Του Απόστολου Κουρουπάκη
Ο Βαγγέλης Γέττος και η Βασιλική Κυπραίου μιλάνε εκ βαθέως για την ομορφιά, τη θλίψη, την τέχνη και τη διαφορετικότητα, μα και για τις νόρμες με όχημα το κείμενο του Όσκαρ Ουάιλντ, του συγγραφέα που σηματοδότησε το τέλος του 19ου αιώνα, με την πένα του και το ελεύθερο πνεύμα του. Ο μουσικός Βαγγέλης Γέττος μίλησε στην «Κ» για την παράσταση που ανεβαίνει σε μια αυλή, στην παλιά Λευκωσία, χωρίς περιττά φτιασίδια.
–Πώς ήλθε η ιδέα για αυτή την παράσταση;
–Τα έργα του Όσκαρ Ουάιλντ έχουν γίνει κάτι σαν την προσωπική μου προσευχή. Επανέρχονται στο μυαλό μου ξανά και ξανά επί μία δεκαπενταετία. Πέρυσι, είχε προηγηθεί η διοργάνωση του «The Cyprus Oscar Wilde Festival», και πάλι με την πολύτιμη υποστήριξη της Πρεσβείας της Ιρλανδίας στην Κύπρο. Η διοργάνωση, της οποίας ήμουν ένας εκ των συντονιστών, ανανέωσε τη «θρησκευτική» έλξη προς το έργο του μεγάλου Ιρλανδού. Μόλις γνώρισα τη Βασιλική, ήθελα να συνεργαστούμε πάνω σε μια δυνατή πρόκληση. Το De Profundis αναδύθηκε από το υποσυνείδητό μου σχεδόν αυτόματα.
–Για τον Ουάιλντ η τέχνη είναι σύμβολο, γιατί ο άνθρωπος είναι σύμβολο, για εσένα τι σημαίνει τέχνη;
–Στην καθημερινή μας ζωή γινόμαστε όλο και λιγότερο αληθινοί. Η σύμβαση που μας προσφέρει η τέχνη μάς επιτρέπει να είμαστε απολύτως αληθινοί. Έτσι, η τέχνη είναι το εργαλείο μας για να φτιάξουμε μια ουτοπία αλήθειας που κεντρίζει συνεχώς την καθημερινότητά μας με σκοπό να την αλλάξει.
–Η θλίψη είναι όντως η αρχή των πάντων, όπως λέει ο Ουάιλντ;
–Έχω την εντύπωση ότι δεν εννοεί τη θλίψη όπως υποψιάζομαι ότι υπονοείς. Η θλίψη του Ουάιλντ, τουλάχιστον όπως την προσλαμβάνω εγώ, δεν ταυτίζεται με την κατάθλιψη και τον θρήνο. Είναι μια κατάσταση αυξημένης αντίληψης και ενσυναίσθησης. Όλα κερδίζονται με κόπο, με διαπάλη, με πόνο, με πίκρες και απογοητεύσεις στην πορεία. Ένας άλλος μεγάλος, ο Χέμινγουεϊ έλεγε «δείξτε μου έναν έξυπνο άνθρωπο που είναι ευτυχισμένος και θα κόψω το ουίσκι». Αν και η «Επί του Όρους Ομιλία» είναι ένα ευαγγελικό χωρίο στο οποίο ανατρέχω συχνά, είμαι ορκισμένος αντίπαλος του «μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι». Όχι ότι οι άγνοες δεν είναι ευτυχισμένοι. Είναι. Αλλά τι να την κάνεις μια ευτυχία που πλέει στα ανοιχτά της άγνοιας, της ηλιθιότητας, της γελοιότητας; Νιώθω ότι αυτό εννοεί ο Wilde.
–Η ομορφιά τρέφει την αγάπη… ορίζεται η ομορφιά;
–Ορίζεται η αγάπη. Αυτό αρκεί για να βρει ο καθείς τη δική του ομορφιά.
–Σήμερα η κοινωνία μας πώς νομίζεις ότι θα αντιμετώπιζε αναλογικά έναν Όσκαρ Ουάιλντ;
–Δυστυχώς, δεν χρειάζεται να το σκεφτώ πολύ. Ο Ζακ Κωστόπουλος που δολοφονήθηκε από «νοικοκυραίους» και αστυνομικούς στην Αθήνα, ένας άνθρωπος που διακήρυττε τη διαφορετικότητά του και υπερασπιζόταν το δικαίωμά του να είναι διαφορετικός, είναι η μετενσάρκωση του Ουάιλντ. Από τη μέρα της δολοφονίας του, μου έχει καρφωθεί μια φανταστική εικόνα στο μυαλό: το φάντασμα του Ουάιλντπερπατά στα στενά της Κάνιγγος και βλέπει τον αιμόφυρτο Ζακ να σέρνεται σαν σφάγιο, αιμόφυρτο, δεμένο πισθάγκωνα και ημιθανή στο έδαφος. Ο Ουάιλντπου πέθανε πριν από 120 χρόνια σκέφτεται «βρίσκομαι στην Ευρώπη 120 χρόνια μετά τον θάνατό μου ή 120 χρόνια πριν από τον θάνατό μου;».
–Μίλησέ μου για τη συνεργασία σου με την ηθοποιό Βασιλική Κυπραίου.
–Είναι σπάνιο να βρεις έναν άνθρωπο με 25 χρόνια παρουσίας στον θεατρικό χώρο, με πολύ σημαντικές συνεργασίες, που να μην την έχει ψωνίσει έστω και λίγο. Ακόμα πιο σπάνιο είναι να βρεις μία τέτοια επαγγελματία που δεν κάθεται στ’ αβγά της. Εφόσον της αρέσει κάτι, δίνεται μέχρι τα μπούνια που λέμε στην Ελλάδα. Τσαλακώνεται, προσφέρει στον καλλιτεχνικό σκοπό το μυαλό, την ψυχή και το σώμα της χωρίς φειδώ, θέλει να φτάσει στην επίτευξη του αποτελέσματος χωρίς να προσμετρά το αν παίζει σε ένα θέατρο 2000 θέσεων ή σε ένα καφενείο που χωρά 30 άτομα λόγω πανδημίας. Ετοιμάζουμε κάτι ακόμα με τη Βασιλική για τον ερχόμενο Ιανουάριο οπότε το De Profundis είναι ένα δυνατό, πρώτο crash test. Η πρώτη παράσταση, την περασμένη Πέμπτη επιβεβαίωσε όλες μου τις προσδοκίες. Η χημεία που ένιωθα ότι έχουμε σαν φίλοι, η συνταύτιση της αισθητικής, του ηθικού και ιδεολογικού μας κώδικα, άνοιξαν το δρόμο για ένα, νομίζω, στιβαρό αποτέλεσμα.
–Βαγγέλη, ποιο είναι το κεντρικό μήνυμα κατά τη γνώμη σου του De Profundis;
–Με δικά του λόγια: «Οι μόνοι που μ’ ενδιαφέρουν είναι οι καλλιτέχνες κι οι άνθρωποι που έχουν υποφέρει, όσοι ξέρουν τι σημαίνει ομορφιά κι όσοι καταλαβαίνουν το νόημα του πόνου». Με άλλα λόγια ας βγάλουμε από την ατομική και συλλογική μας ζωή τους κόλακες, τους υποκριτές, τους ανίκανους να συναισθανθούν τον Άλλο. Ας σταματήσουμε να τους βάζουμε στη Βουλή, ας κλείσουμε την τηλεόραση, ας σκοτώσουμε τον μέσα μας φασίστα και ας αντιμετωπίσουμε τον έξω μας.
Πληροφορίες
Πού: Καφενείο 11, Γωνία Σούτσου και Πειραιώς, Παλιά Λευκωσία (πίσω από το χαμάμ Ομεριέ).
Παραστάσεις: 15 και 22 Οκτωβρίου, ώρα 8:00 μ.μ.
Επικοινωνία: Τηλέφωνο κρατήσεις (απαραίτητες - με sms) 97843347
