Της Μαρίνας Οικονομίδου
Όταν την περασμένη Πέμπτη ο Αβέρωφ Νεοφύτου ανακοίνωνε πως ο ΔΗΣΥ θα έχει δικό του υποψήφιο στις προεδρικές εκλογές και στην ουσία εξήγγειλε την υποψηφιότητά του, κανένας δεν φάνηκε να εκπλήσσεται. Ακόμα και εκείνοι που μέχρι και τις βουλευτικές εκλογές, χαμογελούσαν σκωπτικά απέναντι από ένα σενάριο υποψηφιότητάς Αβέρωφ Νεοφύτου, σήμερα τον θεωρούν, όχι μόνο σίγουρο υποψήφιο του ΔΗΣΥ για την προεδρία. Ο Αβέρωφ Νεοφύτου τρέχει με χίλια σε μία κούρσα για την οποία προετοιμαζόταν χρόνια τώρα. Σε μία κούρσα που φαίνεται πως δεν κάμπτεται, ούτε από τη συμπερίληψη Αναστασιάδη στο ψήφισμα της ευρωβουλής που επισκίασε τις φιλόδοξες εξαγγελίες του για το ιδεολογικοπολιτικό συνέδριο του ΔΗΣΥ, ούτε όμως από τους δελφίνους που βρίσκονται στο κόμμα και στο κάδρο της υποψηφιότητας για το 23. Οι προεδρικές βεβαίως είναι πρωταθλητισμός που απαιτεί ικανότητα, υπομονή, κατάλληλους ελιγμούς και ψυχραιμία. Επί του παρόντος βρισκόμαστε στην προθέρμανση και όσο περνά ο καιρός, ο δρόμος θα γίνεται δυσκολότερος. Δεν θα θυμίζει σε τίποτα όσα μέχρι σήμερα γνώριζε καθώς μεταξύ άλλων θα κληθεί αυτή τη φορά να πάρει σαφή θέση αν αποτελεί τον συνεχιστή του Νίκου Αναστασιάδη ή αν χαράζει δικό του δρόμο.
Ο νέος Αναστασιάδης;
Όσο όμως κι αν Νίκος Αναστασιάδης και Αβέρωφ Νεοφύτου θεωρούνται από πολλούς διαφορετικές προσωπικότητες, με διαφορετικές πολιτικές πορείες, πολλοί είναι εκείνοι που βλέπουν κοινά. Ο νυν Πρόεδρος της Δημοκρατίας θεωρήθηκε από πολλούς ξεγραμμένος για την προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας ιδιαίτερα μετά το 2004, καθώς δεν είχε ούτε το έρεισμα σε άλλες πολιτικές δυνάμεις, ούτε βεβαίως την κατάλληλη δημοτικότητα ούτως ώστε να διεκδικήσει την προεδρία. Καθόλου τυχαία και η κίνησή του να ρίξει στη μάχη των προεδρικών εκλογών του 2008, τον δημοφιλή και άλλοτε εσωκομματικό του αντίπαλο Γιαννάκη Κασουλίδη. Η διακυβέρνηση Χριστόφια στη συνέχεια και ιδιαίτερα η περίοδος από το 2011 και μετά υπήρξε ο λόγος σύμφωνα με πολλούς που έκαναν τον Νίκο Αναστασιάδη τον ηγέτη «που μπορεί να διαχειριστεί την κρίση». Στο ίδιο μοτίβο και ο Αβέρωφ Νεοφύτου επιχειρεί να περάσει το μήνυμα πως είναι ο μόνος υποψήφιος που ξέρει και μπορεί να κυβερνήσει. Φρόντισαν να το υπογραμμίσουν πρωτοκλασάτα στελέχη που τοποθετήθηκαν υπέρ του σε συνεντεύξεις, όπως οι Πετρίδης και Αννίτα Δημητρίου αλλά το είπε και σε πρόσφατη ομιλία του πως η κυπριακή κοινωνία και το 23 θα νιώσει ασφάλεια με τον ΔΗΣΥ.
Όσο όμως κι αν ο Αβέρωφ Νεοφύτου έχει πλέον τον πλήρη έλεγχο του κομματικού μηχανισμού και την συμπαράσταση μεγάλων οικονομικών συμφερόντων δεν είναι μία εύκολη κούρσα το 2023, ούτε ό,τι έχει μάθει μέχρι τώρα να χειρίζεται ο Αβέρωφ Νεοφύτου καθώς έχει να να αντιμετωπίσει τρεις σοβαρές αδυναμίες,:
1. Τη χαμηλή δημοτικότητά του
2. Τη φθορά από την χρόνια παραμονή στην εξουσία
3. Τις πολιτικές αντιφάσεις
Η κακή εικόνα
Μία ανασκόπηση στις δημοσκοπήσεις των τελευταίων χρόνων επιβεβαιώνουν πως ο Αβέρωφ Νεοφύτου δεν θεωρείται και το αγαπημένο παιδί του εκλογικού σώματος. Είτε δικαίως, είτε αδίκως έχει αποκτήσει την εικόνα πως βρίσκεται πίσω από κάθε παρασκήνιο. Και ενώ για τα ζητήματα της βουλής αυτό αποτελεί ατού, τη στιγμή που τα σκάνδαλα δίνουν και παίρνουν μία τέτοια εικόνα, προκαλεί άλλες προεκτάσεις. Ο ίδιος βεβαίως σε προσωπικές του συζητήσεις υπογραμμίζει πως οι βουλευτικές εκλογές του 2021, αποτελούν μάθημα, πως οι δημοσκοπήσεις πέφτουν έξω. Όσο όμως κι αν υποστηρίζει κάτι τέτοιο δημοσίως η αλήθεια είναι πως στο παρασκήνιο παρακολουθεί ανελλιπώς τις μετρήσεις και τις κυλιόμενες έρευνες που κάνει το κόμμα. Φέρεται να ελπίζει σε μία αναβίωση της περίπτωσης Αναστασιάδη. Δεν θα γίνει δηλαδή σε μία νύχτα ο πιο δημοφιλής πολιτικός αρχηγός, αλλά ο υποψήφιος που σε σύγκριση με τους άλλους μπορεί να κουμαντάρει το καράβι. Πέραν τούτου όμως, έχει ξεκινήσει ήδη πορεία προς την συναγερμική βάση, με το πρόγραμμά του να είναι γεμάτο καθημερινά με συναντήσεις και επαφές. Οι όποιες βεβαίως του επαφές, δεν περιορίζονται στο συναγερμικό ακροατήριο, καθώς με το επιχείρημα ότι μπορεί να κυβερνήσει, επιχειρεί να κερδίσει στο πλευρό του το Δημοκρατικό Κόμμα. Όπως λέγεται από πολιτικούς κύκλους, ο Αβέρωφ Νεοφύτου ασκεί έντονες κρούσεις στον Νικόλα Παπαδόπουλο για μία συγκυβέρνηση δίδοντας μάλιστα στον τελευταίο ο,τι ζητήσει. Το κατά πόσο θα το καταφέρει τελικώς είναι ακόμη ανοικτό και θα εξαρτηθεί από το ποιος θα είναι ο εκλεκτός της αντιπολίτευσης και δη του ΑΚΕΛ.
Η εναλλακτική
Βεβαίως αν ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ διαπιστώσει πως βρίσκεται πολύ πίσω σε θέμα δημοτικότητας, δεν πρόκειται να κάνει «σάλτο μορτάλε» αλλά θα βάλει άλλον μπροστά. Τα ονόματα ποικίλουν, με κάποιους να αναφέρουν την υπουργό Εργασίας Ζέτα Αιμιλιανίδου ή ακόμα μία επανάληψη της πετυχημένης συνταγής για την προεδρία της βουλής, Αννίτας Δημητρίου. Το σίγουρο είναι πως μέσα στις επιλογές του αυτή τη στιγμή δεν είναι ο Νίκος Χριστοδουλίδης, έστω κι αν είναι βάσει των μετρήσεων ένας από τους δημοφιλέστερους υπουργούς της κυβέρνησης Αναστασιάδη. Οι λόγοι ποικίλουν ωστόσο ο κυριότερος είναι πως η κόντρα των δύο είναι πλέον τόσο μεγάλη που δεν έχει χώρο ούτε για μεγαλοθυμία από πλευράς του Συναγερμικού Προέδρου ούτε τέτοιων ελιγμών. Καθόλου τυχαία η αναφορά του Αβέρωφ Νεοφύτου μετά και τη δημοσιογραφική διάσκεψη της Πέμπτης ότι ο ΔΗΣΥ είναι ένα ανοικτό δημοκρατικό κόμμα, που υποψήφιοι για την προεδρία ήταν «ο Γλαύκος Κληρίδης με Γιαννάκη Μάτση, ήταν Νίκος Αναστασιάδης με Ελένη Θεοχάρους. Δεν έχει να φοβηθεί τίποτα ο ΔΗΣΥ από τη δημοκρατία», σημείωνε και στην ουσία έριχνε το γάντι στον Νίκο Χριστοδουλίδη να διεκδικήσει απέναντί του, μέσω των συλλογικών οργάνων, όπως έκαναν άλλα στελέχη. Δεν πέρασε μάλιστα απαρατήρητο το γεγονός ότι δεν έκανε καμία αναφορά στην περίπτωση Κασουλίδη, όταν ο Νίκος Αναστασιάδης έκανε πίσω και έριξε στη μάχη τον άλλοτε εσωκομματικό του αντίπαλο Γιαννάκη Κασουλίδη.
Ο Αβέρωφ Νεοφύτου, έριξε ωστόσο το γάντι στον Νίκο Χριστοδουλίδη να διεκδικήσει μέσω των συλλογικών οργάνων καθώς η μάχη στο ανώτατο συνέδριο θεωρείται άνιση, αν ληφθεί υπόψη πως ο Αβέρωφ Νεοφύτου είναι εκείνος που ελέγχει πλήρως τον κομματικό μηχανισμό και κατ επέκταση τους συνέδρους που θα ψηφίσουν. Μαζί του άλλωστε έχουν συστοιχηθεί όλα τα πρωτοκλασάτα στελέχη (Χάρης Γεωργιάδης, Νίκος Τορναρίτης, Αννίτα Δημητρίου Δημήτρης Δημητρίου, Μιχάλης Σοφοκλέους, Ξένια Κωνσταντίνου) και από την κυβέρνηση ο Κωνσταντίνος Πετρίδης. Κάποιοι επειδή πιστεύουν έντονα πως ο Αβέρωφ Νεοφύτου είναι ικανότερος, άλλοι γιατί δεν συμπαθούν ιδιαιτέρως τον υπουργό Εξωτερικών, άλλοι γιατί αντιλαμβάνονται πως η δική τους ανέλιξη σε κάποιο άλλο πόστο προέρχεται μέσω του Αβέρωφ Νεοφύτου. Ο ίδιος άλλωστε επεδίωξε να τοποθετηθούν δημοσίως οι πλείστοι εκ των προαναφερθέντων αφενός για να κόψουν τον βήχα και τις φιλοδοξίες του υπουργού Εξωτερικών και αφετέρου για να έχουν μερίδιο ευθύνης αν την επόμενη μέρα κάτι δεν πάει καλά.
Όμως μέχρι και την μέρα των εκλογών, ο Αβέρωφ Νεοφύτου θα κληθεί να τοποθετηθεί ξεκάθαρα, αν στηρίζει πλήρως τις πολιτικές Νίκου Αναστασιάδη ή αν διαφωνεί σε κάποιες από αυτές. Εν μέσω του προεκλογικού θα κληθεί να αναφέρει κατά πόσο ο Νίκος Αναστασιάδης χειρίστηκε ορθά το κυπριακό, αν ήταν παρόν στις όποιες συζητήσεις περί λύσης δύο κρατών όπως άλλωστε έχει καταγραφεί σε δημοσιεύματα τι πιστεύει για το ζήτημα της διαφθοράς που έχει πλήξει τη χώρα και το κυριότερο: αν θα κυβερνήσει στο μοτίβο Αναστασιάδη ή διαφορετικά.
Οι αντιφάσεις
Στο ίδιο πλαίσιο, ο Αβέρωφ Νεοφύτου θα πρέπει να παρουσιάσει το πλάνο που θέλει για την Κύπρο του αύριο. Το ιδεολογικοπολιτικό μανιφέστο που έχει εξαγγείλει ήδη αποτελεί εν πολλοίς μέρος του προεκλογικού του. Το ποιες αλλαγές και αν θα γίνουν τελικά αλλαγές στο κόμμα, θα αντανακλούν στον ίδιο. Το ερώτημα βεβαίως είναι κατά πόσο είναι έτοιμος να σπάσει αυγά. Ενώ δηλαδή επιδίωκε όλο αυτό το διάστημα να παρουσιάζεται ως ο συνεχιστής της κληριδικής σχολής σκέψης, θα πρέπει να απαντήσει, αν ο νέος ΔΗΣΥ που θα αφήσει ως παρακαταθήκη, χωρά ακροδεξιές τάσεις και ξενοφοβία, η οποία φάνηκε να ευδοκιμεί το προηγούμενο διάστημα σε Πινδάρου και Προεδρικό, ή αν είναι έτοιμος να επαναπατρίσει με τις αλλαγές το φιλελεύθερο ακροατήριο. Αυτό που του καταλογίζεται είναι ότι ενώ ο ίδιος λέει συχνά πως μπαίνει στη φωτιά και το έχει κάνει κατά την μνημονιακή περίοδο, πλέον τηρεί αποστάσεις ασφαλείας, ούτως ώστε να μην προκαλέσει την οργή του προέδρου- του οποίου τη συναίνεση επιδιώκει- με την ενδεχόμενη διαφοροποίησή του, αλλά ούτε να απομακρύνει το πιο φιλελεύθερο ακροατήριο στο οποίο μιλά για λύση του κυπριακού και πάταξη της διαφθοράς. Αν λάβει κάποιος υπόψη το πως ο Αβέρωφ Νεοφύτου τοποθετείτο στο παρελθόν και πως τώρα δίδεται η εντύπωση πως συμπλέει πλήρως με τον Νίκο Αναστασιάδη. Δεν πέρασε απαρατήρητη η σιγή ιχθύος που τήρησε την ώρα που ο Τούρκος Πρόεδρος άνοιγε το Βαρώσι. Θα κληθεί να απαντήσει συνεπώς που ήταν και γιατί δεν τοποθετήθηκε, ιδιαίτερα αφού το αφήγημά του είναι πως η Κύπρος χρειάζεται κάποιον να κουμαντάρει το καράβι. Θα πρέπει παράλληλα να απαντήσει αν το εθνικό τσουνάμι επήλθε ή αν είναι πλήρως ικανοποιημένος με τους χειρισμούς του Προέδρου Αναστασιάδη στο κυπριακό. Το τελευταίο και το πιο σημαντικό είναι το πως θα χειριστεί την κακή εικόνα της Κύπρου στο εξωτερικό εξαιτίας της διαφθοράς και των σκανδάλων. Ο Νίκος Αναστασιάδης για παράδειγμα το 2013 όταν διεκδικούσε την ψήφο των πολιτών, μιλούσε για αποκατάσταση της εικόνας της Κύπρου στο εξωτερικό. Ο Αβέρωφ Νεοφύτου είναι έτοιμος να μιλήσει για κάτι τέτοιο; Ο δρόμος είναι πολύ μεγάλος μέχρι την ανάβαση στον Λόφο και αυτό το γνωρίζει ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ. Και προς το παρόν βρισκόμαστε στην προθέρμανση.
