ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Τα διαβατήρια σώζουν ντιβέλοπερ, αλλά ανεβάζουν τις τιμές

Οι τιμές οικιών καταγράφουν αύξηση 1,6% από το ιστορικά χαμηλό του τέταρτου τριμήνου 2016

Του Παναγιώτη Ρουγκάλα

Του Παναγιώτη Ρουγκάλα

Ο τομέας των ακινήτων έχει ανακάμψει για τα καλά. Και πώς να μη φέρει τόσο καλά αποτελέσματα, αφού το Πρόγραμμα των Πολιτογραφήσεων ξένων επενδυτών που εφάρμοσε η Κυπριακή Δημοκρατία έδωσε τεράστια ώθηση στον τομέα. Η οικοδομική δραστηριότητα, οι πωλήσεις των ακινήτων και γενικότερα ο τομέας του «real estate» χτυπήθηκε σφοδρά από την παγκόσμια οικονομική κρίση.

Ωστόσο, τα κριτήρια που έγιναν σαφώς καλύτερα για την παροχή διαβατηρίων και υπηκοοτήτων στη χώρα, σε συνδυασμό με την υποβοήθηση των ντιβέλοπερ λόγω των μεγάλων εσόδων που εισέρρεαν από αυτά, έφεραν τις πωλήσεις κατοικιών να σπάνε κάθε μήνα το ρεκόρ πωλήσεων του προηγουμένου. Τα πωλητήρια έγγραφα που κατατέθηκαν στα επαρχιακά κτηματολογικά γραφεία από την αρχή του 2019 μέχρι και τον Ιούλιο έφτασαν τα 6.456, αυξημένα δηλαδή κατά 20% σε σχέση με τα πωλητήρια έγγραφα που είχαν κατατεθεί το 2018 στο ίδιο διάστημα. Ταυτόχρονα, τραπεζικά στελέχη σημειώνουν πως οι ντιβέλοπερ με το πρόγραμμα των διαβατηρίων, το οποίο πολλάκις έχει επικριθεί, έχουν καταφέρει να μειώσουν αισθητά τα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνειά τους, αλλά και πως το πρόγραμμα δεν δημιουργεί νέα ΜΕΔ.

Η προϋπόθεση για να χτίσει ένας ντιβέλοπερ μία πολυτελή οικία, ένα πολυτελές διαμέρισμα ή ένα «πύργο» που έχει πολλά τέτοια διαμερίσματα δεν προχωρά εάν δεν έχει μεγάλο μέρος της χρηματοδότησης από τους ενδιαφερόμενους επενδυτές που ενδιαφέρονται να λάβουν το κυπριακό διαβατήριο. Διαδικασία αντίστροφη εκείνης που ακολουθείτο πριν από την εφαρμογή του προγράμματος, αφού μέχρι τα χρόνια της κρίσης οι ντιβέλοπερ δανείζονταν από τις τράπεζες για να φτιάξουν οικίες και εν συνεχεία τις διέθεταν προς πώληση. Ο συντελεστής του ρίσκου ήταν μεγάλος. Από τα συνολικά όμως 6.456 πωλητήρια έγγραφα που έχουν κατατεθεί στα κτηματολόγια παγκυπρίως, πόσα είναι από ξένους αγοραστές και δη πολίτες τρίτων χωρών;

Τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν πως τα πωλητήρια έγγραφα που έχουν κατατεθεί από πολίτες εκτός Ε.Ε. είναι 2.005, δηλαδή, κάτι λιγότερο από το 1/3 των συνολικών πωλητηρίων εγγράφων. Που είναι τεράστιο ποσοστό. Για να υπάρχει σύγκριση, τα πωλητήρια έγγραφα που έχουν κατατεθεί στα επαρχιακά κτηματολογικά γραφεία της Κύπρου από ξένους αγοραστές οι οποίοι όμως είναι πολίτες εντός Ε.Ε., άρα και δεν ενδιαφέρονται για το κυπριακό – ευρωπαϊκό διαβατήριο, φτάνουν τα 897 στους πρώτους 7 μήνες του 2019.

Εξαιρετικός ο Μάιος

Εξετάζοντας τα διαθέσιμα στοιχεία του Κτηματολογίου, καταδεικνύεται πως ο καλύτερος μήνας για τον τομέα των ακινήτων του 2019 και που σχετίζεται με το Σχέδιο των Πολιτογραφήσεων ήταν ο Μάιος. Ο λόγος απλός. Ο Μάιος ήταν και ο τελευταίος μήνας στον οποίο οι ενδιαφερόμενοι αιτητές για κυπριακό διαβατήριο θα εξετάζονταν με τα «χαλαρά» κριτήρια τα οποία είχαν τεθεί από το 2013. Πλέον, οι αιτητές από το Μάιο και εντεύθεν θα εξετάζονται με αυστηρότερα κριτήρια από το κράτος, κριτήρια, τα οποία ανακοινώθηκαν τον Μάιο του 2018, αλλά χρειάστηκε ένας και πλέον χρόνος για να τεθούν σε εφαρμογή.

Χαρακτηριστικά, τα πωλητήρια έγγραφα που κατατέθηκαν από πολίτες εκτός Ε.Ε. στα κτηματολόγια το Μάιο έφτασαν τα 476, μήνας ρεκόρ για όλα τα έτη που εφαρμόζεται το πρόγραμμα. Πολλά πωλητήρια έγγραφα κατατέθηκαν επίσης και τον Απρίλιο, τον προτελευταίο μήνα που θα εξετάζονταν οι αιτήσεις με τα «παλιά κριτήρια» και έφτασαν τα 306.

Δημοφιλέστερες πόλεις

Αδιαμφισβήτητα οι ξένοι προτιμούν παραλιακές πόλεις για τις αγορές τους. Η Λεμεσός και η Πάφος, όμως, είναι οι μεγάλοι κερδισμένοι από τη διαδικασία, παρά τα όσα περιβαλλοντικά και πολεοδομικά προβλήματα δημιουργούνται λόγω της ανέγερσης συγκεκριμένων πολυώροφων κατασκευών που απευθύνονται στους αιτητές του Σχεδίου. Το κείμενο αυτό δεν εξετάζει αυτή την πτυχή, παρόλο που αδιαμφισβήτητα προκύπτουν προβλήματα.

Τα πωλητήρια έγγραφα που κατατέθηκαν από πολίτες τρίτων χωρών στο κτηματολόγιο της Πάφου για τον Ιούλιο του 2019 έφτασαν τα 103, έναντι 82 στη Λεμεσό. Για να υπάρχει σύγκριση, στο κτηματολόγιο της Λάρνακας από το συγκεκριμένο κοινό κατατέθηκαν 51 πωλητήρια έγγραφα, στην Αμμόχωστο 30 και στη Λευκωσία μόλις 8. Από την αρχή του έτους πάντως, στην Πάφο έχουν κατατεθεί 752 πωλητήρια έγγραφα, ενώ στη Λεμεσό 665 από πολίτες τρίτων χωρών.

Ανεβαίνουν οι τιμές

Πέρα όμως από τα πολεοδομικά και τα περιβαλλοντικά προβλήματα που δημιουργούνται από τα πολυώροφα κτήρια τα οποία δημιουργούνται και απευθύνονται στους αιτητές του Σχεδίου των διαβατηρίων, είναι γεγονός πως η γενικότερη οικοδομική έκρηξη έχει επηρεάσει τις τιμές των ακινήτων σε όλο το νησί. Για την άνοδο των τιμών των ακινήτων που διατίθενται προς πώληση ή για ενοικίαση δεν ευθύνονται βεβαίως μόνο οι «πύργοι» όπως αρέσκεται μερίδα κόσμου να «δείχνει με το δάχτυλο», αλλά ήταν και ένα φυσικό επακόλουθο λόγω των πιέσεων των τιμών των ακινήτων που έγινε κατά τον καιρό του μνημονίου. Όμως βεβαίως και ευθύνονται. Πρόσθετα, στην προ κρίσης εποχή πράγματι οι τιμές είχαν οδηγηθεί σε μια «φούσκα» που δεν αντικατόπτριζαν τις πραγματικές, έπειτα πιέστηκαν αρκετά προς τα κάτω, αλλά οι τιμές των ακινήτων και των ενοικίων οδηγούνται –και κακώς– ξανά σε προ κρίσης επίπεδα.

Την παραπάνω άποψη παρουσιάζει εν πολλοίς και η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου στα τελευταία της διαθέσιμα αποτελέσματα που εξετάζει τις τιμές που κράτησαν τα ακίνητα το 2018. Σύμφωνα με την Κεντρική, σε ετήσια βάση οι τιμές κατοικιών κατέγραψαν αύξηση της τάξης του 1,5% κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2018, ενώ τα στοιχεία δείχνουν πως όσο οι τιμές οικιών, όσο και των διαμερισμάτων κατέγραψαν ετήσια αύξηση κατά το υπό εξέταση τρίμηνο της τάξης του 0,7% και 3,3%, αντίστοιχα. Καθ’ όλη τη διάρκεια του 2018 ο τομέας των ακινήτων κινήθηκε με ανοδικούς ρυθμούς, συμπληρώνει, υποβοηθούμενος από την αυξημένη ζήτηση για ακίνητα, τις ξένες επενδύσεις και το νέο εγχώριο δανεισμό, σημειώνοντας παράλληλα πως οι τιμές των διαμερισμάτων ανακάμπτουν ταχύτερα σε σχέση με τις τιμές οικιών.

Συγκεκριμένα, οι τιμές διαμερισμάτων σε παγκύπρια βάση κατέγραψαν σωρευτική αύξηση 8,7% σε σχέση με το ιστορικά χαμηλό επίπεδο του τετάρτου τριμήνου του 2015, και βρίσκονται κατά 31,6% πιο κάτω από το ιστορικό υψηλό τους. Οι τιμές οικιών κατέγραψαν συνολική αύξηση 1,6% από το ιστορικά χαμηλό επίπεδο του τέταρτου τριμήνου 2016 και παραμένουν 30% χαμηλότερα από το υψηλότερό τους επίπεδο. «Παρά τη σημαντική ανάκαμψη του ΑΕΠ στην Κύπρο και την αύξηση της ζήτησης, οι τιμές των ακινήτων παρουσιάζουν συγκρατημένες αυξήσεις, με εξαίρεση περιοχές, όπως η Λεμεσός, που επηρεάζονται αυξητικά από εξωγενείς παράγοντες», αναφέρει χαρακτηριστικά, λέγοντας επί της ουσίας πως το Πρόγραμμα των διαβατηρίων έχει και τη δική του ευθύνη για τον επηρεασμό των τιμών στη Λεμεσό.

«Οι εξωγενείς αυτοί παράγοντες περιλαμβάνουν το κτίσιμο της μαρίνας την απόφαση για δημιουργία του καζίνο, καθώς και τη ζήτηση για ακίνητα για σκοπούς απόκτησης διαβατηρίου. Κατασταλτικές πιέσεις στις τιμές των ακινήτων φαίνεται να ασκεί η αύξηση της προσφοράς λόγω πωλήσεων ακινήτων από αγοραστές δανείων ή από τράπεζες ή ιδιοκτήτες στα πλαίσια αναδιαρθρώσεων και διακανονισμών ΜΕΔ με υποθήκη», καταλήγει.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Άλλα άρθρα συγγραφέα

Του Παναγιώτη Ρουγκάλα

Οικονομία: Τελευταία Ενημέρωση

X