Της Μαρίας Ηρακλέους
Προχωρά το νέο αρχαιολογικό μουσείο στη Λευκωσία και μάλιστα με αυξημένο προϋπολογισμό. Όπως δήλωσε στο πλαίσιο του συνεδρίου Digital Agenda Cyprus Summit ο υπουργός Μεταφορών Γιάννης Καρούσος, το Υπουργείο βρίσκεται στα τελικά στάδια πριν από την προκήρυξη της προσφοράς του έργου. Αυτό αναμένεται τις επόμενες μέρες και αφότου υπογραφεί το συμβόλαιο για τη μεταφορά των ιατρικών υπηρεσιών στο χώρο του Παλιού Νοσοκομείου. Ο προϋπολογισμός του μουσείου ανέρχεται γύρω στα 110-115 εκατ. ευρώ χωρίς το ΦΠΑ. Αυτός ήταν ο αρχικός προϋπολογισμός του έργου, ο οποίος αναμένεται να αυξηθεί συμπαρασυρόμενος από τις ανατιμήσεις του κόστους των πρώτων υλών διεθνώς. Επομένως, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του υπουργού Μεταφορών, με αυτές τις αλλαγές στο κόστος των υλικών το κόστους του έργου μπορεί να αυξηθεί ακόμα 5-10 εκατ. Η περίοδος κατασκευής του θα είναι περίπου 40-42 μήνες. Πρόκειται για το μεγαλύτερο έργο στον προϋπολογισμό του κράτους. «Το μεγαλύτερο έργο στους προϋπολογισμούς μας, είναι ένα έργο πολιτισμού και αυτό λέει πολλά για τη στρατηγική, το όραμά μας και το πόσο έχουμε δώσει προτεραιότητα στον πολιτισμό και ιδιαίτερα στην αναβάθμιση του μουσείου στη Λευκωσία», σημείωσε ο υπουργός Μεταφορών.
Τι περιλαμβάνει
Το εμβαδόν του κτηρίου ανέρχεται στα 40.000 τ.μ. εκ των οποίων τα 27 χιλ. τμ αποτελούν κλειστούς χώρους. Θα φιλοξενεί έξι χιλιάδες εκθέματα ενώ περιλαμβάνει βιβλιοθήκη, αμφιθέατρο 300 θέσεων και χώρο στάθμευσης 380 θέσεων. Περιλαμβάνει επίσης μια τεράστια έκταση υπαίθριου χώρου που αρχίζει μπροστά από το κτήριο της Βουλής και εκτείνεται μέχρι τον Πεδιαίο Ποταμό. Το νέο κτήριο θα ξεχωρίζει για τον βιοκλιματικό - ενεργειακό σχεδιασμό που θα εξασφαλίζει την ενεργειακή του απόδοση και θα αξιοποιεί τα κλιματικά δεδομένα με έμφαση στον φυσικό δροσισμό και φωτισμό. Θα περιλαμβάνει επίσης, χώρους εκθέσεων, εκπαιδευτικών εργαστηρίων, εργαστηρίων συντήρησης, αποθήκες αρχαιολογικού χώρου, και χώρους συνάντησης των επισκεπτών όπως για παράδειγμα, εστιατόριο και καφετέρια. Το έργο θα υλοποιηθεί σε δύο στάδια.
Ένα landmark μουσείο
Στόχος του μουσείου είναι να αποτελεί μέρος της καθημερινότητας της πόλης, όπως καταδεικνύεται από την παρουσίαση της αρχιτέκτονα του έργου Θεώνη Ξάνθη στο πλαίσιο του συνεδρίου Digital Agenda. Πρόκειται για ένα τοπόσημο αρχιτεκτονικής, το οποίο θα συνδυάζει τη μοναδική αρχιτεκτονική και τον πολιτισμό και θα μπορεί να πείσει τον επισκέπτη να το συμπεριλάβει στην καθημερινότητά του. Θα αποτελέσει επίσης τουριστική ατραξιόν και τουλάχιστον το 1/5 των τουριστών θα πρέπει να καταλήγει στο μουσείο στη Λευκωσία σύμφωνα με τους στόχους του Υπουργείου. Στόχος είναι επίσης να προσφέρει την εμπειρία που απουσιάζει από τη Λευκωσία, να εντυπωσιαστεί πριν μπει στο μουσείο, μπαίνοντας θα ζήσει τη μουσειολογική εμπειρία, μέσω της τεχνολογίας θα έχει τη διαδραστικότητα και να βελτιωθεί περισσότερο η εμπειρία στο μουσείο και να θέλει να επιστρέψει και να κτίσει το λεγόμενο word of mouth στο τουριστικό κοινό. «Tο ονομάζω και ολοκληρωμένη τουριστική εμπειρία όπου οι τουρίστες πρέπει να λαμβάνουν έτσι εμπειρίες, ούτως ώστε με την επιστροφή στο σπίτι τους, να παίρνουν και λίγο Κύπρο μαζί τους και να θέλουν να επιστρέψουν» σχολίασε ο Γιάννης Καρούσος. Όπως ανέφερε, θα είναι ένα μουσείο παράδειγμα και τοπόσημο όχι μόνο για την Κύπρο αλλά και ολόκληρης της Μεσογείου.
Να κερδίσει το κοινό
Το νέο μουσείο με τη λειτουργία του θα έχει ελεύθερη είσοδο στους επισκέπτες. Σήμερα τα μουσεία που λειτουργούν κάτω από το Τμήμα Αρχαιοτήτων έχουν όλα ελεύθερη είσοδο και στόχος είναι να λειτουργούν και Σαββατοκύριακα και καθημερινές, μέχρι αργά το απόγευμα, ακολουθώντας ανάλογα παραδείγματα στο εξωτερικό. Στόχος είναι η αύξηση της επισκεψιμότητας, αφού αυτή τη στιγμή οι αριθμοί της επισκεψιμότητας είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Όπως ανέφερε ο κ. Καρούσος, για το σύνολο των 14 μουσείων που λειτουργούν κάτω από το Τμήμα Αρχαιοτήτων, η επισκεψιμότητα φτάνει τους 80.000 επισκέπτες τον χρόνο σε μια κανονική τουριστική περίοδο, εκ των οποίων περίπου το 50% είναι μαθητές σχολείων. Όσο αφορά το υφιστάμενο μουσείο της Λευκωσίας, οι επισκέψεις το 2019 ήταν γύρω στις 33.000ς, ενώ στους αρχαιολογικούς χώρους ξεπερνούν το 1 εκατ. γι αυτό συνδυάζεται και η ελεύθερη είσοδος. Εκτιμάται ωστόσο και αυτός άλλωστε είναι ο στόχος, το ενδιαφέρον του κοινού και η επισκεψιμότητα στο μουσείο να εκτοξευθεί σε μερικές χιλιάδες την ημέρα.
Και το παλιό ΓΣΠ
Μιλώντας επίσης στο συνέδριο Digital Agenda ο δήμαρχος της Λευκωσίας Κωνσταντίνος Γιωρκάτζης ανέφερε τις τελευταίες δεκαετίες η Λευκωσία αποψιλώνεται, ενώ η άναρχη και οριζόντια εξάπλωση της πόλης νοτιότερα, δημιουργεί νέες χρήσεις που ανταγωνίζονταν το κέντρο. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι τα εμπορικά κέντρα. Στο πλαίσιο επαναπροσδιορισμού του κέντρου της Λευκωσίας, την τελευταία δεκαετία δημιουργήθηκε το σχέδιο περιοχής. Ένα κομμάτι αυτού του σχεδιασμού ήταν η δημιουργία του νέου κυπριακού μουσείου, το οποίο προχωρά. Ωστόσο πιο σύντομα ξεκινά ένα άλλο μεγάλο έργο του δήμου. Πρόκειται για την αναβάθμιση του χώρου του παλιού ΓΣΠ, με τις υπογραφές για το έργο να πέφτουν την ερχόμενη εβδομάδα. Το πρότζεκτ περιλαμβάνει αμφιθέατρο 750 θέσεων, υπόγειους χώρους στάθμευσης και χώρους πρασίνου. Στο ίδιο πλαίσιο ολοκληρώθηκε επίσης η πλατεία Ελευθερίας και ενώθηκαν τα τέσσερα τμήματα της τάφρου. Αναβαθμίζεται η Μακαρίου, ενώ έχει ολοκληρωθεί η αναβάθμιση της Στασικράτους αισθητικά και σε θέματα πρόσβασης και λειτουργικά ώστε να μπορεί να ανταγωνιστεί την εμπορικότητα της περιφέρειας. Όλα αυτά τα κτήρια, τα σημεία προορισμού, ενώνονται μεταξύ τους με νέα πεζοδρόμια και με ποδηλατόδρομους. «Όλα αυτά συνδέονται με τρόπους βιώσιμους. Το μουσείο είναι ένα από τα κομμάτια που θα καθιστά το κέντρο μας προορισμό και κατ’ επέκταση μόνιμα αναζωογονημένο» τόνισε ο Κωνσταντίνος Γιωρκάτζης.
Smart cities και ο ρόλος της αρχιτεκτονικής
Η ενσωμάτωση τεχνολογίας στον τρόπο με τον οποίο έχουμε την εμπειρία της πόλης είναι από τα σημαντικότερα θέματα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε σε αστικό επίπεδο σχολίασε στη δική του ομιλία στο συνέδριο ο Χρίστος Πασσάς, διευθυντής στο αρχιτεκτονική εταιρεία Zaha Hadid Architects. Συνδέοντας τη βιώσιμη ανάπτυξη στις έξυπνες πόλεις με την αρχιτεκτονική εν γένει και πιο συυγκεκριμένα αναφερόμενος στο σκεπτικό της νέας πλατείας της Λευκωσίας, ο κ. Πασσάς τόνισε ότι μια έξυπνη πόλη πρέπει να διασυνδεθεί άρρηκτα και με την οικολογική δομή των πόλεων. Το οικοσύστημα μιας πόλης θα πρέπει να έχει κυκλικές τάσεις για να λειτουργεί αυτόνομα σε ενεργειακό επίπεδο, στον μέγιστο βαθμό, όπως επισήμανε.
