Του Μιχάλη Σοφοκλέους
Την περασμένη Κυριακή, παρουσιάσαμε αντικειμενικά, ως οφείλαμε, την εικόνα της στιγμής, όπως ακτινογραφήθηκε στην έρευνα της Stratego/IMR. Υπάρχει όμως ένα δεύτερο στάδιο στην ανάλυση του πολιτικού σκηνικού: αυτό της ερμηνείας, της αναζήτησης των αιτίων της διαμόρφωσης και των ζητούμενων της κοινής γνώμης. Συμπεράσματα υποκειμενικά, βασιζόμενα στην προσωπική μου άποψη που παραθέτω σήμερα.
Στην Κύπρο έχουμε ένα νέο κοινωνικό δίπολο: οι βολεμένοι από τη μια και οι απηυδισμένοι από την άλλη. Οι βολεμένοι του παραδοσιακού πολιτικού συστήματος, άτομα στην πλειοψηφία άνω των 40-45 ετών, έχουν αναγάγει τη συμμετοχή και πρόσβαση στην εξουσία σε εμμονή και αντικαθιστούν την πραγματική πολιτική με τη μικροπολιτική και τον τακτικισμό. Οι απηυδισμένοι, κυρίως νεότεροι των 40-45 ετών, θεωρούν το παραδοσιακό πολιτικό σύστημα «ξοφλημένο» ή βαθιά διαπλεκόμενο και είτε επιλέγουν την τυφλή αντίδραση σε αυτό, είτε νιώθουν ότι δεν έχουν επιλογές. Οι απηυδισμένοι, όμως, έχουν γίνει πλέον πλειοψηφία.
Ένας από τους σημαντικότερους λόγους που φτάσαμε εδώ είναι ότι κανένας πολιτικός θεσμός δεν μπορεί να περιγράψει πειστικά και επιγραμματικά ποιος είναι ο σκοπός της ύπαρξής του, ποιο το όραμα και οι στόχοι του, πέρα από τη νομή της εξουσίας. Η εξουσία είναι το μόνο θέμα που τους απασχολεί και το μόνο για το οποίο μάχονται.
Κάτι που περιγράφει πρώτα και κύρια την κυβέρνηση. Ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης εφαρμόζει την πλέον παλαιοκομματική μέθοδο διακυβέρνησης, τυφλές, αστόχευτες παροχές και οικονομικά τεχνάσματα που θα πληρώσει ο επόμενος, ρουσφέτια, επικοινωνιακά πυροτεχνήματα και την εφαρμογή του διαίρει και βασίλευε στα –γεμάτα πρόθυμους– κόμματα. Χαρακτηριστικά ενός αδύναμου Προέδρου που γιγαντώνονται από ένα ακόμη πιο αδύναμο Υπουργικό Συμβούλιο. Και όμως, Νίκος Χριστοδουλίδης και κυβέρνηση που απολαμβάνουν της εμπιστοσύνης μόλις του 27-28% των πολιτών, παρουσιάζουν βελτίωση από πέρυσι. Απόρροια –κατά τη γνώμη μου– ενός θλιβερού φαινομένου: της πλήρους απουσίας αξιόπιστης εναλλακτικής. Ούτε ο ΔΗΣΥ, ούτε το ΑΚΕΛ, ούτε κάποιος άλλος προσφέρει εμπεριστατωμένη πρόταση εξουσίας. Απλώς τρέχουν από πίσω την κυβερνητική μετριότητα.
Το ΕΛΑΜ και το Άλμα τροφοδοτούνται από αυτή την καταθλιπτική εικόνα. Το μεν ΕΛΑΜ εισπράττει τη φυσιολογική ανάγκη πολλών νέων να ταυτιστούν με ιδέες και αγώνες. Κυρίως, όμως, εισπράττει τη διάθεση πολλών Συναγερμικών να τιμωρήσουν τις ηγεσίες τους για τα απανωτά δραματικά λάθη, συνεπικουρούμενοι και από τη συγκεκαλυμμένη προτροπή του Νίκου Χριστοδουλίδη που θέλει τον Συναγερμό χωρίς επιλογές την επομένη των βουλευτικών. Το ΕΛΑΜ αποφεύγει με αξιοθαύμαστη επιτυχία την αντιπαράθεση επιχειρημάτων και επιλέγει «κόντρες» επιπέδου κερκίδας φιλάθλων. Ένα παιγνίδι στο οποίο η ηγεσία του ΔΗΣΥ συμπαρασύρεται τυφλά, χωρίς να αντιλαμβάνεται ότι σε αυτό το γήπεδο είναι καταδικασμένος να χάνει.
Ο ΔΗΣΥ μπαίνει ολοένα και βαθύτερα στην περιδίνηση του εσωτερικού διχασμού και της εκτεταμένης ίντριγκας. Η νέα ηγεσία απέτυχε να γυρίσει σελίδα, αδυνατεί να συνδέσει τις τάσεις της παράταξης κάτω από κοινή πλατφόρμα, χάνει γοργά την αρχική δημοτικότητα και –ως επακόλουθο– τραυματίζει την προοπτική να αποτελέσει πρόταση εξουσίας. Η επαμφοτερίζουσα στάση έναντι της κυβέρνησης, η ισχνή πολιτική παρέμβαση, η σκανδαλολογία και οι αλλοπρόσαλλες τοποθετήσεις ηγετικών στελεχών, έφεραν σε ένα μόλις χρόνο διπλάσιο αριθμό Συναγερμικών να καλοβλέπουν τη συμμετοχή στην κυβέρνηση. Κορυφαία αποτυχία που, αν συνεχιστεί, θα μετατρέψει τον Συναγερμό από πρωταγωνιστή σε ουραγό υπό αυτόκλητη ομηρία.
Το Άλμα κάνει αξιοπρόσεκτη είσοδο στην πολιτική γεωγραφία, βασιζόμενο σε ένα μόνο θέμα και ένα άτομο: τον Οδυσσέα Μιχαηλίδη και την καταπολέμηση της διαφθοράς. Εάν αυτό αρκεί μέχρι τις βουλευτικές, θα φανεί. Κυρίως, θα δούμε αν ο λαός επιθυμεί σήμερα έναν ηγέτη «εκδικητή» των προηγούμενων, αντί έναν δημιουργό μιας νέας εποχής. Αυτό που όντως έχει πετύχει ο κ. Μιχαηλίδης, είναι να θεωρείται από πολλούς εντός του ΑΚΕΛ ως η μόνη υποψηφιότητα νίκης στις προεδρικές. Κάτι που κρατά το κόμμα της αριστεράς καθηλωμένο εκλογικά, σε «δεύτερο αντιπολιτευτικό ρόλο» πολιτικά και –πιθανόν– προ τετελεσμένων.
Έτσι, το ΑΚΕΛ, μαζί και με την αποτυχία να διαχειριστεί προσωπικότητες που το κράτησαν σε δίσεκτα χρόνια, μπορεί να κατακτήσει ποσοστά λίγο πάνω από εκείνα των προηγούμενων βουλευτικών, χάνοντας όμως τον ρόλο της πραγματικής πρωτοκαθεδρίας στον ένα πολιτικό πόλο.
Στην εκλογή του νέου προέδρου της Βουλής θα έχουμε ένα νέο σκηνικό, διαφορετικών συνεργασιών και κλειδοκρατόρων. Με ένα ΔΗΚΟ που μπορεί να βρεθεί από το περιθώριο μέχρι και τον κερδισμένο του νέου παζαριού που στήνεται. Το οποίο παζάρι, είτε θα καθορίσει την επόμενη συναλλαγή για την εξουσία, είτε θα ανοίξει τον ασκό του Αιόλου για ένα εντελώς διαφορετικό πολιτικό σύστημα.
michalis@michalis.com
