Μία δύσκολη ενηλικίωση για τον Νικόλα Παπαδόπουλο

Όταν στα κομματικά πηγαδάκια διάβαζαν τη συνέντευξη του Νικόλα Παπαδόπουλου στον «Φιλελεύθερο» που υπογράμμιζε πως το ΔΗΚΟ σίγουρα θα βρίσκεται στην κυβέρνηση το 2023, κρατώντας το ίδιο ζεστούς για συνεργασία και το ΑΚΕΛ, αλλά και τον ΔΗΣΥ, κάποιοι διερωτήθηκαν τι να συμβαίνει στο μυαλό του ΔΗΚΟϊκού προέδρου. Ήταν παρανόηση, μία λανθασμένη πολιτική τοποθέτηση, ή μήπως το πνεύμα του Μάριου Καρογιάν κατέλαβε τελικώς το σώμα του ΔΗΚΟϊκού προέδρου; Και λέμε για το πνεύμα του Καρογιάν, δεδομένου ότι όταν ο Νικόλας αναλάμβανε την προεδρία του κόμματος έστελνε το μήνυμα πως όσα γνώριζε ο κόσμος για το ΔΗΚΟ, ότι δηλαδή αγκιστρώνεται, είτε δεξιά είτε αριστερά για να βρίσκεται πάντα στην εξουσία, αποτελεί «κακό καρογιανικό παρελθόν». Υποστήριζε μαζί με τους στενούς του συνεργάτες με πάθος πως δεν είναι δέλεαρ για τον ίδιο η εξουσία και το απέδειξε, αποχωρώντας από την κυβέρνηση προτού καλά-καλά στεγνώσει το μελάνι του κοινού ανακοινωθέντος Αναστασιάδη-Έρογλου. Σήμερα, περνά το μήνυμα πως το ΔΗΚΟ πρέπει πάση θυσία να βρίσκεται στην κυβέρνηση είτε με τη Δεξιά είτε με την Αριστερά, καθώς όπως έχει εκτιμηθεί στον πέμπτο όροφο, η χρόνια απομάκρυνση από αυτήν προκαλεί προβλήματα στο κόμμα. Μία εκτίμηση που οδηγεί σε μία σειρά αντιφάσεων. Έναν χρόνο πριν, ο Νικόλας Παπαδόπουλος ανακοίνωνε ότι το κόμμα για πρώτη φορά θα καταψηφίσει τον προϋπολογισμό της «πιο διεφθαρμένης κυβέρνησης», αν δεν δοθούν οι φάκελοι των πολιτογραφήσεων στον γενικό ελεγκτή. Οι φάκελοι δεν έχουν δοθεί, ο προϋπολογισμός του 2022, όπως όλα δείχνουν, θα ψηφιστεί αδιαμαρτύρητα από το ΔΗΚΟ και σήμερα αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο σύμπλευσης μαζί «με την πιο διεφθαρμένη κυβέρνηση». Τρία χρόνια μιλούσε για ΔΗΣΑΚΕΛ, άνοιγε πόλεμο με τα δύο μεγάλα κόμματα και στρεφόταν προς το Κέντρο. Αντιφάσεις, τσεκουράτες θέσεις που οδηγούν στην άτακτη αναδίπλωση και που στέλνουν το μήνυμα πως ο Νικόλας Παπαδόπουλος, προσπαθώντας να αλλάξει τη φιλοσοφία ενός καθαρά συντηρητικού κόμματος, όχι μόνο απέτυχε, ούτε μόνο απομακρύνθηκε το σενάριο υποψηφιότητάς του για το 2023, αλλά πλέον ενσωματώνεται πλήρως σε αυτό που για χρόνια προσπαθούσε να αποτινάξει από τον πολιτικό χώρο, την καρογιανική τακτική.

Στρωμένο με ροδοπέταλα

Η αλήθεια βεβαίως είναι πως όταν τον Δεκέμβριο του 2013 ο Νικόλας Παπαδόπουλος αναλάμβανε την προεδρία του Δημοκρατικού Κόμματος, τα δημοσιεύματα έλεγαν πως η νίκη του έφερνε τα πάνω κάτω στο κομματικό σκηνικό, ενώ τα φίλα προσκείμενα σε αυτόν ΜΜΕ υποστήριζαν πως αυτή η νίκη θα αλλάξει –θετικά– την κυπριακή πολιτική σκηνή. Ήταν η πρώτη φορά, που υφιστάμενος αρχηγός κόμματος και εν προκειμένω ο Μάριος Καρογιάν έχανε το κόμμα του μέσα από τα χέρια του από την εσωκομματική του αντιπολίτευση και η πρώτη φορά μέχρι τότε που ένας προεκλογικός εσωκομματικών εκλογών προκαλούσε τόσο βαθιές πληγές. Για τον Νικόλα Παπαδόπουλο, όμως, στρωνόταν, όπως διαφαινόταν, ένας δρόμος γεμάτος με ροδοπέταλα στην πολιτική, καθώς το συμπέρασμα ήταν πως, αν μη τι άλλο, ήξερε να κερδίζει εκλογές. Είχε καταφέρει να εκλεγεί πολύ νωρίς με το αλησμόνητο «Νικόλας Παπαδόπουλος του Τάσσου» στη Βουλή, είχε καταφέρει όμως στη συνέχεια και να εκτοξεύσει τη δημοτικότητά του και εν τέλει να κερδίσει το κόμμα.

Μία νίκη δεν φέρνει την άνοιξη

Την επόμενη μέρα των εκλογών είχε λοιπόν την επιλογή είτε να δείξει μεγαλοψυχία απέναντι στους ηττημένους, είτε να προχωρήσει σε ευθεία αντιπαράθεση. Αν και τη νύχτα των εκλογών ξεκαθάρισε πως τείνει χέρι συνεργασίας με τον Μάριο Καρογιάν, αυτό δεν φάνηκε στην πράξη, καθώς αντικατέστησε στις θέσεις κλειδιά που κατείχαν καρογιανικοί, με πρόσωπα της δικής του εμπιστοσύνης.

Για ποιο λόγο όμως ο Νικόλας Παπαδόπουλος κατέφυγε στην πολιτική πλήρους ρήξης; Η ευκολία άλλωστε με την οποία ο Νικόλας Παπαδόπουλος κέρδιζε από νωρίς τις εκλογικές μάχες τον έκανε να καταλήξει στο συμπέρασμα πως το εκλογικό σώμα επιδιώκει την σκληρή αντιπαράθεση. Η επιθετική πολιτική που τήρησε έναντι του Δημήτρη Χριστόφια του προσέδωσε πόντους, ενώ με την μετωπική αντιπαράθεση με τον Μάριο Καρογιάν, κατάφερε να κερδίσει την προεδρία του κόμματος. Η αλήθεια ωστόσο βρίσκεται στη μέση, καθώς για πολλούς δεν ήταν η αντιπαράθεση με τον Δημήτρη Χριστόφια που του προσέδωσε πόντους, αλλά η προεδρία της επιτροπής Οικονομικών και η στάση που τήρησε κατά τη διάρκεια της κρίσης.

Καθόλου τυχαίο ότι την επομένη της ανάδειξής του στην ηγεσία του ΔΗΚΟ

1) Παραγκώνισε τους εσωκομματικούς του αντιπάλους.

2) Άρχισε να σχεδιάζει την έξοδό του από το κυβερνητικό σχήμα.

3) Έκαψε γέφυρες και με τον Δημοκρατικό Συναγερμό, αλλά και με το ΑΚΕΛ, ακολουθώντας το σύνθημα περί ΔΗΣΑΚΕΛ μέχρι και τις προεδρικές εκλογές του 2018.

Όλη αυτή η πορεία μέχρι και τις προεδρικές του 2018 κατάφερε να συγχύσει το ΔΗΚΟϊκό ακροατήριο, το οποίο αποζητούσε ανέκαθεν δύο στοιχεία:

• Πρόσβαση στην εξουσία/ προοπτική εξουσίας.
• Σταθερότητα.

Το σύνθημα με το οποίο ξεκίνησε την προεδρία του στο ΔΗΚΟ, ότι για τη νέα ηγεσία δεν αποτελεί «δέλεαρ η εξουσία», έκανε αρχικά αίσθηση, αλλά στην πορεία κούρασε το ΔΗΚΟϊκό ακροατήριο που απαιτούσε πρόσβαση στην εξουσία. Η πρώτη μεγάλη απογοήτευση ήλθε με τις προεδρικές εκλογές του 2018, όταν η πλήρης ρήξη με τα δύο μεγάλα κόμματα δεν απέδωσε καρπούς και η φιλοδοξία δημιουργίας ενός τρίτου πόλου κατέρρευσε τη νύχτα της πρώτης Κυριακής. Από την ίδια νύχτα, πολλοί στο στενό περιβάλλον του Νικόλα Παπαδόπουλου εκτίμησαν πως ο ενδιάμεσος χώρος δεν αποτελεί εχέγγυο επιτυχίας και αν θέλει να κερδίσει εκλογές θα πρέπει να στραφεί είτε δεξιά, αλλά κυρίως αριστερά. Σε αυτό το πλαίσιο απαγκίστρωσης από το αφήγημα του ΔΗΣΑΚΕΛ και της απαρχής ενός φλερτ με το ΑΚΕΛ, έκαψε πλήρως τις γέφυρες με την κυβέρνηση. Το στοιχείο που φέρεται να βάρυνε και να στοίχισε στα ποσοστά του ΔΗΚΟ, ήταν η στάση του Νικόλα Παπαδόπουλου στον προϋπολογισμό. Ενώ ο ΔΗΚΟϊκός πρόεδρος είχε κτίσει μέχρι τότε το προφίλ του αρχηγού που γνωρίζει από οικονομία και βοήθησε με τον ρόλο του στη σταθεροποίηση της κυπριακής οικονομίας, η κίνησή του να καταψηφίσει τον προϋπολογισμό, τη χρονιά μάλιστα που μαινόταν η πανδημία, έκανε πολλούς εντός του κόμματος, αλλά και οικονομικά συμφέροντα που ανέκαθεν βρίσκονταν κοντά στο ΔΗΚΟ, να απομακρυνθούν και να θεωρήσουν πως ο Νικόλας Παπαδόπουλος δεν επιχειρεί μόνο πλήρη αλλαγή της ταυτότητας του ΔΗΚΟ, αλλά και αποσταθεροποίηση της οικονομίας. Τότε ήταν που επανήλθαν στη μνήμη πολλών οι κινήσεις του περί καταψήφισης των εκποιήσεων, αλλά και η υπόσχεσή του στον προεκλογικό του 2018 για πλήρη αποκατάσταση των κατόχων αξιογράφων.

Η λάθος ανάγνωση

Σε αυτό το πλαίσιο κινδύνου «αποσταθεροποίησης» και μακράς αντιπολίτευσης, πολλοί ήταν εκείνοι που βρήκαν καταφύγιο στο νεοσυσταθέν κίνημα που διατηρούσε όλα τα χαρακτηριστικά του παλιού ΔΗΚΟ, τη Δημοκρατική Παράταξη του Μάριου Καρογιάν. Το ποσοστό που κατάφερε να λάβει ο Μάριος Καρογιάν στην πρώτη του εμφάνιση σε βουλευτικές εκλογές κατέδειξε αφενός πως το κεντρώο ακροατήριο επιδιώκει σταθερότητα και καλές σχέσεις με την εξουσία και αφετέρου πως το ΔΗΚΟ υποτίμησε τη δυναμική του.

Ο Νικόλας Παπαδόπουλος θεώρησε πως με τη διαγραφή μιας σειράς στελεχών θα έκλεινε μία και καλή το όλο θέμα, οδηγώντας τους στην πολιτική απομόνωση. Μάλιστα οι δηλώσεις περί κινήματος φάντασμα, αλλά και η υποβάθμιση της Δημοκρατικής Παράταξης κατά την προεκλογική περίοδο των βουλευτικών εκλογών, έδωσε τον χώρο και τον χρόνο στο νεοσυσταθέν κίνημα να κερδίσει ψήφους από το Δηκοϊκό ακροατήριο, σημείο που κάποια κεντρώα στελέχη σημειώνουν πως η ΔΗΠΑ τείνει να μετεξελιχθεί στο παλιό ΔΗΚΟ έχοντας τον ρυθμιστικό ρόλο.

Το ερώτημα είναι τώρα τι γίνεται με το Δημοκρατικό Κόμμα. Ο Νικόλας Παπαδόπουλος έχει να αντιμετωπίσει μία σειρά ζητημάτων:

• Την εσωκομματική γκρίνια της χρόνιας απουσίας από την κυβέρνηση που ενδεχομένως να οδηγήσει σε νέες αποστασίες.
• Τα οικονομικά προβλήματα του ΔΗΚΟ δεδομένης και της πληθώρας έμμισθων στελεχών που δεν θέλει να πειράξει η ηγεσία, προκαλώντας νέα κρίση.
• Το πώς θα κινηθεί στις προεδρικές εκλογές του 2023.

Τα σενάρια και τα διλήμματα ενόψει προεδρικών εκλογών

Το ενδεχόμενο μιας μοναχικής πορείας στον πρώτο γύρο φοβίζει στελέχη καθώς ένα κακό αποτέλεσμα θα μειώσει κατά πολύ την επιρροή του κόμματος στο πολιτικό σκηνικό

Η τελευταία απόφαση του Δημοκρατικού Κόμματος πως θα πρέπει πάση θυσία να βρίσκεται στην εξουσία το 2023, δείχνει αφενός τις προθέσεις συζήτησης με όλα τα κόμματα, δείχνει αφετέρου και την πλήρη αναδίπλωση με την πολιτική που ακολουθούσε, όταν ο Νικόλας Παπαδόπουλος ανέλαβε την ηγεσία του κόμματος. Μπροστά του υπάρχουν τα εξής διλήμματα και σενάρια.

Κοινός υποψήφιος με το ΑΚΕΛ: Αν και ο Νικόλας Παπαδόπουλος έπαθε μία ψυχρολουσία με τα όσα εκτυλίχθηκαν μεταξύ ΔΗΚΟ-ΑΚΕΛ για την προεδρία της Βουλής, στο κόμμα του Κέντρου υπάρχουν στελέχη που βλέπουν θετικά τη σύμπλευση με το ΑΚΕΛ. Το μεγάλο ωστόσο ερώτημα είναι ποιος θα είναι τελικά ο κοινός υποψήφιος. Στο ΔΗΚΟ έχουν ήδη αποκλείσει ως επιλογή τον Αχιλλέα Δημητριάδη, τον οποίο βλέπει θετικά το ΑΚΕΛ. Υπάρχουν στελέχη που ευνοούν μία υποψηφιότητα όπως αυτή του Μάρκου Κυπριανού, η οποία όπως λέγεται θα ενώσει το ήδη κατακερματισμένο Κέντρο και θα τύχει θετικής αντιμετώπισης από το ΑΚΕΛ. Το ερώτημα, ωστόσο, πέραν του κατά πόσο ενδιαφέρεται ο κ. Κυπριανού, είναι κατά πόσο μία τέτοια υποψηφιότητα θα είναι εκλέξιμη. Σε αυτό το πλαίσιο πολλοί είναι εκείνοι και εντός του ΔΗΚΟ αλλά και του ΑΚΕΛ που ψάχνουν έναν άλλο υποψήφιο, που θα στέλνει το αφήγημα ότι μπορεί να κυβερνήσει αλλά και που να μπορεί να προσελκύσει ένα ευρύτερο ακροατήριο. Υπάρχουν βεβαίως και ερωτήματα σ’ έναν τέτοιο αρραβώνα. Σε ποιο πλαίσιο θα υπάρξει κοινή γραμμή μεταξύ ΑΚΕΛ-ΔΗΚΟ, δεδομένου ότι τα δύο κόμματα έχουν σοβαρές αντιθέσεις στο Κυπριακό και στην οικονομία

Κοινός υποψήφιος με τον ΔΗΣΥ: Με δεδομένο ότι ο Αβέρωφ Νεοφύτου έχει ήδη ξεκινήσει τον προεκλογικό του, η επιλογή του υποψηφίου δεν αναμένεται επί του παρόντος να είναι άλλη από τον συναγερμικό πρόεδρο. Ήδη, όπως έχει αποκαλύψει η «Κ», ο Νικόλας Παπαδόπουλος δέχεται κρούσεις από τον Αβέρωφ Νεοφύτου για σύμπλευση. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο δεν το αποκλείουν εντός του ΔΗΚΟ, δεδομένου όπως λένε ότι θα είναι νικηφόρα υποψηφιότητα και δεδομένου ότι το ΑΚΕΛ θα συμπλεύσει τελικά με την υποψηφιότητα Αχιλλέα Δημητριάδη. Οι Αβέρωφ Νεοφύτου και Νικόλας Παπαδόπουλος έχουν συνεργαστεί αρμονικά κατά την περίοδο του μνημονίου και επί διακυβέρνησης Χριστόφια και αυτό θεωρείται από πολλούς προπομπός για αρμονική συγκυβέρνηση των δύο. Ο Νικόλας Παπαδόπουλος ωστόσο θα πρέπει να απαντήσει τι μεσολάβησε από το φθινόπωρο του 2020, όταν ο ΔΗΣΥ και η κυβέρνηση Αναστασιάδη ήταν η «πιο διεφθαρμένη κυβέρνηση», αλλά και η κυβέρνηση που οδήγησε, όπως υποστήριζαν, το Κυπριακό λίγο πριν από τη διχοτόμηση μέχρι και τον σημερινό αρραβώνα.

Αυτόνομα και συνεργασία τη δεύτερη Κυριακή. Από το κάδρο δεν αποκλείεται και το σενάριο μιας αυτόνομης πορείας, αν το ΔΗΚΟ δεν καταφέρει να τα βρει είτε με τον υποψήφιο του ΑΚΕΛ είτε με τον υποψήφιο του ΔΗΣΥ. Κάτι τέτοιο βεβαίως μειώνει κατά πολύ την επιρροή του κόμματος, αλλά και τις πιθανότητες να περάσει στη δεύτερη Κυριακή, όπως άλλωστε φάνηκε και στις προεδρικές του 2018.