Του Νίκου Στέλγια
Μια νέα κίνηση της Ουάσιγκτον που αφορά το Ιράν, αφήνει από πολλές απόψεις σε πολύ δύσκολη θέση την Άγκυρα. Τα διεθνή μέσα υπογραμμίζουν ότι η απόφαση της Ουάσιγκτον να αρνηθεί την χορήγηση στην Άγκυρα νέας απαλλαγής από κυρώσεις για το ιρανικό πετρέλαιο θα μπορούσε να υπονομεύσει περαιτέρω την οικονομία και τις περιφερειακές σχέσεις της Τουρκίας.
Τον περασμένο Νοέμβριο, το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ εξέδωσε παράταση 180 ημερών σε οκτώ χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας, της Ελλάδας, της Κίνας και της Ινδίας. Τη Δευτέρα οι Ηνωμένες Πολιτείες ανακοίνωσαν ότι από τις 2 Μαΐου, η παράταση δεν θα έχει ισχύ. Στη νέα περίοδο δεν θα χορηγεί παράταση σε οποιαδήποτε χώρα που εισάγει ιρανικό ακατέργαστο πετρέλαιο.
«Η Τουρκία απορρίπτει μονομερείς κυρώσεις και θέσεις για τον τρόπο με τον οποίο διεξάγουμε σχέσεις με γειτονικές χώρες», υπήρξε η άμεση αντίδραση του υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου στην νέα εξέλιξη.
Στη νέα περίοδο οι ΗΠΑ δεν θα χορηγούν παράταση σε οποιαδήποτε χώρα που εισάγει ιρανικό ακατέργαστο πετρέλαιο.
Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Άγκυρα
Παρά την οργή του κ. Τσαβούσογλου, ο διεθνής τύπος υπογραμμίζει ότι υπάρχουν πραγματικότητες που δεν είναι σε θέση να παραγνωρίσει η Τουρκία. Η Τουρκία, η οποία δεν φέρει σημαντικά αποθέματα υδρογονανθράκων, ικανοποιεί πάνω από 90% των ενεργειακών αναγκών της από το εξωτερικό, δαπανώντας το 2018 43 δισ δολάρια για τις εισαγωγές στο πεδίο της ενέργειας.
Οι ιρανικές προμήθειες αντιπροσωπεύουν το 45% των εισαγωγών αργού πετρελαίου της Τουρκίας. Την ίδια στιγμή, λόγω της εξάρτησης από τις εισαγωγές πετρελαίου η οικονομία της Τουρκίας, η οποία εισήλθε σε ύφεση στα τέλη του περασμένου έτους, είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στις αυξήσεις των τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Συνεπώς, το επόμενο διάστημα, η λίρα η οποία έχει σταθερή απώλεια αξίας τα τελευταία χρόνια, θα μπορούσε να οδηγηθεί σε αχαρτογράφητα νερά κατά το επόμενο διάστημα.
Ο ιρανοτουρκικός διάλογος και η πρόταση της Τεχεράνης
Παράλληλα θα πρέπει να σημειωθεί ότι η διακοπή του εμπορίου πετρελαίου στον άξονα Άγκυρας-Τεχεράνης πλήττει και την περιφερειακή συνεργασία των δυο χωρών σε πολλά πεδία.
Υπενθυμίζεται ότι μετά την επίσκεψη στην Άγκυρα την προηγούμενη εβδομάδα, ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν Τζαβάντ Ζαρίφ πρότεινε τη δημιουργία χρηματοδοτικού μηχανισμού με την Τουρκία για την καταστρατήγηση των κυρώσεων των Η.Π.Α.
