Kathimerini.com.cy
H γκαλερί Stand in Line εγκαινιάζει τη Δευτέρα, 19 Δεκεμβρίου την ατομική έκθεση του Έλληνα εικαστικού Εδουάρδου Σακαγιάν. Μερικές μόνο από τις παρατηρήσεις του ιστορικού Τέχνης Γιώργου Μυλωνά είναι οι παρακάτω:
Το βάπτισμά του στην τέχνη ο Εδουάρδος Σακαγιάν τ’ οφείλει σε έναν πρόγονό του. Σε περίοπτη θέση στο πατρικό της Θεσσαλονίκης δέσποζε το πορτρέτο ενός προπάππου από το χέρι κάποιου βενετού ζωγράφου. «Στα 14 μου χρόνια που ήθελα να γίνω ζωγράφος, θυμάμαι ότι με προβλημάτιζε πολύ αν το πορτρέτο αυτό είναι ζωγραφική ή φωτογραφία. Και κοιμόμουν και σκεφτόμουν τι σπουδαίο θα ήταν να μπορώ να κάνω το ίδιο καλά τα πορτρέτα των γονιών μου» ομολογεί σε συνέντευξή του. Μπορεί το έργο αυτό να έγινε ο σπόρος για την εξέλιξή του, αλλά δεν τον έβαλε σε ράγες. Το ανήσυχο βλέμμα του Σακαγιάν αναζήτησε μες στον χρόνο, τη ριζικώς άλλη προοπτική. Αυτό που η κοινωνία, από τους χρόνους της Αναγέννησης, έδωσε ξανά ιδιαίτερη σημασία στο πρόσωπο, και άρχισε μια παραγωγή πορτρέτων, δηλαδή προσωπογραφιών, ο ζωγράφος θέλησε να το ξαναγράψει. Να χωρέσει στη διάσταση του τελάρου την ίδια την κοινωνία.
Θέμα δικό του έκανε την κατά παράταξη παράθεση ανθρώπων, ακροατών διαλέξεων, θεατών μέσα σε κινηματογραφικές ή θεατρικές αίθουσες, οδηγών σε μικρά, αποπνικτικά αυτοκίνητα
Οι «θεατές» - θέμα στο οποίο ο ζωγράφος επανέρχεται με ένταση - ξεκίνησαν στο Παρίσι κι έχουν την ηλικία του γιου του Φίλιππου, κοντά στα τριάντα χρόνια. «Ήταν ένας διαγωνισμός ζωγραφικής στο Cirque d’Hiver και μου ζήτησαν να συμμετάσχω. Πήρα τότε το εθνικό βραβείο ζωγραφικής της γνωστής εταιρείας χρωμάτων Lefranc-Bourgeois. Θεωρούσα το τσίρκο κάτι κωμικοτραγικό, ήμουν σε πένθος και ενώ έκανα πάνω σε εφημερίδες την “ανθρώπινη κωμωδία”, συνειδητοποίησα ότι το θέμα δεν είναι το θέαμα, το θέμα είναι οι άνθρωποι που κοιτάνε».
Θέμα δικό του έκανε την κατά παράταξη παράθεση ανθρώπων, ακροατών διαλέξεων, θεατών μέσα σε κινηματογραφικές ή θεατρικές αίθουσες, οδηγών σε μικρά, αποπνικτικά αυτοκίνητα ή σε συγκρουόμενα αυτοκινητάκια λούνα παρκ ή ατόμων μέσα σε κλειστοφοβικά, στενάχωρα ασανσέρ. Τα τελευταία χρόνια συμπληρώθηκε η παράσταση των κολυμβητών που σε σχέση με την στατικότητα των προηγουμένων θεατών τίθεται εν κινήσει, χωρίς προοπτική βάθους και ψευδαίσθησης. «Εξάλλου τα έργα με τους κολυμβητές είναι για μένα κάτι αρκετά βασικό γιατί συμπληρώνω τους θεατές, όχι πλέον μέσα στις γεωμετρίες, αλλά στο υγρό στοιχείο». Την εικονογραφία του ολοκληρώνει μια σειρά από άδεια τοπία, όπως τα χαρακτηρίζει, με την έννοια ότι δεν περιέχουν τον άνθρωπο. «Ζωγράφισα καταιγίδες, τον ορίζοντα, μια γραμμή. Για μένα ο ορίζοντας είναι μια έξοδος από τον λαβύρινθο της αφήγησης».
Στον σημερινό, άυλο κόσμο της ψηφιακής πραγματικότητας, καλλιτέχνες και κοινό βρίσκονται μπρος σε δύσβατα προβλήματα γραφής και ανάγνωσης, έτσι που δεν είναι σε θέση να παρακολουθήσουν ένα ήρεμο διαλογισμό επάνω στην τέχνη. Το ερώτημα που σήμερα τίθεται, είναι: «Ποια τέχνη; Είναι το NFT τέχνη; Και γιατί τούτο είναι και κείνο όχι; Πώς θα αποφανθώ;». Αλλ’ όταν δεν υπάρχει δυνατότητα αποφάνσεως, δεν μπορεί να υπάρχει σχολιασμός και θεωρητική δόμηση της αποφάνσεως. Κάθε τέτοιος σχολιασμός, είναι υποχρεωμένος να καταφεύγει σε πρόσωπα, μορφές και λειτουργίες του παρελθόντος – ενός παρελθόντος που φαίνεται απίστευτα μακρινό, διότι αυτό που μας χωρίζει είναι το γεγονός ότι, μέχρι την έλευση της ψηφιακής εποχής, η απόφανση υπήρχε – ή έστω, την είχαμε εμείς δώσει.
Διάρκεια έκθεσης από 19 Δεκεμβρίου 2022 μέχρι 7 Ιανουαρίου 2023
STAND IN LINE: 26Α Μετοχίου, Άγιος Ανδρέας, Λευκωσία - τηλ. επικοινωνίας 99412000
