ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Κριστόφ Πεντερέτσκι, ένας μεγάλος του 20ού αιώνα

Ο θάνατος του Πολωνού συνθέτη είχε κάτι ιδιαίτερα συμβολικό αυτήν την περίοδο

Kathimerini.gr

ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΒΑΤΟΠΟΥΛΟΥ

Ο θάνατος του Πολωνού συνθέτη Κριστόφ Πεντερέτσκι (1933-2020) είχε κάτι ιδιαίτερα συμβολικό αυτήν την περίοδο. Συνέβη σε μια εποχή ψυχικού απομονωτισμού και σε μια στιγμή ευρωπαϊκής αμηχανίας για το μέλλον. Ο ίδιος ο Πεντερέτσκι, ένας διανοούμενος συνθέτης, από τα βάθη του εικοστού αιώνα, γαλουχημένος στη διάρκεια του κομμουνιστικού καθεστώτος στην Πολωνία, εκπροσωπούσε, ακόμη και αν δεν το επεδίωκε, ορισμένες βασικές συντεταγμένες του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.

Η παγκόσμια πρώτη του St Luke’s Passion, μιας από τις πρώτες νεωτερικές συνθέσεις του σαν μια επαναπροσέγγιση της μπαρόκ παράδοσης, έγινε το 1966 στον καθεδρικό ναό του Μίνστερ της Δυτικής, τότε, Γερμανίας, μια πράξη εξαιρετικού συμβολισμού, καθώς συναιρούσε τη Δύση και την Ανατολή, τη θρησκευτική παράδοση και τη μεταρρύθμιση του εικοστού αιώνα. Γεννημένος το 1933 στην Ντέμπιτσα, κοντά στην Κρακοβία, από πατέρα δικηγόρο, είχε από τη μία γιαγιά του αρμενική καταγωγή. Η πολιτική στάση του εκφράστηκε σε συνθέσεις τόσο για τη γενοκτονία των Αρμενίων όσο και για τα θύματα της Χιροσίμα. Ο Πεντερέτσκι αγαπήθηκε από ένα ακροατήριο ευρύτερο εκείνου που παρακολουθεί τη σύγχρονη δημιουργία και έγινε μια σεβάσμια προσωπικότητα στον κόσμο της μουσικής, καθώς υπηρέτησε την τέχνη του χωρίς τον δογματισμό άλλων νεωτεριστών συνθετών και είχε την ευελιξία μιας διαρκούς αναπροσαρμογής που τον οδήγησε στη δεύτερη περίοδο της συνθετικής πορείας του, από τα τέλη της δεκαετίας του ’70 σε πιο μελωδικές έως και λυρικές αναζητήσεις. Κατά μία έννοια εμπέδωσε έναν δικής του κοπής νέο-ρομαντισμό στα τέλη του 20ού αιώνα, στροφή που τον παγίωσε ως μία περίπτωση από μόνη της και τον διαφοροποιούσε σημαντικά από άλλους νεωτερικούς δημιουργούς του περασμένου αιώνα, όπως τον Λουτοσλάφσκι ή τον Ξενάκη.

Ο Πεντερέτσκι επέτυχε να είναι μέσα στο παλαιό καθεστώς της πατρίδας του και να υπηρετεί τους θεσμούς του, όντας ένας νεωτεριστής του είδους που ο κομμουνισμός αντιπαθούσε. Είχε διεθνή υποστήριξη εξαρχής και τα τελευταία πολλά χρόνια της νέας παγκοσμιοποίησης δοκίμασε όλα τα εκφραστικά μέσα της τονικότητας και της φωνής. Υπήρξε ένας από τους μεγάλους συνθέτες της μεταπολεμικής Ευρώπης.

ΣΧΕΤΙΚΑ TAGS

Μουσική: Τελευταία Ενημέρωση

X