ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Δοκιμάζονται τα όρια των Οίκων Αξιολόγησης με τις εκποιήσεις

Κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου στις συνεχόμενες τροποποιήσεις του νόμου εκποιήσεων σύμφωνα με την Κεντρική Τράπεζα

Του Παναγιώτη Ρουγκάλα

Του Παναγιώτη Ρουγκάλα

Ενδεχόμενη νέα παράταση, κατά την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου δοκιμάζει τα όρια ανεκτικότητας των οίκων αξιολόγησης και των θεσμών ευρύτερα. Την ίδια ώρα, οι Οίκοι αξιολόγησης κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου στις συνεχόμενες τροποποιήσεις του νόμου εκποιήσεων τονίζοντας τη σημαντικότητα διατήρησης ενός ολοκληρωμένου, αποτελεσματικού και σταθερού νομικού πλαισίου.

Σύμφωνα με επιστολή της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου προς την κ. Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, Πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών & Προϋπολογισμού ο κίνδυνος αρνητικής αξιολόγησης του πλαισίου από τους Ευρωπαϊκούς θεσμούς και τους οίκους αξιολόγησης είναι ορατός, με όσα αρνητικά κάτι τέτοιο θα επιφέρει. Παράλληλα, στην επιστολή σημειώνεται ότι, όποιες νέες τροποποιήσεις ή επέκταση υφιστάμενων, ενδέχεται να προκαλέσουν τις αντιδράσεις των Ευρωπαϊκών θεσμών, περιλαμβανομένου του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού, γεγονός που είναι πιθανόν να οδηγήσει σε αυξημένες κεφαλαιακές απαιτήσεις. Κάτι τέτοιο, ενδέχεται να οδηγήσει σε μείωση στη χορήγηση νέων δανείων σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις και σε αύξηση στο κόστος νέου δανεισμού. Επαναλαμβάνει δε, ότι, ενέργειες που επηρεάζουν τα κεφάλαια των τραπεζών επηρεάζουν άμεσα τους καταθέτες των τραπεζών καθώς και τους φορολογούμενους.

Η ΚΤΚ σημειώνει ότι, οι συνεχόμενες παρατάσεις αυξάνουν τον ηθικό κίνδυνο ενώ δεν βοηθούν στη διαμόρφωση μιας σωστής κουλτούρας αποπληρωμής, αλλά αντιθέτως, ενισχύουν τη δημιουργία στρατηγικών κακοπληρωτών εις βάρος των υγιών μονάδων της οικονομίας. Τέλος, υπενθυμίζει ότι στην τοποθέτηση της ΚΤΚ κατά τη συζήτηση του Μαρτίου 2021 όπου είχαν κατατεθεί 13 προτάσεις για τροποποίηση του νόμου εκποιήσεων, η ΚΤΚ τόνισε το γεγονός ότι θα μπορούσαμε να συζητήσουμε για μια επιπρόσθετη παράταση των διαδικασιών εκποίησης μέχρι την 31η Ιουλίου 2021, δεδομένου ότι αυτή θα αποτελούσε μέρος ενός τελικού και οριστικού πακέτου τροποποιήσεων.

Για όλους τους πιο πάνω λόγους, η ΚΤΚ εκφράζει την αντίθεσή της με την πρόταση που έχει κατατεθεί για παράταση της αναστολής των διαδικασιών εκποίησης μέχρι τις 31 Οκτωβρίου 2021. «Καθηκόντως, οφείλουμε να τονίσουμε ότι αλλαγές στο νομικό πλαίσιο που θα προκαλέσουν τα προαναφερόμενα στην επιστολή μας αυτή ενδέχεται να πλήξουν τη χρηματοοικονομική σταθερότητα της χώρας. Καταληκτικά, υπενθυμίζουμε την υποχρέωση διαβούλευσης με την ΕΚΤ η οποία προνοείται από το Άρθρο 127(4) και 282(5) της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το Άρθρο 2(1) της απόφασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (98/415/ΕΚ)¨, σημειώνει χαρακτηριστικά.

Οι συνεχείς αναστολές

Η ΚΤΚ συνεχίζει πως, επί του πρακτέου, με τις συνεχείς αναστολές που ανανεώνονται από τον Μάρτιο του 2020, ουσιαστικά ακυρώνεται το εργαλείο των εκποιήσεων ως ύστατη λύση ανάκτησης χρεών. Επίσης, η επαναλαμβανόμενη παράταση αυξάνει ανησυχητικά τον κίνδυνο ο νόμος να εκληφθεί, τόσο από τους δανειολήπτες όσο και από εξωτερικούς φορείς (οίκους αξιολόγησης, επενδυτές, ΕΚΤ, κλπ.) ως μόνιμα ανενεργός. Σε τέτοια περίπτωση, οι συνέπειες αναμένεται να είναι αρνητικές καθώς απαλείφονται οποιαδήποτε κίνητρα των δανειοληπτών για αναδιαρθρώσεις ενώ καθίσταται σημαντικός ο κίνδυνος να αυξηθούν τα ΜΕΧ, μέσω νέων αθετήσεων. Σημειώνουμε ότι ο μέσος όρος του δείκτη ΜΕΧ στην Ευρωπαϊκή Ένωση κατά την 31 Μαρτίου 2021 ανερχόταν σε 2,5%, δηλαδή 7 φορές μικρότερο από το ποσοστό που διατηρεί το τραπεζικό σύστημα της Κύπρου.

«Επομένως, ενδεχόμενη αύξηση των ΜΕΧ στο τραπεζικό σύστημα, ενδέχεται να επιφέρει πλήγμα στην χρηματοοικονομική σταθερότητα και στην οικονομία ευρύτερα με πιθανό αντίκτυπο στους καταθέτες και στους φορολογούμενους, όπως άλλωστε τις έχουμε βιώσει στο παρελθόν. Επανατονίζουμε, ότι οι εκποιήσεις δεν αποτελούν αυτοσκοπό. Αποτελεί όμως ένα απαραίτητο συστατικό ενός ολοκληρωμένου πλαισίου διαχείρισης των ΜΕΧ», συμπληρώνει.

Πέραν των αρνητικών συνεπειών, η ΚΤΚ εκτιμά πως είναι σημαντικό να τονίσει και τα θετικά αποτελέσματα που η επιτυχής μείωση των ΜΕΧ αναμένεται να επιφέρει. Όπως έχει δηλώσει ο Αντρέα Ένρια, πρόεδρος του Εποπτικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, σε πρόσφατη συνέντευξη του στο πανεπιστήμιο τη Νάπολης, σύμφωνα με έρευνα που διεξήγαγε η ΕΒΗΟ, η μείωση των ΜΕΧ αυξάνει τον ρυθμό ανάπτυξης, οδηγώντας σε αυξημένες επενδύσεις και μειώνει την ανεργία. Συναφώς, ένα συχνά μεταβαλλόμενο νομικό πλαίσιο, προκαλεί αβεβαιότητα στους ξένους επενδυτές και ενδεχομένως να περιορίσει νέες επενδύσεις, επηρεάζοντας αρνητικά την οικονομική ανάπτυξη.

Ο εννιάλογος της Κεντρικής

Σχετικά, παρουσιάζει η ΚΤΚ κάποια στοιχεία που κατά την άποψη της πρέπει να ληφθούν υπόψη προτού ληφθούν οι τελικές αποφάσεις από τη Βουλή των Αντιπροσώπων.

1.            Παρά τη μείωση των Μη Εξυπηρετούμενων Χορηγήσεων (ΜΕΧ) που έχει επιτευχθεί τα τελευταία χρόνια από τις τράπεζες, το τραπεζικό σύστημα της Κύπρου εξακολουθεί να διατηρεί το δεύτερο μεγαλύτερο δείκτη ΜΕΧ στην Ευρώπη, το οποίο ανέρχεται περίπου στο 17%,

2.            Ο ψηλός δείκτης ΜΕΧ αναγνωρίζεται από όλους τους οίκους αξιολόγησης αλλά και τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, ως, ίσως, η μεγαλύτερη ευπάθεια της οικονομίας της χώρας μας,

Λεωφόρος Κέννεντυ 80,1076 Λευκωσία, Κύπρος— Τηλέφωνο: +357 22714471 - Φαξ: +357 22378151

Ηλεκτρονικό Ταχυδρομείο: βονοτηοΓ@ςςηΐΓα1όπηΙ<Χ)'- Ιστοσελίδα: νννχςη[τα11)αη1<Χ)'

3.            Από το σύνολο των ΜΕΧ στο τραπεζικό σύστημα, 64% αφορούν δάνεια σε καθυστέρηση πέραν των 2 ετών, δηλαδή οι καθυστερήσεις προέκυψαν πριν την εξάπλωση της πανδημίας,

4.            Από το 2015 μέχρι και το 2020 έχουν πωληθεί από τις τράπεζες, κατά τη διαδικασία του πρώτου πλειστηριασμού, συνολικά 6 κατοικίες, με μέση αγοραία αξία περί τις €523χιλ., δηλαδή, σε αξίες σημαντικά πιο ψηλές από αυτό που ο νόμος ορίζει ως κύρια κατοικία (€350χιλ.) αλλά και ψηλότερη από την περίμετρο που καλυπτόταν από την αναστολή εκποιήσεων που είχε τελευταίως ψηφιστεί (€500χιλ.),

5.            Παράλληλα για την ίδια περίοδο, έχουν αγορασθεί από τις τράπεζες, ενεργώντας ως ενυπόθηκοι οφειλέτες, μετά την αποτυχία του πρώτου πλειστηριασμού, συνολικά 26 ακίνητα με μέση αγοραία αξία τις €815χιλ., δηλαδή και πάλι σημαντικά ψηλότερη των ποσών που έχουν αναφερθεί στο σημείο (4) πιο πάνω,

6.            Γύρω στο 60% των επιστολών Τύπου ΙΑ που έχουν σταλεί για εκποίηση κατά το τρίμηνο μέχρι 31 Μαρτίου 2021, αφορούν αγροτεμάχια με μέση αγοραία αξία γύρω στις €70χιλ., δηλαδή σημαντικά χαμηλότερη του ποσού που καλύπτει η περίμετρος της τελευταίας ψήφισης για αναστολή εκποιήσεων (€250χιλ.),

7.            Κατά το 2020, έχει γίνει ανταλλαγή χρέους με ακίνητη περιουσία από τις τράπεζες συνολικού ύψους €107εκ. Διευκρινίζεται ότι με τον όρο ακίνητη ιδιοκτησία καλύπτονται όλα τα είδη ακινήτων, καθώς στα στοιχεία που συλλέγει η ΚΤΚ δεν υπάρχει ο διαχωρισμός κατά τύπο ακινήτων,

8.            Κατά το 2020, έχουν χορηγηθεί νέα δάνεια συνολικού ύψους περίπου στα €3 δις. από τα οποία €866εκ. (δηλαδή 28%) αφορούν δάνεια προς νοικοκυριά. Κατά το πρώτο τρίμηνο του 2021, από τα €688εκ νέου δανεισμού που έχει χορηγηθεί, τα €227εκ. (δηλαδή 33%) αφορούν δάνεια προς νοικοκυριά,

9.            Τέλος, σημαντικό ποσό ΜΕΧ κατέχεται από εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων.

Τα συμπεράσματα

Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω στοιχεία, εξάγει η ΚΤΚ στην επιστολή που στάληκε στην Επ. Οικονομικών τα εξής συμπεράσματα:

α. το μέτρο αναστολής των διαδικασιών εκποίησης δεν μπορεί να δικαιολογηθεί ως μέτρο που βοηθά τους δανειολήπτες που έχουν επηρεαστεί από την πανδημία, καθώς μεγάλο ποσοστό των ΜΕΧ είναι σε καθυστέρηση πριν την έναρξη της πανδημίας, β. η ανησυχία και η ανάγκη που εκφράζεται για προστασία της κύριας κατοικίας, ως αυτή ορίζεται στο νόμο, δεν επιβεβαιώνεται από τα πιο πάνω στοιχεία,

γ. οι εκποιήσεις που διεκπεραιώνονται αφορούν κατά κύριο λόγο αγροτεμάχια με μικρή αξία,

δ. οι τράπεζες έχουν στηρίξει τα νοικοκυριά και επιχειρήσεις με νέο δανεισμό κατά τη διάρκεια της κρίσης, ε. ξένοι επενδυτές επέδειξαν εμπιστοσύνη στην Κυπριακή οικονομία επενδύοντας σημαντικά κεφάλαια.

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Άλλα άρθρα συγγραφέα

Του Παναγιώτη Ρουγκάλα

Οικονομία: Τελευταία Ενημέρωση

X