Διαρκούσης της προεκλογικής περιόδου συζητήθηκε ως σημαντικό το θέμα της διαφθοράς στον δημόσιο βίο. Και αναδείχθηκε ως επιτακτικό λαϊκό αίτημα η κάθαρση στο πολιτικό και οικονομικό σύστημα και η αποκατάσταση της εντιμότητας στους θεσμούς και στην πολιτική ζωή. Είναι γεγονός αδιαμφισβήτητο ότι ο φαύλος κύκλος της απόρριψης της παραδοσιακής πολιτικής επιτείνεται από την αίσθηση των πολιτών ότι φαινόμενα συμπεριφοράς, που κατά καιρούς αποκαλύπτονται ή καταγγέλλονται, δεν είναι η εξαίρεση αλλά ο κανόνας και ότι ούτε οι πύρινοι ρητορισμοί ούτε το συνολικό υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο μπορούν να αποκαθάρουν τον «στάβλο του Αυγείου».
Η βαθμιαία φθορά της πολιτικής μοιάζει να είναι φυσιολογική συνέπεια της αδυναμίας της να αντισταθεί στον πειρασμό μιας λογικής, όπου τις ιδέες και τα οράματα αντικαθιστούν οι διαπλεκόμενες σχέσεις πολιτικής και χρήματος. Η δυσχέρεια όχι μόνο των συγκεκριμένων πολιτικών φορέων, αλλά και των ίδιων των δημοκρατικών θεσμών, να καθορίσουν κανόνες στο πολιτικό σύστημα, αποτελεί σήμερα ένα κεφαλαιώδες ζήτημα για τη δημοκρατία. Σε αυτή τη φθοροποιό διαδικασία, όπου αρχές και αξίες γκρεμίζονται, η Πολιτεία και οι θεσμοί δεν μπορούν να παρουσιάζονται ανήμποροι να αντιδράσουν.
Τελικά, καθώς ο κίνδυνος της καλπάζουσας φθοράς και του τέλματος μοιάζει άμεσος και υπαρκτός, το καθήκον που προβάλλει για τους πολίτες είναι η ρήξη, η αμφισβήτηση και η σύγκρουση με τα συμφέροντα, τις πρακτικές και τις νοοτροπίες που οδηγούν σε αυτόν τον θανατηφόρο εθισμό.
Απαξίωση προς αυτά τα φαινόμενα που οδηγούν στην αποσταθεροποίηση και την κατάρρευση το πολιτικό σύστημα και αποσυνθέτουν βαθμιαία τον κοινωνικό ιστό. Δεν είναι νοητή η ανοχή και ούτε επιτρεπτή η συμφιλίωση με αυτού του είδους τα φαινόμενα. Ταυτόχρονα, έχουμε χρέος να ενεργήσουμε για την αποκατάσταση της πολιτικής ως διαδικασίας δημοκρατικής, εκσυγχρονιστικής και κοινωνικά παιδευτικής. Η διαπίστωση της κρίσης και η συνεχής επανάληψη αυτής της διαπίστωσης δεν θα φέρουν την κάθαρση και την αποκατάσταση της πολιτικής ηθικής. Αυτό θα γίνει μέσα από μια ολομέτωπη ρήξη με τα φαινόμενα της παρακμής, αλλά και την παράλληλη διατύπωση προτάσεων για θεσμικές μεταρρυθμίσεις, που θα εγκαθιδρύουν μια κοινωνία των πολιτών με αρχές και αξίες.
Οφείλουμε ακόμα, μακριά από απλουστευτικές προσεγγίσεις και επιφανειακές ηθικολογίες, να εμβαθύνουμε στην ανάλυση αιτίων και αιτιατών. Να συνδέσουμε τα φθοροποιά φαινόμενα της δημόσιας ζωής με σχέση αιτιώδους συνάφειας ως προς τα αίτια που τα προκαλούν.
Για να βρει η πολιτική τη χαμένη της αυτοπεποίθηση, αξιοπιστία, αυτονομία και προπάντων τη χαμένη της ηθική, θα πρέπει χωρίς μεμψιμοιρίες και κρισιολογίες, να αγωνιστούμε για μεταρρυθμίσεις που θα θωρακίζουν τους θεσμούς, να επαναφέρουμε τα οράματα, τις αξίες και τις αρχές ως μέτρα και στόχους μιας άλλης πολιτικής, και να αρνηθούμε τη λογική της υποταγής στη διαχείριση και νομή της εξουσίας και των επιμέρους τιμαρίων της.
Η πρόκληση είναι για όλους μέγιστη. Τα όσα εξαντλητικά λέχθηκαν στην προεκλογική περίοδο δεν πρέπει να αποδειχθούν «έπεα πτερόεντα». Είναι ώρα για πράξεις.
Ο κ. Γιαννάκης Λ. Ομήρου είναι πρώην πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων.
