Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
«Θα βρεθεί τρόπος να ανακουφιστούν ρευστοτικά οι επιχειρήσεις και αυτή τη φορά δεν θα χρειαστεί να περάσει η όποια διαδικασία από την Ολομέλεια της Βουλής των Αντιπροσώπων». Αυτό ειπώθηκε στην «Κ» μετά την απόφαση της Κυβέρνησης να αποσύρει το νομοσχέδιο των κρατικών εγγυήσεων, που από το τελευταίο δεκαήμερο του Μάρτη πηγαινοερχόταν για αλλαγές στο Υπουργείο Οικονομικών. Αντ’ αυτού, η Κυβέρνηση ετοιμάζει νέο πλάνο για παροχή ρευστότητας στις επιχειρήσεις, είτε με δανεισμό, είτε με επιδοτήσεις. Η κυβέρνηση θα απευθυνθεί, όπως φαίνεται, στους ευρωπαϊκούς θεσμούς για λύσεις που άπτονται των κρατικών εγγυήσεων ή τελοσπάντων ενός σχεδίου που θα έχει το ίδιο αποτέλεσμα στην αγορά. Δηλαδή, να λάβουν ρευστότητα οι επιχειρήσεις. Πηγές της «Κ» από τις Βρυξέλλες έκαναν αναφορά σε ενεργοποίηση από την κυπριακή κυβέρνηση ευρωπαϊκών εργαλείων, χρησιμοποιώντας μαζί ένα μίγμα επιδοτήσεων που θα αφορά τους τόκους των δανείων που θα λάβουν οι επιχειρήσεις, ενώ την ίδια ώρα οι επιδοτήσεις σε μικρές επιχειρήσεις ύψους 100 – 150 εκατ. ευρώ θα παραμείνουν ως είχαν ανακοινωθεί.
Σίγουρα, αν και είναι προχωρημένη η επεξεργασία του εναλλακτικού πλάνου από το Υπουργείο Οικονομικών, το οποίο μεταξύ άλλων αποδεικνύεται να είχε αρχίσει προτού αποσυρθεί το νομοσχέδιο, το μέρος που θα αφορά την Ευρώπη θα αποδειχθεί χρονοβόρο και ενδεχομένως και περισσότερο κοστοβόρο για την ΚΔ από το αρχικό πλάνο που είχε παρουσιαστεί το Μάρτιο. Αφήνοντας στην άκρη το «ευρωπαϊκό κομμάτι», ο τρόπος των χορηγήσεων και ενδεχομένως των εγγυήσεων βρίσκεται ακόμη υπό επεξεργασία, θα οριστικοποιηθεί και θα ανακοινωθεί την ερχόμενη βδομάδα. Όσον αφορά στην επιχορήγηση μέρους των επιτοκίων από την Κυβέρνηση, ο σχεδιασμός υπήρχε και από το πρώτο νομοσχέδιο, εκείνο του τελευταίου 10ημέρου του Μάρτη και οι επαφές με τις τράπεζες είναι προχωρημένες ως προς αυτή την πτυχή. Οι διαβουλεύσεις είναι για το ύψος της επιδότησης, η οποία θα κυμαίνεται μεταξύ 1 -2%. Υπενθυμίζεται πως στο αρχικό νομοσχέδιο της 26ης Μαρτίου για παραχώρηση Κυβερνητικών Εγγυήσεων συνολικού ποσού μέχρι δύο δισεκατομμυρίων ευρώ και όχι το ανανεωμένο με τις εγγυήσεις ύψους 1,5 δισ. ευρώ, υπήρχε επίσης πρόνοια για επιδότηση μέρους του επιτοκίου σε φυσικά πρόσωπα, αυτοτελώς εργαζομένους και επιχειρήσεις ύψους 250 εκατομμυρίων ευρώ.
Εμπλοκή της ΚΤΚ
Την ίδια ώρα, η Κυβέρνηση επιθυμεί πιο ενεργή εμπλοκή της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου στη στήριξη της οικονομίας, είτε μέσω πιέσεων στις τράπεζες για ταχύτερες διαδικασίες χορηγήσεων στους επιχειρηματίες που έχουν ανάγκη και είναι βιώσιμοι, είτε μέσω της άμβλυνσης των γραφειοκρατικών διαδικασιών για τη χορήγηση των επίμαχων δανείων. Κατ’ επέκταση η συνεργασία του ΥΠΟΙΚ και της ΚτΚ στα πλαίσια των θεσμών φαίνεται να είναι η στρατηγική διαφορά της διαχείρισης της κρίσης σε σχέση με αυτήν του 2013 μέχρι και του 2015 όπου οι επικεφαλής στην ΚτΚ ήταν σε δυσμενή θέση απέναντι στους θεσμούς και την εκτελεστική εξουσία.
Το Background
Όπως τονίστηκε στην «Κ» από πηγές που πρόσκεινται στην Κυβέρνηση, η απόσυρση του νομοσχεδίου των κρατικών εγγυήσεων έγινε για να μην επαναληφθούν πρακτικές που θύμιζαν Μάρτη του 2013 και που το νομοσχέδιο στην απίθανη περίπτωση που περνούσε ως έχει, θα ήταν πρακτικά ανεφάρμοστο. Το νομοσχέδιο, όπως τόνισαν, ήδη ήταν υποδεέστερο από την έκδοση του Μάρτη του 2020 και ήδη είχαν μπει προϋποθέσεις που δυσκόλευαν την κατάσταση. Αφού είχε βρεθεί, όπως είπαν, ο τρόπος για να δοθεί η πλεονάζουσα ρευστότητα των τραπεζών με όρους ευρωπαϊκούς στην αγορά στο πλαίσιο της αντιμετώπισης των οικονομικών δυσκολιών της πανδημίας, τα κόμματα αποφάσισαν ότι δεν πρέπει να δανείσουν. Για κάτι που κατηγορούν τις τράπεζες χρόνια, ότι δηλαδή οι τράπεζες δεν δανείζουν. Όπως τόνισαν στην εφημερίδα, το νομοσχέδιο που θα περνούσε την Παρασκευή μαζί με τις τροπολογίες θα ήταν ανεφάρμοστο, με τις τράπεζες να μην ήθελαν να συμμετάσχουν και με τους επιχειρηματίες να είχαν περιορισμένο ενδιαφέρον για να λάβουν δάνειο με τους όρους εκείνους. Τέλος, όπως είπαν ο χρόνος που πέρασε από τη στιγμή που το νομοσχέδιο σχεδιάστηκε ήταν πολύτιμος και τα μικροπολιτικά παιχνίδια έκαναν την εμφάνισή τους ένεκα του νομοσχεδίου.
Στήριξη σε μικρούς
Εκείνη η πτυχή που φαίνεται να μην αλλάζει και θα προχωρήσει ως έχει το συντομότερο δυνατόν, είναι η κίνηση του κράτους να επιδοτήσει τις μικρές επιχειρήσεις που έχουν προσωπικό έως 10 άτομα και τους αυτοτελώς εργαζομένους που είτε έχουν αιτηθεί μερική, είτε πλήρη αναστολή εργασιών. Βάσει των εξαγγελθέντων της 7ης Μαΐου, προβλεπόταν χορηγία στις μικρές επιχειρήσεις και αυτοτελώς εργαζομένους ως ακολούθως. Για επιχειρήσεις σε πλήρη αναστολή εργασιών μέχρι την 3η Μαΐου στα 2.625 ευρώ. Για επιχειρήσεις που συνεχίζουν να είναι σε πλήρη αναστολή εργασιών μετά την 4η Μαΐου στα 3.500 ευρώ. Για επιχειρήσεις σε μερική αναστολή εργασιών μέχρι την 3η Μαΐου στα 1.875 ευρώ. Για επιχειρήσεις που συνεχίζουν να είναι σε μερική αναστολή εργασιών μετά την 5η Μαΐου στα 2.500 ευρώ.
Για αυτοτελώς εργαζομένους σε πλήρη ή μερική αναστολή εργασιών μέχρι την 3η Μαΐου στα 1.125 ευρώ. Για τους αυτοτελώς εργαζόμενους που συνεχίζουν να είναι σε πλήρη ή μερική αναστολή εργασιών μετά την 4η Μαΐου στα 1.500 ευρώ η εφάπαξ βοήθεια. Όπως είχε αναφέρει ο Υπουργός Οικονομικών κατά την ανακοίνωση των μέτρων αυτών, με τα επιδόματα αυτά διασφαλίζεται βοήθεια στις μικρές επιχειρήσεις, για κάλυψη αναγκών τους όπως η κάλυψη ενοικίων, ορισμένων οφειλών σε προμηθευτές ή άλλα λειτουργικά έξοδα. Οι ανάγκες εξάλλου από τότε σίγουρα δεν έχουν μειωθεί, αντιθέτως, έχουν μεγεθυνθεί.
Ο έλεγχος
Μπορεί να μην έχει ανακοινωθεί ακόμα το plan b΄ στην ολότητά του, άρα και το ποιος θα ελέγχει τις διαδικασίες, ωστόσο εικάζεται πως τον έλεγχο για τραπεζικές διαδικασίες θα τον ασκεί όπως είναι φυσικό, το Υπουργείο Οικονομικών, η Κεντρική Τράπεζα και ο κάθε αρμόδιος της κάθε τράπεζας που θα εγκρίνει το δάνειο. Οι τραπεζικές διαδικασίες εξάλλου στο ευρωπαϊκό πλαίσιο που υπάρχει και με τα εποπτικά περιθώρια που είναι στενά, θα δίνονται δάνεια μόνο σε βιώσιμους δανειολήπτες- επιχειρήσεις και που θα είναι συμβατοί. Στο ίδιο ύφος δηλαδή που θα ασκείτο ο έλεγχος αν και εφόσον ψηφιζόταν το νομοσχέδιο του Μαρτίου με τις εγγυήσεις των 2 δισ. ευρώ. Όσες χώρες έχουν εφαρμόσει προγράμματα με κρατικές εγγυήσεις, εκείνος που ασκεί τον έλεγχο είναι το εκάστοτε Υπουργείο Οικονομικών της χώρας και εφόσον ενεργοποιηθεί η απαίτηση.
Έντυπη Έκδοση
