
Του Παύλου Ξανθούλη
Από την πρώτη στιγμή γνωστοποίησης του «σχεδίου Τραμπ» για τη Γάζα, η Ε.Ε. εξέφρασε στήριξη, με γραπτή δήλωση, την οποία εξέδωσε εξ ονόματος των 27 κρατών-μελών, η ύπατη εκπρόσωπος Κάγια Κάλας. Όλα λοιπόν τα κράτη-μέλη και η ηγεσία της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες, καλωσόρισαν το «σχέδιο Τραμπ» και συντάχθηκαν με τον πλανητάρχη.
Πόσο όμως αυτό το σχέδιο που αποδίδεται στον κ. Τραμπ, καλύπτει τις θέσεις της Ε.Ε.; Ερώτημα το οποίο καθίσταται εύλογο, καθώς το «σχέδιο Τραμπ» δεν κάνει την παραμικρή νύξη στη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους. Κάτι που αποτελεί βασική παράμετρο των ομόφωνων αποφάσεων της Ε.Ε. και κατά συνέπεια, θα έπρεπε να αποτελεί πυξίδα για τη στήριξη του όποιου σχεδίου αφορά στο Παλαιστινιακό. Παρόλα αυτά, όμως, οι ηγέτες των 27 κρατών-μελών επέλεξαν να επικροτήσουν το «σχέδιο Τραμπ». Στη γραπτή τους δήλωση θυμίζουν και τη «λύση δύο κρατών», που παραπέμπει σε παλαιστινιακό κράτος, χωρίς ωστόσο αυτή η υπόμνηση να προσλαμβάνει ουσιαστικό χαρακτήρα, ώστε να τεθεί ως προϋπόθεση για την έκφραση στήριξης στο σχέδιο του πλανητάρχη. Ως αποτέλεσμα, οι 27, περιλαμβανομένης της Κυπριακής Δημοκρατίας, στήριξαν το σχέδιο Τραμπ για τη Γάζα, άνευ ουσιαστικών προϋποθέσεων. Δηλαδή, εν λευκώ.
Αν προεκτείνουμε την εν λόγω πολιτική συμπεριφορά της Ε.Ε. από το Παλαιστινιακό, κατ’ αντιστοιχία στο Κυπριακό, επίσης εύλογα μπορεί κάποιος να διερωτηθεί, πώς θα αισθανόταν η Λευκωσία, εάν η Ε.Ε. στήριζε μια διευθέτηση στην Κύπρο, χωρίς να θέτει ως προϋπόθεση τη λύση διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας. Δηλαδή, εάν στο τραπέζι υπήρχε ένα σχέδιο για διευθέτηση του Κυπριακού, χωρίς να κάνει την παραμικρή νύξη στο πλαίσιο λύσης και στα ψηφίσματα ΟΗΕ, η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη θα ήταν ευτυχής, εάν η Ε.Ε. το «καλωσόριζε»;
Οι συνειρμοί καθίστανται ακόμη πιο ενδιαφέροντες, καθώς το σχέδιο Τραμπ για τη Γάζα, που καλωσόρισαν και στήριξαν οι 27 ηγέτες, περιλαμβανομένου του Προέδρου μας, δεν περιλαμβάνει χρονοδιάγραμμα πλήρους αποχώρησης των ισραηλινών στρατευμάτων από τη Γάζα. Σε ελεύθερη μετάφραση, το Ισραήλ, με βάση το σχέδιο Τραμπ, μπορεί να βρίσκεται στη Γάζα για απροσδιόριστο χρόνο. Θα αποφύγω να πω «εσαεί», αν και εκτιμώ ότι η Λευκωσία αυτό ακριβώς θα έλεγε, εάν υπήρχε ανάλογο σχέδιο για το Κυπριακό, το οποίο δεν θα προσδιόριζε επακριβώς πότε θα αποχωρούσαν πλήρως τα κατοχικά στρατεύματα της Τουρκίας. Και πιθανότατα ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης να έπνεε τα μένεα, εάν η Ε.Ε. «καλωσόριζε» ένα σχέδιο για το Κυπριακό, χωρίς χρονοδιάγραμμα αποχώρησης των τουρκικών στρατευμάτων και εάν ανεχόταν την παραμονή τους για απροσδιόριστο χρόνο. Όπως ακριβώς πράττει το σχέδιο Τραμπ για τη Γάζα, με το οποίο συντάχθηκαν οι 27, περιλαμβανομένης της Κύπρου.
Όμως, το σχέδιο Τραμπ για το Παλαιστινιακό, χαρακτηρίζεται από δύο ακόμη ανησυχητικά στοιχεία. Το πρώτο είναι η παντελής απουσία του ΟΗΕ, ο οποίος «εκτοπίσθηκε» και συνεπώς δεν διαδραματίζει κανένα απολύτως ρόλο. Το δεύτερο στοιχείο είναι ότι το σχέδιο που αποδίδεται στον κ. Τραμπ είναι στην πραγματικότητα αυτό που ετοίμασαν ο πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας Τόνι Μπλερ και ο γαμπρός του Αμερικανού προέδρου, Τζάρεντ Κούσνερ και είχε αποκαλύψει η εφημερίδα Times of Israel, η οποία μάλιστα το διαφήμισε δεόντως.
Μπορεί αλήθεια κανείς να φανταστεί ένα ανάλογο σχέδιο λύσης του Κυπριακού, διά χειρός Τραμπ, χωρίς καμιά εμπλοκή του ΟΗΕ και με διαφημιστικούς, υποστηρικτικούς τίτλους από τον τουρκικό Τύπο; Με απουσία μάλιστα προνοιών για λύση διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας και άνευ χρονοδιαγράμματος αποχώρησης των τουρκικών στρατευμάτων;
Δεν ξέρω αν ο Ντόναλντ Τραμπ ζυγίζει τον Ταγίπ Ερντογάν με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που ζυγίζει τον Βενιαμίν Νετανιάχου. Αυτό όμως που θεωρώ ως αυτονόητο, είναι ότι η ζυγαριά του πλανητάρχη θα βαρύνει υπέρ της λίστας που ετοίμασε ο Ερντογάν για αγορές 50 δισ. δολαρίων από τις ΗΠΑ και όχι υπέρ των «ελαφρότερων» δικαίων και ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Κύπρου. Από την κυβέρνηση της οποίας θα προσδοκούσε κανείς να αποκτήσει κάποια στιγμή αντίληψη και να κοιτάξει σοβαρά τη συνάφεια Κυπριακού και Παλαιστινιακού, σε συνδυασμό με τα επικίνδυνα κενά που χαρακτηρίζουν το σχέδιο Τραμπ, περιλαμβανομένου του «εκτοπισμού» του ΟΗΕ.