

Του Απόστολου Κουρουπάκη
Ένα έργο όπως το «Παιδιά ενός Κατώτερου Θεού» του Μαρκ Μέντοφ είναι πάντα χρήσιμο και επίκαιρο, μιας και οι διαχωρισμοί σε λειτουργικούς ή μη, σε ικανούς ή λιγότερο ικανούς είναι στην καθημερινή διάταξη και φυσικά και στη χώρα μας, όπου τα δικαιώματα των ατόμων με λογής αναπηρίες δεν είναι δεδομένα. Ο Μαρκ Μέντοφ εν έτει 1979 έβγαλε από την αφάνεια έναν ολόκληρο κόσμο, και σήμερα το 2021, σχεδόν 2022, η ντροπή ή η μη αποδοχή δεν φαίνεται να είναι ανάμνηση κακή του παρελθόντος. Η ΕΘΑΛ διάλεξε ένα έργο το οποίο απαιτεί αντοχές, ενσυναίσθηση, σεβασμό, και καθόλου οίκτο, και η Λέα Μαλένη με τους ηθοποιούς της ανταποκρίθηκαν. Έχοντας στα χέρια της η Μαλένη ένα δύσκολο κείμενο, κατάφερε να δομήσει μία πάρα πολύ καλή παράσταση, η οποία κρατούσε τον θεατή σε εγρήγορση καθ’ όλη τη διάρκειά της. Αν και το κείμενο έχει τις ιδιαιτερότητές του, λόγω και της χρήσης της νοηματικής γλώσσας, αυτό δεν στάθηκε εμπόδιο για τους ηθοποιούς, οι οποίοι αποδείχθηκαν στρατιώτες στη σκηνή.
Η Μαλένη έδωσε στην παράσταση μια εξαιρετική δυναμική, μια σπιρτάδα, που έβγαζε από το θεατρικό δρώμενο οποιαδήποτε πινελιά λύπησης και μιζέριας. Οι ηθοποιοί ανταποκρίθηκαν στις ταχύτητες των διαλόγων και των σκηνών, όπως αυτές δομήθηκαν από τη σκηνοθέτρια. Φυσικά, πάρα πολύ σημαντικό ρόλο στη θεατρική δράση είχε και η χρήση της νοηματικής γλώσσας επί σκηνής (διδασκαλία νοηματικής γλώσσας Κυπρούλα Μακρή)· μόνο εύκολο δεν ήταν.
Η Σαββίνα Γεωργίου ως Σάρα ήταν καθηλωτική με την άλαλη ερμηνεία της· έπαιζε με τα μάτια της, το σώμα της, δεν μιλούσε, αλλά στην πλατεία η φωνή της ακουγόταν εκκωφαντική. Ο Αλέξανδρος Μαρτίδης, ο Τζέιμς, γρήγορος, εκφραστικός, αταλάντευτος επί σκηνής, ισορροπημένος στην ερμηνεία του ως καθηγητής, σύζυγος, «μέντορας», ως διεκδικητής της αγάπης. Μα και ο Στέλιος Καλλιστράτης, ο διευθυντής, οι Μαρίλια Χαριδήμου και Τάριελ Μπερίτζε οι βαρήκοοι φίλοι/συμμαθητές της Σάρας, η Έλενα Χειλέτη, η δικηγόρος και η Δήμητρα Δημητριάδου, μητέρα της Σάρας, λειτούργησαν σωστά στη σκηνή και η παρουσία τους ήταν ουσιαστική.
Σχετικά με τις ερμηνείες, ωστόσο, των ηθοποιών θεωρώ πως η Μαλένη θα έπρεπε να είχε αναδείξει την ανισομερή σχέση Σάρας και Τζέιμς, χαλιναγωγώντας με κάποιον τρόπο το βλέμμα και την κίνηση της Γεωργίου, ώστε να φαινόταν ο «ανεπαίσθητα» ανώτερος Μαρτίδης. Επίσης, και ο ρόλος της μητέρας της Σάρας, οι ενοχές της, χρειαζόταν να είχαν αναδειχθεί λίγο περισσότερο. Φυσικά, αυτά τα χαμήλωματα δεν λειτούργησαν καθόλου αρνητικά στο όλο εγχείρημα της Μαλένη.
Σημαντικό στοιχείο, η αίσθηση του χιούμορ απ’ όλους τους ηθοποιούς, που έσπαζε τη βαριά ατμόσφαιρα της παράστασης, χωρίς να διακωμωδεί την υπόθεση και αυτό είναι ένα από τα πλεονεκτήματα της παράστασης. Απολύτως λειτουργικό και το σκηνικό από την Paravan Proactions, που δεν δυσκόλευε την ανάγνωση του έργου από τον θεατή, όπως και ο φωτισμός του Γιώργου Λάζογλου, και η μουσική σύνθεση/επιμέλεια του Δημήτρη Ζαχαρίου, που δημιουργούσαν τις απαραίτητες ατμόσφαιρες.
Κλείνω με στίχους του Σταμάτη Κραουνάκη από το «Παιδιά ενός κατώτερου Θεού»,που γράφτηκαν για την παράσταση του Γιάννη Βούρου, στο θέατρο Βεάκη το 2015-2016: «Έλα! Για να αλλάξεις τον κόσμο, πρέπει πρώτα να αλλάξεις τον εαυτό σου»,
Το έργο
Ο Τζέιμς Λιντς καθηγητής λογοθεραπείας, ειδικός στα άτομα με προβλήματα ακοής και ομιλίας αναλαμβάνει να διδάξει νοηματική σ' ένα σχολείο κωφών. Εκεί γνωρίζεται με τη νεαρή, επίσης κωφή, Σάρα, που εργάζεται ως επιστάτρια, η οποία αμέσως του κινεί το ενδιαφέρον με τη δυναμική προσωπικότητά της. Το ενδιαφέρον γίνεται γρήγορα σφοδρός έρωτας και τότε θα ξεκινήσει η τιτάνια προσπάθειά του να κάνει πράξη τα πιστεύω του στην ίδια του την προσωπική ζωή. Η Σάρα, ζώντας στο περιθώριο και βιώνοντας τον κοινωνικό αποκλεισμό και την απόρριψη ακόμα και από τους πιο οικείους της, είναι κλεισμένη στη σιωπή της και αρνείται να γνωρίσει τον κόσμο των «φυσιολογικών», που τόσο την πλήγωσε.
Ο έρωτας θα ενώσει τους δύο κόσμους, η επιμονή όμως του Τζέιμς να την κάνει να μιλήσει και η άρνησή του να της επιτρέπει να αναπτύξει τους δικούς της προσωπικούς στόχους την πιέζουν αφόρητα, νιώθοντας πια η ίδια πως το μόνο που εισπράττει από αυτόν είναι οίκτο. Η σχέση οδηγείται από το κακό στο χειρότερο, έτσι η Σάρα αποφασίζει να επιστρέψει στο πατρικό της και στη μητέρα της, προσπαθώντας να συμφιλιωθεί ξανά μαζί της. Ο Τζέιμς δεν τα βάζει κάτω και επιχειρεί να την ξανακερδίσει…
(Δελτίο Τύπου της παράστασης)