Της Μαρίνας Οικονομίδου
Νομικά τυχόν τροποποίηση του Συντάγματος θα ήταν θεσμικά απαράδεκτη αναφέρει σε συνέντευξή του στην «Κ» ο Χαράλαμπος Γ. Προύντζος, διευθύνων συνέταιρος του δικηγορικού γραφείου Προύντζος & Προύντζος ΔΕΠΕ, ο οποίος υπέδειξε πρώτος ως παράνομη την κίνηση της Ελένης Θεοχάρους να μη δώσει τη διαβεβαίωσή της παρά την ανακήρυξή της. Ο ίδιος ξεκαθαρίζει πως η ακύρωση της εκλογής Παπαδοπούλου δεν επηρεάζει την όποια απόφαση έχει ληφθεί από τη βουλή. Σημειώνει πως είναι σεβαστό να διαφωνούν οι θεσμοί με την απόφαση για αναπληρωματική εκλογή, ωστόσο, οφείλουν να σέβονται τις δικαστικές αποφάσεις αλλιώς οδηγούμαστε σε επικίνδυνες ατραπούς.
–Όταν υποβάλατε ένσταση για την έδρα που έλαβε ο Γιώργος Παπαδόπουλος πολλοί θεώρησαν απίθανο να πετύχετε ακύρωση της εκλογής του. Πού οφείλεται τελικά η δικαίωση της υπόθεσής σας;
–Αμέσως μετά τις βουλευτικές εκλογές και μόλις ενημερώθηκα για την πρόθεση της κ. Θεοχάρους να διατηρήσει την έδρα της στο Ευρωκοινοβούλιο και να παραδώσει την έδρα της Λεμεσού στον επιλαχόντα του Κινήματος Αλληλεγγύη και να μη δώσει τη διαβεβαίωση που προνοείται από το Αρ. 69 του Συντάγματος παρά την ανακήρυξή της, απέστειλα επιστολή στον γενικό έφορο Εκλογής ως δικηγόρος αλλά και ως πολίτης της Δημοκρατίας. Με την επιστολή μου εξέφραζα τη θέση ότι η διαδικασία που ακολουθούνταν ήταν παράνομη και αντισυνταγματική και υπεδείκνυα στο γενικό έφορο Εκλογής ότι η βουλευτική έδρα θα έπρεπε να πληρωθεί διά αναπληρωματικής εκλογής. Τότε πολλοί αμφισβήτησαν τη θέση μου αυτή, συμπεριλαμβανόμενου και του γενικού εισαγγελέα της Δημοκρατίας, ο οποίος με γνωμάτευσή του προς τον γενικό έφορο Εκλογής εισηγήθηκε την πλήρωση της έδρας με τον πρώτο επιλαχόντα του Κινήματος. Τότε με προσέγγισε ο κ. Ανδρέας Μιχαηλίδης, υποψήφιος στην εκλογική περιφέρεια Λεμεσού αλλά και ένας απλός εκλογέας, ο κ. Διαμαντής, οι οποίοι και πείστηκαν από τα επιχειρήματά μου και μου έδωσαν οδηγίες για την καταχώριση Εκλογικής Αίτησης σε συνεργασία με τον εκλεκτό συνάδελφο κ. Δώρο Ιωαννίδη. Σημαντική ήταν και συνεισφορά του συνεργάτη μου κ. Δημήτρη Καΐλη. Η πρώτη Εκλογική Αίτηση πέτυχε γιατί κρίθηκε από το Εκλογοδικείο ότι ο τρόπος με τον οποίο επιχειρήθηκε η πλήρωση της έδρας από τον γενικό έφορο Εκλογής κατόπιν της γνωμάτευσης του γενικού εισαγγελέα ήταν παράνομος, γεγονός που οδήγησε σε σχετική ακυρωτική απόφαση. Κατόπιν, η Βουλή των Αντιπροσώπων με τροποποιητικό Νόμο, ο οποίος ψηφίστηκε και πάλι κατόπιν εισήγησης του γενικού εισαγγελέα, επιχείρησε να επιφέρει εκ νέου την εκλογή του κ. Παπαδόπουλου χωρίς εκλογές γεγονός που οδήγησε στην καταχώριση δεύτερης Εκλογικής Αίτησης από τους κυρίους Μιχαηλίδη και Διαμαντή. Και πάλι είχαμε ενημερώσει τον γενικό έφορο Εκλογής ότι το προωθούμενο νομοσχέδιο ήταν αντισυνταγματικό, προειδοποίηση που δεν εισακούστηκε. Το Εκλογοδικείο με δεύτερη Απόφαση του έκρινε τον τροποποιητικό Νόμο ως αντισυνταγματικό για τρεις πολύ σημαντικούς λόγους: 1. Επιχειρούσε ουσιαστικά να διορίσει βουλευτή διά νόμου, αποδίδοντας δικαιώματα σε κάποιον κατά τρόπο αναδρομικό. 2. Παραβίαζε την ιερή αρχή της λαϊκής κυριαρχίας και 3. Παραβίαζε τον κανόνα της απευθείας εκλογής βουλευτών από τον λαό. Η απόφαση αυτή η οποία είναι ιστορική δικαιώνει εμάς ως νομικούς συμβούλους όμως κυρίως δικαιώνει τους πελάτες μας για την εμπιστοσύνη και την επιμονή τους.
–Τι σημαίνει πολιτικά και τι νομικά η ακύρωση της εκλογής Παπαδόπουλου από το ανώτατο δικαστήριο; Υπάρχει ενδεχόμενο να πέσουν ψηφοφορίες της Ολομέλειας;
–Νομικά η ακύρωση της εκλογής Παπαδόπουλου αλλά και η ρητή κατάληξη του Εκλογοδικείου ότι η έδρα Λεμεσού ουδέποτε καταλήφθηκε από την Αλληλεγγύη οδηγούν σε ανάγκη πλήρωσης της συγκεκριμένης έδρας. Το Εκλογοδικείο με την απόφασή του στη δεύτερη Εκλογική Αίτηση παραπέμπει σαφώς στην αναπληρωματική εκλογή ως τον συνταγματικά αποδεκτό και ορθό τρόπο πλήρωσης της έδρας. Αρμόδιος για τα επόμενα βήματα είναι ο γενικός έφορος Εκλογής. Δεν τίθεται θέμα επηρεασμού οιασδήποτε απόφασης έχει ληφθεί από τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Η Βουλή δεν είναι διοικητικό όργανο για να επηρεάζονται αποφάσεις από προβλήματα στη σύνθεσή της. Είναι νομοθετικό όργανο και οι αποφάσεις της διατηρούν την ισχύ και τη νομιμότητά τους ακόμη και αν προκύψει ελάττωμα στην εκλογή μέλους της, όπως στην παρούσα περίπτωση.
Η ηθική και το Σύνταγμα δεν ακολουθούν ξεχωριστούς δρόμους
–Υπάρχουν κάποιοι πάντως που υπογραμμίζουν το ηθικό της υπόθεσης. Ότι δηλαδή η εν λόγω έδρα ηθικά ανήκει στον συνδυασμό της Αλληλεγγύης…
–Δεν ασπάζομαι αυτή την προσέγγιση. Ούτε είναι δυνατόν η ηθική και το Σύνταγμα να ακολουθούν ξεχωριστούς δρόμους. Εδώ έχουμε μια απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου της χώρας υπό την ιδιότητά του ως Εκλογοδικείου το οποίο λέει με σαφή και κατηγορηματικό τρόπο ότι η έδρα της Λεμεσού ουδέποτε καταλήφθηκε από την Αλληλεγγύη. Το Εκλογοδικείο, όμως, τοποθετείται και επί της ουσίας του ζητήματος κατά τρόπο τελεσίδικο. Αξίζει να παρατεθεί αυτολεξεί η σχετική αναφορά: «Αυτό (σ.σ. η αναπληρωματική εκλογή), εν πάση περιπτώσει, διαφυλάττει τη Δημοκρατία και τη λαϊκή κυριαρχία, υπό την έννοια ότι εξουδετερώνεται η πιθανότητα εκλογής ως Βουλευτού προσώπου, το οποίο χωρίς να καταλάβει την έδρα και χωρίς να δώσει τη νενομισμένη διαβεβαίωση, την αποποιείται, και αντί να γίνει νέα εκλογή για πλήρωσή της, η έδρα «δίδεται» στον επιλαχόντα του Κόμματος ή του Κινήματος που ουδέποτε την κατέλαβε». Δεν μπορώ να κατανοήσω πώς μπορεί κάποιος να ισχυρίζεται ότι η καταπάτηση της λαϊκής κυριαρχίας για να ικανοποιηθούν οι αντισυνταγματικές επιδιώξεις κάποιου συνιστά «ηθική».
–Η πλειοψηφία των πολιτικών κομμάτων θα στηρίξει τροποποίηση του συντάγματος για αποφυγή της αναπληρωματικής εκλογής. Κάτι τέτοιο τι σημαίνει πολιτικά και νομικά;
–Νομικά τυχόν τροποποίηση του Συντάγματος κατά τρόπο που να υποσκελίζεται η ρητή υπόδειξη του Εκλογοδικείου για αναπληρωματική εκλογή και για τήρηση των αρχών της λαϊκής κυριαρχίας και της απευθείας εκλογής από τον λαό θα συνιστούσε μέγιστη συνταγματική εκτροπή. Θα σήμαινε παραβίαση της αρχής της διάκρισης των εξουσιών, αφού θα έδινε τη δυνατότητα στη νομοθετική εξουσία να νομοθετεί προκειμένου να διαγράψει τελεσίδικο δεδικασμένο του Ανώτατου Δικαστηρίου της χώρας. Θα σήμαινε, επίσης, ότι κάποιος μπορεί να αγνοεί τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις απλώς επειδή διαφωνεί με αυτές, ασκώντας εξουσίες που το Σύνταγμα του απέδωσε προκειμένου να το υπερασπίζεται, ασκώντας τη λαϊκή κυριαρχία. Θα ήταν εξαιρετικά λυπηρή και θεσμικά απαράδεκτη ενέργεια κατά την άποψή μου. Θα υπέσκαπτε ακόμη περισσότερο την ήδη τρωθείσα εμπιστοσύνη του λαού προς τους θεσμούς και το πολιτικό σύστημα.
–Θεωρείτε ως τη μόνη διέξοδο τις αναπληρωματικές εκλογές. Δεν θα ανοίξει νέο δικαστικό κύκλο;
–Δεν είναι μόνο θέμα προσωπικής μου άποψης. Το Εκλογοδικείο, παρά την ακυρωτική του δικαιοδοσία, ακριβώς για να αποφευχθεί τυχόν παρερμηνεία της απόφασής του και νέος κύκλος άσκοπων διαδικασιών έδωσε κατεύθυνση για τη συνταγματικά αποδεκτή λύση. Και αυτή είναι σαφώς η αναπληρωματική εκλογή. Αυτό είναι παραδεκτό και από τον γενικό εισαγγελέα. Σεβαστές οι διαφωνίες όμως οι θεσμοί οφείλουν να σέβονται τις δικαστικές αποφάσεις αλλιώς οδηγούμαστε σε επικίνδυνες ατραπούς. Σε σχέση με την πιθανότητα νέου δικαστικού κύκλου, το δικαίωμα πρόσβασης προσώπων με έννομο συμφέρον στη δικαιοσύνη είναι ιερό, αναφαίρετο και απόλυτα σεβαστό.
