Της Μαρίας Ηρακλέους
Έτοιμο να κατατεθεί στο υπουργικό συμβούλιο είναι το νομοσχέδιο για την εφαρμογή ψηφιακού εργαλείου το οποίο θα δίνει τη δυνατότητα ενημέρωσης για τις λιανικές τιμές των προϊόντων και σύγκρισης αυτών, σε καθημερινή βάση. Το νέο εργαλείο θα φέρει τελικά το όνομα Ηλεκτρονικό Καλάθι/ e-kalathi (και όχι καλάθι του νοικοκυριού) και θα δίνει τη δυνατότητα στον καταναλωτή να επιλέγει τα προϊόντα που βρίσκονται στη λίστα του, να συγκρίνει τιμές για το κάθε προϊόν ανά σημείο λιανικής πώλησης και να γνωρίζει το συνολικό κόστος του καλαθιού ανά σημείο. Ταυτόχρονα, η εφαρμογή θα κάνει αναπροσαρμογή των επιλογών και θα ενημερώνει τον καταναλωτή για τη φθηνότερη επιλογή σουπερμάρκετ/ αρτοποιείου με βάση τα προϊόντα που έχει επιλέξει να βάλει στο καλάθι του.
Ο στόχος
To e-kalathi έχει ήδη περάσει από νομοτεχνικό έλεγχο, ενώ όπως πληροφορείται η «Κ» θα κατατεθεί στο υπουργικό συμβούλιο της Μεγάλης Τετάρτης για έγκριση. Στη συνέχεια, σε συνεδρία μετά το Πάσχα θα συζητηθεί στην Επιτροπή Ενέργειας, Εμπορίου και Τουρισμού της Βουλής. Παράλληλα ετοιμάζονται οι τεχνικές προδιαγραφές, ώστε με ενδεχόμενη ψήφισή του η Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή να είναι έτοιμη να βγει σε προσφορές. Ο στόχος είναι να ξεκινήσει η συζήτηση του νομοσχεδίου στη Βουλή και να εφαρμοστεί εντός έξι μηνών μετά την έγκριση του -μέχρι τον Νοέμβριο του 2023. Σίγουρα δεν αναμένεται ότι το εργαλείο θα λύσει το πρόβλημα της ακρίβειας, αλλά αυτό που τονίζεται από την Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή είναι ότι θα βοηθήσει σε σχέση με τη διαφάνεια των τιμών και τη δυνατότητα καλύτερης ενημέρωσής του για τις τιμές στην αγορά σε συνολικό επίπεδο, έτσι ώστε να μπορέσει να κάνει τις επιλογές που θα κρίνει ο ίδιος ως πιο συμφέρουσες.
Η εφαρμογή στο κινητό θα κάνει αναπροσαρμογή των επιλογών και θα ενημερώνει τον καταναλωτή για το φθηνότερο σουπερμάρκετ με βάση τα προϊόντα που έχει επιλέξει να βάλει στο καλάθι του.
Πρόνοιες προσχεδίου
Το κείμενο δεν έχει υποστεί σημαντικές αλλαγές μετά τον νομοτεχνικό έλεγχο σύμφωνα με την αρμόδια υπηρεσία. Βάσει πάντως του περιεχομένου του προσχεδίου του νομοσχεδίου για τον περί καταγραφής και παρακολούθησης δεδομένων τιμών προϊόντων νόμου του 2023, οι υπόχρεοι υποβολής δεδομένων τιμών οφείλουν να ενημερώνουν την πλατφόρμα για τα πιο πάνω στοιχεία καθημερινά, το αργότερο μέχρι τις 10:00 π.μ. Στο προσχέδιο αναφέρεται επίσης ότι η μη υποβολή ή υποβολή ανακριβούς ή/και ελλιπούς δήλωσης, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου, συνιστά παράβαση η οποία επισύρει ποινή με τη μορφή του διοικητικού προστίμου ύψους από χίλια (1.000) έως πενήντα χιλιάδες (50.000) ευρώ, ανάλογα με τον κύκλο εργασιών του υπόχρεου υποβολής δεδομένων τιμών κατά το αμέσως προηγούμενο της παράβασης έτος κατά περίπτωση και αναλόγως της βαρύτητας της παράβασης. Τα δεδομένα τιμών είναι οι ημερήσιες τιμές ραφιού που ορίζονται ως η τιμή λιανικής πώλησης, χωρίς προωθητικές ενέργειες, συνολικά ανά επιχείρηση τροφίμων ή/και άλλων προϊόντων ή/και τη μέση τιμή πώλησης η οποία ίσχυε κατά την προηγούμενη ημέρα (συνολικός τζίρος πωλήσεων προϊόντος διά αριθμό πωληθέντων τεμαχίων).
Ο κύκλος εργασιών
Σημείο τριβής, όπως έχει καταδειχθεί σε προηγούμενη συζήτηση του θέματος, ήταν η αναφορά για επιχειρήσεις με ετήσιο κύκλο εργασιών πέραν των 8 εκατ. ευρώ. Συγκεκριμένα, στο προσχέδιο του νομοσχεδίου αναφέρεται ότι υπόχρεοι υποβολής δεδομένων τιμών είναι όλες ανεξαιρέτως οι επιχειρήσεις υπεραγορών τροφίμων ή/και άλλων προϊόντων που ασκούν δραστηριότητες λιανικής πώλησης («supermarkets») με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 8 εκατομμυρίων (8.000.000) ευρώ, βάσει των οικονομικών καταστάσεων της αμέσως προηγούμενης οικονομικής περιόδου και όλες ανεξαιρέτως οι επιχειρήσεις προϊόντων αρτοποιίας με κύκλο εργασιών άνω του ενός εκατομμυρίου (1.000.000) ευρώ, βάσει των οικονομικών καταστάσεων της αμέσως προηγούμενης οικονομικής περιόδου. Ήδη η συμπερίληψη υπεραγορών και αρτοποιείων σε μία κατηγορία θεωρείται ότι δεν προωθεί τον ίσο ανταγωνισμό και αναμένεται να είναι στις αλλαγές που θα συζητηθούν ενώπιον της επιτροπής. Όσον αφορά τα προϊόντα που θα περιλαμβάνονται στην εφαρμογή, βάσει του προσχεδίου, είναι αυτά που έχουν την υψηλότερη κατανάλωση και σημασία για το νοικοκυριό, τα οποία είναι ικανά να αποτελέσουν αντικείμενο εμπορικής συναλλαγής και διατίθενται στις επιχειρήσεις τροφίμων ή/και άλλων προϊόντων. Οι κωδικοί προϊόντων για τα οποία απαιτείται υποβολή δεδομένων τιμών, ορίζονται από τον υπουργό με διάταγμα το οποίο δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας και δύνανται να αναθεωρούνται περιοδικά με βάση τις πωλήσεις τους και τις εποχικές ανάγκες, κατόπιν σχετικής απόφασης του διευθυντή της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή. Επισημαίνεται επίσης ότι για τη δήλωση των προϊόντων θα απαιτείται ο κωδικός αριθμός του προϊόντος, το όνομα με το οποίο το προϊόν παρουσιάζεται στο καρτελάκι στο ράφι, η τιμή του προϊόντος, όπως αυτή παρουσιάζεται στο καρτελάκι στο ράφι, η μέση τιμή πώλησης του προϊόντος, συμπεριλαμβανομένων των εκπτώσεων και των προωθητικών ενεργειών προμηθευτών και η μοναδοποιημένη τιμή στη βασική μονάδα μέτρησης.
Το e-Καταναλωτής
Πρόκειται για ιδέα αντίστοιχη της πλατφόρμας e-Καταναλωτής που λειτουργεί στην ελληνική αγορά. Στην συγκεκριμένη πλατφόρμα ο καταναλωτής μπορεί να ενημερωθεί για τιμές προϊόντων που διατίθενται από supermarkets (και καύσιμα). Για κάθε προϊόν ο καταναλωτής μπορεί να ενημερώνεται για την εξέλιξη της τιμής του σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα, ενώ μπορεί να τοποθετήσει στο καλάθι της εφαρμογής τα προϊόντα της επιλογής του ώστε να υπολογιστεί αυτόματα το συνολικό κόστος για κάθε διαφορετικό supermarket. Πάντως πρόκειται για εφαρμογή διαφορετική από το Καλάθι του Νοικοκυριού. Διαθέσιμο στην ελληνική αγορά είναι και ένα ακόμη καλάθι -το Καλάθι των Νονών.
