Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Αφού έχουν «καεί με το χυλό, φυσούν και το γιαούρτι» οι τράπεζες σε σχέση με τις κυρώσεις που προέρχονται είτε από Αμερική (USA), είτε από Ευρώπη (EU), είτε από Μεγάλη Βρετανία (UK). Δεν αναλαμβάνουν το οποιοδήποτε ρίσκο να εξυπηρετήσουν φυσικά και νομικά πρόσωπα στην Κύπρο που έχουν τεθεί σε καθεστώς κυρώσεων (sanctions), ενώ οι λογαριασμοί που βάσει οδηγιών είναι υψηλού ρίσκου (high risk), παρόλο που μπορεί να μην έχουν σχέση με κυρώσεις, κλείνονται πάραυτα. Όλα τα παραπάνω στη βάση των κυρώσεων που έχουν ανακοινωθεί ήδη, ενώ μέχρι την προσεχή Παρασκευή αναμένονται νέα ονόματα Kυπρίων να τεθούν σε κυρώσεις. Η «Κ» είχε γράψει από την προηγούμενη Τετάρτη πως μέχρι το τέλος του μήνα που διανύουμε θα έρχονταν νέες κυρώσεις σε φυσικά και νομικά πρόσωπα στην Κύπρο, την ώρα που έχουμε επισκέψεις από Βρετανούς και από Αμερικάνους σε σχέση με το μεγάλο ζήτημα των κυρώσεων (sanctions).
Οι τράπεζες έκαναν μεγάλο δρόμο ώστε να έχουν πλέον στην Κύπρο τέσσερις (4) ανταποκρίτριες τράπεζες για συναλλαγή με το δολάριο.
Οι κυπριακές τράπεζες από πλευράς τους δεν προχωρούν σε καμία διευκόλυνση σε σχέση με τους παγοποιημένους λογαριασμούς που συνδέονται με τα πρόσωπα που βρίσκονται σε καθεστώς κυρώσεων. Όπως δήλωσε στο πλαίσιο παρουσίασης των οικονομικών αποτελεσμάτων της Τράπεζας Κύπρου ο CEO της, Πανίκος Νικολάου, δεν είναι «δουλειά» των τραπεζών να ζητήσουν οποιαδήποτε εξαίρεση για να προχωρήσουν σε πληρωμές μισθοδοσίας που πιθανώς να έχουν αφήσει εκκρεμείς τα παγοποιημένα φυσικά ή νομικά πρόσωπα. Όπως εξήγησε ο κ. Νικολάου, η Τράπεζα εφαρμόζει τις κυρώσεις που έχουν βάλει είτε στην Αμερική, είτε στην Ευρώπη, είτε στη Μεγάλη Βρετανία βάσει πρωτοκόλλων, γραμμών και υποχρεώσεων που έχει. Φορώντας ενδεχομένως τον μανδύα του μέλους του Συνδέσμου Τραπεζών Κύπρου, σχολίασε πως υποστηρίζει σθεναρά τη θέση που εξέφρασε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης, ότι, «τώρα είναι η ευκαιρία της Κύπρου να καθαρίσει το όνομά της σε σχέση με τις κυρώσεις». Ο κ. Νικολάου υπογράμμισε πως οι τράπεζες εφαρμόζουν κατά γράμμα και στο 100% τις κυρώσεις (sanctions) και τις επιβάλλουν από νωρίς, από την πρώτη ειδοποίηση που λαμβάνουν. «Το ζήτημα είναι να αποπαγοποιήσουμε μια διαδικασία για να πληρώσει ένα παγοποιημένο φυσικό ή νομικό πρόσωπο μισθοδοσίες ενός μήνα; Είναι μέτρο προσωρινό. Και πείτε ότι το επιτρέπουμε βάσει ειδικής άδειας που μπορεί να έχει λάβει από τις αρμόδιες Αρχές των Αμερικάνων και Βρετανών. Τον επόμενο μήνα τι θα γίνει;», διερωτήθηκε. Υπογράμμισε, όμως, ότι αν κάποιο πρόσωπο φυσικό ή νομικό έχει λάβει ειδική άδεια εξαίρεσης από τις βρετανικές, τις αμερικανικές ή τις ευρωπαϊκές Αρχές ώστε να αποπαγοποιηθεί προσωρινά ένας λογαριασμός για να γίνουν πληρωμές, τότε οι τράπεζες θα επιτρέψουν τη διαδικασία πληρωμής και δεν θα έχουν κανένα πρόβλημα. Ωστόσο, μόνο με ειδικές άδειες εξαίρεσης, και το τόνισε πολλάκις στην παρουσίαση των αποτελεσμάτων της BOC.
Δεν ριψοκινδυνεύουν
Οι τράπεζες έκαναν μεγάλο δρόμο ώστε να έχουν πλέον στην Κύπρο τέσσερις (4) ανταποκρίτριες τράπεζες για συναλλαγή με το δολάριο. Ο κ. Νικολάου τόνισε πως σε καμία περίπτωση δεν θα ριψοκινδύνευαν να κάνουν συναλλαγές με πρόσωπα που είναι σε καθεστώς κυρώσεων, αφού θα διακυβεύεται η συναλλαγή τους με το δολάριο. Ο διευθυντής διεύθυνσης συμμόρφωσης της Τράπεζας Κύπρου, Μάριος Σκανδάλης, που ήταν παρών στην παρουσίαση των οικονομικών αποτελεσμάτων της τράπεζας, σημείωσε ότι πέραν των προσώπων που βρίσκονται σε λίστες κυρώσεων, υπάρχουν και τα λεγόμενα «δευτεροβάθμια sanctions», που δημιουργούν συγκεκριμένες νομικές υποχρεώσεις στην τράπεζα.
Όπως εξήγησε, εάν μία τράπεζα δεν εφαρμόσει τις κυρώσεις που έχουν βάλει οι χώρες, τότε υπάρχει περίπτωση να μπει σε κυρώσεις και η ίδια η τράπεζα, πέρα από το να κόψει τις συναλλαγές με το δολάριο (ως ανταποκρίτρια τράπεζα).
«Γκρίνια» από δικηγόρους
Σε ανακοίνωσή του τη Δευτέρα, ο Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος αναφέρει ότι «έχει διαπιστώσει ότι έχουν παγώσει και έχουν μπλοκαριστεί οι τραπεζικοί λογαριασμοί στην Κύπρο, που ανήκουν σε κυπριακές επιχειρηματικές οντότητες διεθνών επιχειρήσεων, με ιδιοκτήτες αριθμό νόμιμων και νομοταγών επενδυτών, σε πλήρη συμμόρφωση με το πλαίσιο συμμόρφωσης AML και κυρίως χωρίς καμία συγγενική/συνεταιριστική/επιχειρηματική σχέση με τα επαγγελματικά γραφεία που συμπεριλήφθηκαν στις κυρώσεις ή με Ρώσους ολιγάρχες («Εταιρείες Νόμιμων Πελατών»), για τον μοναδικό λόγο ότι λάμβαναν (νόμιμες) διοικητικές υπηρεσίες από τα εν λόγω γραφεία», εξηγώντας ότι «ήταν δηλαδή πελάτες τους».
Αναφέρει πως οι τράπεζες από τις 12 Απριλίου 2023, έχουν αποφασίσει τη συμμόρφωση και εφαρμογή των περιοριστικών μέτρων και κυρώσεων που επέβαλαν οι ΗΠΑ και το ΗΒ στις 12 Απριλίου 2023. Και σχολιάζει τα εξής: «Αν και σεβαστή η απόφασή τους αυτή, καθώς αντιλαμβανόμαστε πλήρως τον σκοπό και την αναγκαιότητά της, διαφωνούμε με την απόφαση των τραπεζών, άνευ οποιασδήποτε πραγματικής και/ή νομικής βάσης, να προχωρήσουν και σε περαιτέρω παγοποίηση και/ή μπλοκάρισμα των τραπεζικών λογαριασμών των εταιρειών νόμιμων πελατών, που δεν έχουν ενταχθεί στις κυρώσεις οποιουσδήποτε οργανισμού ή κράτους, και δεν ανήκουν σε, ούτε και ελέγχονται από, πρόσωπα τα οποία συμπεριλαμβάνονται σε αυτές». Στην ανακοίνωσή τους οι δικηγόροι προσθέτουν, «ιδιαιτέρως στις περιπτώσεις όπου οι εταιρείες αυτές έχουν παράσχει όλα τα έγγραφα που νομίμως αποδεικνύουν τον τερματισμό της νόμιμης πελατειακής τους σχέσης με τα εν λόγω γραφεία».
Εξηγεί πως, «οι αλλαγές στη δομή τους προς αντικατάσταση των γραφείων αυτών, βάσει του Περί Εταιρειών Νόμου, Κεφ. 113. θεωρούνται νόμιμα συντελεσθείσες, εφόσον καταχωρισθούν στα σχετικά μητρώα που διατηρούνται στο εγγεγραμμένο γραφείο τους» και σημειώνει ότι «η μεταχείριση αυτή επιφέρει αλυσιδωτές επιπτώσεις καθώς προκαλείται αδυναμία στις εταιρείες νόμιμων πελατών να διεκπεραιώσουν τις εργασίες και τις δραστηριότητές τους και αδυναμία καταβολής μισθοδοσίας προς το προσωπικό τους». Προειδοποιεί από πλευράς τους, ότι, «ο κίνδυνος είναι ορατός και άμεσος και θα οδηγήσει με βεβαιότητα σε αδιέξοδο έναν σημαντικό τομέα της οικονομίας μας, εάν δεν προβούμε στις ανάλογες αντισταθμιστικές ενέργειες».
