Η πανδημία έπληξε και τα στεγαστικά των εκτοπισμένων με αποτέλεσμα να μην μπορούν να πληρωθούν, τουλάχιστον για το τρέχον έτος, οι αιτήσεις δικαιούχων στεγαστικής βοήθειας, που υποβλήθηκαν και εγκρίθηκαν μετά τις 4 Μαρτίου του 2020 στην Υπηρεσία Μέριμνας και Αποκατάστασης Εκτοπισθέντων.
Μετά την κρίση του κορωνοϊού, η Υπηρεσία έχει εξετάσει γύρω στις 800 αιτήσεις εκ των οποίων εγκρίθηκαν οι 450. Ένα μικρό «παραθυράκι» για το ενδεχόμενο να καταβληθούν τα χρήματα σε κάποιες από τις αιτήσεις που έχουν εγκριθεί μετά τον Μάρτιο παραμένει ανοιχτό, ωστόσο αρκετά απομακρυσμένο καθώς η κρίση του κορωνοϊού έχει επιδράσει αρνητικά σε ό,τι αφορά στην οικονομική ενίσχυση των Στεγαστικών Σχεδίων Εκτοπισθέντων. Όταν είχαν εγκριθεί τα αναθεωρημένα κριτήρια που καθόριζαν τους όρους και τις προϋποθέσεις για τα στεγαστικά σχέδια της Υπηρεσίας Μέριμνας και Αποκατάστασης Εκτοπισθέντων, ο προϋπολογισμός του 2020 είχε ήδη καθοριστεί. Μάλιστα, για πρώτη φορά είχε απορροφηθεί το 92% του κονδυλίου που συνήθως κυμαινόταν γύρω στο 65%.
Ωστόσο, το 2020 η Υπηρεσία αντιλήφθηκε ότι τα χρήματα δεν θα ήταν αρκετά ώστε να καλυφθούν οι νέες αιτήσεις. Τον Φεβρουάριο είχε γίνει σύσκεψη στο Προεδρικό Μέγαρο με στόχο την αύξηση του προϋπολογισμού για τα Σχέδια. Ομως, η κρίση του κορωνοϊού έβαλε φρένο στους σχεδιασμούς. Πάντως, όπως είχε αναφέρει στο πλαίσιο απάντησής του σε ερώτηση στη Βουλή ο Υπουργός Εσωτερικών, Νίκος Νουρής, σε ό,τι αφορά στις εκκρεμούσες αιτήσεις στην Υπηρεσία Μέριμνας και Αποκατάστασης Εκτοπισθέντων, θα γίνεται η εξέταση και ακολούθως θα δίδεται επιστολή στους δικαιούχους στην οποία θα αναφέρεται το ποσό για το οποίο έχουν εγκριθεί, με τη δήλωση ότι η πληρωμή του ποσού θα εκταμιεύεται όταν η δημοσιονομική κατάσταση του κράτους το επιτρέψει.
Τα Στεγαστικά Σχέδια
Σύμφωνα με την Αναπληρώτρια Διευθύντρια της Υπηρεσίας Μέριμνας και Αποκατάστασης Εκτοπισθέντων, Μαρία Αδαμίδου, από τις 3 Ιουλίου του 2019 μέχρι τις 4 Μαρτίου του 2020 εξετάστηκαν 2.500 αιτήσεις που αφορούν στα Στεγαστικά Σχέδια Εκτοπισθέντων. Απ’ αυτές, εγκρίθηκαν περίπου 1.700 αιτήσεις. Όπως αναφέρει η κ. Αδαμίδου, για τις συγκεκριμένες αιτήσεις τα χρήματα θα καταβληθούν εντός του 2020. Όπως πληροφορείται η «Κ», τα Στεγαστικά Σχέδια Εκτοπισθέντων δεν έχουν ανασταλεί.
Οπως ανέφερε στην «Κ» η κυρία Αδαμίδου, η εξέταση των αιτήσεων συνεχίζεται κανονικά. Σύμφωνα με την κ. Αδαμίδου, η πληρωμή όσων αιτήσεων είχαν εγκριθεί μέχρι τις 4 Μαρτίου του 2020 θα συνεχιστεί και θα ολοκληρωθεί εντός του έτους. Σε σχέση με τις αιτήσεις που υποβλήθηκαν αργότερα, όσες εγκριθούν, θα πληρωθούν σε κατοπινό στάδιο. «Δεν τίθεται θέμα να μην πληρωθούν. Δεν παγοποιήθηκαν και δεν σταματήσαμε να εξετάζουμε αιτήσεις. Η παραλαβή των αιτήσεων συνεχίζεται κανονικά», σημειώνει. Πλείστες αιτήσεις που δέχεται η Υπηρεσία Μέριμνας αφορούν στην παραχώρηση οικονομικής βοήθειας για αγορά διαμερίσματος/κατοικίας. Παγκύπρια, από τις 30 Ιουλίου του 2019 εξετάστηκαν συνολικά 1.550 αιτήσεις για αγορά διαμερίσματος/κατοικίας από τις οποίες εγκρίθηκαν οι 1.045 αιτήσεις. Για ανέγερση κατοικίας σε ιδιόκτητο οικόπεδο υποβλήθηκαν για την ίδια περίοδο συνολικά 1.150 αιτήσεις και εγκρίθηκαν γύρω στις 830 αιτήσεις. Το ενδιαφέρον αυτή την περίοδο είναι αυξημένο για όλα τα Στεγαστικά Σχέδια, ενώ υπολογίζεται ότι υποβάλλονται κάθε μήνα στην Υπηρεσία γύρω στις 270 αιτήσεις.
Σύμφωνα με την κ. Αδαμίδου, σε λιγότερο από έναν χρόνο εξετάστηκαν σχεδόν 3.000 αιτήσεις για τα Στεγαστικά Σχέδια Εκτοπισθέντων. Έπειτα από την πρόσληψη επιπλέον 20 ατόμων στην Υπηρεσία τον Απρίλιο του 2019, έγινε προσπάθεια και φαίνεται ότι επιτεύχθηκε σε αρκετά μεγάλο βαθμό η επίσπευση της διαδικασίας εξέτασης των αιτήσεων. Σε σχέση με ενδεχόμενα παράπονα περί καθυστερήσεων στην πληρωμή των αιτήσεων, η κ. Αδαμίδου αναφέρει ότι η κάθε υπόθεση έχει τις δικές της ιδιομορφίες και ιδιαιτερότητες. Η Υπηρεσία απορρίπτει ότι υπάρχουν παράπονα από πολίτες που υποστηρίζουν ότι υπάρχει καθυστέρηση στην καταβολή των χρημάτων, ενώ διευκρινίζει ότι δεν έχουν παγοποιηθεί οι διαδικασίες αλλά ούτε και οι πληρωμές προς τους πρόσφυγες δικαιούχους στεγαστικής βοήθειας. Σε σχέση με την ανέγερση κατοικίας, οι επηρεαζόμενοι θα πρέπει να έχουν υπόψη τους ότι η πληρωμή γίνεται σε δύο ισόποσες δόσεις. Η μία όταν είναι έτοιμος ο σκελετός της κατοικίας και η δεύτερη όταν θα συνδεθεί μόνιμα με την ΑΗΚ.
Στην περίπτωση της αγοράς η πληρωμή γίνεται εφάπαξ όταν ο ιδιοκτήτης εγκαθίσταται στην κατοικία. Σε σχέση με τη διαδικασία θεωρείται αρκετά χρονοβόρα. Η αρμόδια Επιτροπή συνεδριάζει και εγκρίνει τις αιτήσεις. Ακολούθως, το πρακτικό της αίτησης αποστέλλεται στην Επαρχιακή Διοίκηση η οποία καλείται να καταβάλει τα χρήματα στον δικαιούχο. Υπενθυμίζεται ότι το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε στις 3/7/2019, το αναθεωρημένο σχέδιο παροχής οικονομικής ενίσχυσης για στέγαση εκτοπισθέντων και παθόντων το οποίο τέθηκε σε εφαρμογή στις 4/7/2019.
Το σχέδιο αυτό καθορίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις για τα στεγαστικά σχέδια και προβλέπει αύξηση των εισοδηματικών κριτηρίων, της οικονομικής ενίσχυσης που δίδεται στους δικαιούχους καθώς και της οικονομικής ενίσχυσης που παρέχεται για επιδιορθώσεις κατοικιών. Αιτήσεις μπορούν να υποβάλλουν πρόσωπα τα οποία αποδεδειγμένα διαθέτουν ικανοποιητικούς πόρους για απόκτηση κατοικίας και επομένως είναι πραγματικά σε θέση να αξιοποιήσουν την οικονομική βοήθεια που θα τους δοθεί για απόκτηση στέγης. Να σημειωθεί ότι ο προϋπολογισμός σε ό,τι αφορά στα Στεγαστικά Σχέδια Προσφύγων ανερχόταν στα 22 εκατομμύρια ευρώ.
Τα κριτήρια για αγορά ακινήτου
Για αιτήσεις για τα στεγαστικά σχέδια της αγοράς διαμερίσματος/κατοικίας και ανέγερσης κατοικίας σε ιδιόκτητο οικόπεδο, ο καθορισμός εισοδηματικού κριτηρίου σε περιπτώσεις όπου υπάρχει διαθεσιμότητα ικανοποιητικών πόρων για απόκτηση κατοικίας ισχύει ως εξής:
-Μονήρες άτομο: Ύψος εισοδήματος - Μέχρι 25.000 ευρώ
-Ζεύγος (οικογένεια δύο ατόμων) ή μονογονεϊκή οικογένεια: Ύψος εισοδήματος- Μέχρι 45.000 ευρώ
-Οικογένεια τριών ατόμων: Ύψος εισοδήματος -Μέχρι 50.000 ευρώ
-Οικογένεια τεσσάρων ατόμων: Ύψος εισοδήματος- Μέχρι 55.000 ευρώ
-Οικογένεια πέντε ή περισσοτέρων ατόμων: Ύψος εισοδήματος- Μέχρι 65.000 ευρώ
Καθορισμός ύψους οικονομικής βοήθειας σε περιπτώσεις όπου υπάρχει διαθεσιμότητα ικανοποιητικών πόρων για απόκτηση κατοικίας:
-Μονήρες άτομο: Ύψος οικονομικής βοήθειας μέχρι 20.000 ευρώ
-Ζεύγος (οικογένεια δύο ατόμων): Ύψος οικονομικής βοήθειας μέχρι 30.000 ευρώ
-Οικογένεια με τέκνα ή μονογονεϊκή οικογένεια: Ύψος οικονομικής βοήθειας μέχρι 35.000 ευρώ
-Πολύτεκνοι (4 και άνω τέκνα): Ύψος οικονομικής βοήθειας μέχρι 40.000 ευρώ
