλει προς το παρόν την προσφυγή σε μέτρα αντεκδίκησης, καθώς προσπαθεί να αποφύγει μια ακολουθία αντιποίνων από κάθε πλευρά και μια επιθετική κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου όσο δεν έχουν εξαντληθεί τα περιθώρια για να καταλήξουν οι διαπραγματεύσεις με την Ουάσιγκτον σε μια επιτυχή έκβαση. Οπως τονίζουν οικονομικοί αναλυτές, σε περίπτωση που η Ουάσιγκτον επέβαλλε πράγματι δασμούς 30% στα ευρωπαϊκά προϊόντα, θα καθιστούσε σχεδόν αδύνατον το διμερές εμπόριο και θα προκαλούσε τεράστιες συνέπειες στις εφοδιαστικές αλυσίδες, με ολέθριο αντίκτυπο και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού.
Παρά τη στάση αναμονής και την προσπάθεια διατήρησης χαμηλών τόνων, πάντως, η Ε.Ε. έχει ήδη έτοιμα δύο πακέτα αντιποίνων που, αν εφαρμοστούν και τα δύο, θα πλήξουν αμερικανικά προϊόντα αξίας 93 δισ. δολ. Το πρώτο πακέτο σχεδιάστηκε ως απάντηση στην απειλή της Ουάσιγκτον για δασμούς 50% στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου και στοχεύει σε αμερικανικά προϊόντα αξίας 21 δισ. ευρώ. Τον Απρίλιο αποφάσισε η Κομισιόν να το «παγώσει» ώστε να δώσει χρόνο για διαπραγμάτευση μέχρι χθες, οπότε έληγε η σχετική προθεσμία, αλλά τελικά αποφάσισε να παρατείνει τον χρόνο διαπραγμάτευσης. Το δεύτερο πακέτο έχει στόχο τους «ανταποδοτικούς» δασμούς, όπως τους αποκαλεί ο Ντόναλντ Τραμπ, είναι έτοιμο από τον Μάιο και έχει στόχο αμερικανικά προϊόντα αξίας 72 δισ. ευρώ. Τα μέτρα αυτά δεν έχουν, ωστόσο, ανακοινωθεί επισήμως έως τώρα και δεν έχουν πλήρως διαμορφωθεί στην τελική μορφή τους, που όταν σχηματοποιηθεί θα χρειαστεί την έγκριση των κρατών-μελών.
Το πρώτο πακέτο σχεδιάστηκε ως απάντηση της Ε.Ε. στην απειλή της Ουάσιγκτον για δασμούς 50% στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου και στοχεύει σε αμερικανικά προϊόντα αξίας 21 δισ. ευρώ.
Ανάμεσα στα άλλα μέτρα αντεκδίκησης συγκαταλέγονται ο ενδεχόμενος αποκλεισμός από τις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών της Ε.Ε., περιορισμοί και απαγορεύσεις σε επενδύσεις αμερικανικών επιχειρήσεων εντός Ε.Ε. και περιορισμοί στην πρόσβασή τους στις ευρωπαϊκές χρηματαγορές, όπως και απαγορεύσεις σε συγκεκριμένες εξαγορές. Παράλληλα, η Ε.Ε. επισπεύδει τις προσπάθειές της να προσεγγίσει άλλους ενδεχόμενους εμπορικούς εταίρους για την περίπτωση αδιεξόδου στις συνομιλίες με την Ουάσιγκτον. Διπλωματικές πηγές που προτίμησαν την ανωνυμία δήλωσαν στο Bloomberg ότι η προσέγγιση με τον Καναδά και την Ιαπωνία ενδέχεται να οδηγήσει σε συντονισμό και σύσφιγξη συνεργασίας. Η επίτροπος Ανταγωνισμού Τερέζα Ριμπέιρα δήλωσε χθες πως η Ε.Ε. επιδιώκει τη σύναψη εμπορικών συμφωνιών με την Ινδία και χώρες της περιοχής Ασίας – Ειρηνικού.
