Της Δωρίτας Γιαννακού
Επικράτησε ένα χαμός όταν το Τμήμα Οδικών Μεταφορών (ΤΟΜ) αποφάσισε να μειώσει λόγω χαμηλής ζήτησης τον αριθμό των επιχορηγήσεων για την ηλεκτροκίνηση αναθεωρώντας τον στόχο του προς τα κάτω το Σχέδιο Προώθησης της Ηλεκτροκίνησης που χρηματοδοτείται μέσω του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΣΑΑ). Τόσο ο κόσμος που τάχατες ήθελε αλλά δεν πρόλαβε να αιτηθεί για τις χορηγίες όσο και ο Σύνδεσμος Εισαγωγέων Μηχανοκίνητων και Ηλεκτρικών Οχημάτων (ΣΕΜΗΟ) ωρυόταν ότι παράγγειλαν με τη σέσουλα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και θα τους μείνουν απούλητα διότι χωρίς την επιχορήγηση των €9 χιλιάδων για την αγορά καινούργιου οχήματος ιδιωτικής χρήσης μηδενικών εκπομπών CO2 οι καταναλωτές θα γίνουν ακόμα πιο επιφυλακτικοί αναφορικά με την ηλεκτροκίνηση. Για να μιλάμε με αριθμούς και γεγονότα το σχέδιο που αναθεωρήθηκε προς τα κάτω λόγω μη απορρόφησης των κονδυλίων σύμφωνα με το ΤΟΜ και το ΣΑΑ αφορούσε την 3η προκήρυξη του Σχεδίου Προώθησης της Ηλεκτροκίνησης στην Κύπρο η οποία έγινε τον Φλεβάρη του 2024. Η 1η προκήρυξη ήταν το Δεκέμβριο του 2021 και η 2η προκήρυξη τον Δεκέμβριο του 2022. Αυτό που έγινε ήταν ότι τον Μάρτιο μέσα από διαβούλευση της Αρχής Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και μετά από συντηρητικές εκτιμήσεις του ΤΟΜ, κατέληξαν όπως αναθεωρηθεί προς τα κάτω το ποσό της επιχορήγησης της ηλεκτροκίνησης από τα €38 εκατ για την αγορά ηλεκτρικού οχήματος στα €32,8 εκατ. Το ποσό αυτό αντιστοιχούσε σε 400 χορηγίες για αγορά σαλούν οι οποίες έγιναν 110. Το ΤΟΜ, βάσισε την συντηρητική εκτίμηση του για μείωση των χορηγιών στον αριθμό των εγγραφών των ηλεκτροκίνητων οχημάτων που έγιναν το 2024. Δεν ήθελαν να διακινδυνεύσουν να εκτεθούν σε κίνδυνο οι στόχοι του σχεδίου. Εξάλλου, όπως έγινε γνωστό από την Αρχή Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας τον Ιούνιο του 2026 ήταν προγραμματισμένη μια αξιολόγηση του σχεδίου κατά την οποία θα διαφαινόταν η αδυναμία του να απορροφήσει τον αρχικό στόχο που είχε τεθεί λόγω του μειωμένου ενδιαφέροντος. Βεβαίως όλα αυτά που ισχυρίζεται το ΤΟΜ τα απορρίπτει ο ΣΕΜΗΟ τονίζοντας ότι με βάση τη ροή των πωλήσεων τους η ζήτηση για ηλεκτροκίνηση ήταν αρκετά ικανοποιητική θέτοντας την ίδια ώρα ζήτημα για τους στόχους της Κύπρου για την πράσινη μετάβαση σύμφωνα με τους οποίους θα πρέπει να εγγραφούν 80 χιλιάδες ηλεκτρικά αυτοκίνητα μέχρι το 2030. Οι καταναλωτές από τη μεριά τους θεώρησαν μεμπτό το γεγονός ότι το την ημέρα που η αποφασίστηκε να μειωθεί ο αριθμός των χορηγιών η πύλη του τμήματος ήταν εκτός λειτουργίας και μόλις επαναλειτούργησε οι 110 χορηγίες είχαν ήδη εξαντληθεί ως δια μαγείας.
Το Υπουργείο Μεταφορών και ο ίδιος ο Υπουργός Αλέξης Βαφειάδης, έδωσε δεσμεύσεις για νέα σχέδια και για καμία πρόθεση να φρενάρουν την ηλεκτροκίνηση καθώς η συνέχιση της δραστηριότητας της επιχορήγησης βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα του. Σήμερα αυτή η δέσμευση πήρε σάρκα και οστά με το νέο σχέδιο για την επιχορήγηση της ηλεκτροκίνησης ύψους €2,5 εκατ. από τον κρατικό προϋπολογισμό. Πρόκειται συνολικά για 260 χορηγίες για την αγορά αμιγώς ηλεκτρικών και υβριδικών οχημάτων ενώ του σχεδίου αυτού θα προηγηθεί η εκ νέου διάθεση 97 χορηγιών για οχήματα από ανακατανομή κονδυλίου από την 3η προκήρυξη του Σχεδίου που έκλεισε έτσι άδοξα λόγω μειωμένης ζήτησης. Σύμφωνα με το ΤΟΜ, με την 3η προκήρυξη του Σχεδίου προώθησης της ηλεκτροκίνησης από το ΣΑΑ- ανακατανομή χορηγιών, με συνολικό ποσό €1.165.000, επιδοτούνται επτά κατηγορίες οχημάτων.
Συνολικά δηλαδή 357 επίδοξοι αγοραστές ηλεκτρικών αυτοκινήτων θα επωφεληθούν από τις χορηγίες. Και θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον να δούμε κατά πόσο θα εξαντληθούν οι χορηγίες και τα ποσά αυτά αφού σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του ΣΕΜΗΟ αλλά και πολλών καταναλωτών έχει διαφοροποιηθεί το κλίμα και η ηλεκτροκίνηση είναι στα πάνω της. Ειδικότερα μετά και την κάθοδο της νέας μάρκας ηλεκτρικών αυτοκινήτων BYD στην χώρα μας τα μοντέλα πολλαπλασιάστηκαν και οι επιλογές των καταναλωτών διευρύνθηκαν. Ωστόσο η αλήθεια είναι ότι τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα δεν είναι ακόμα για όλους καθώς παραμένουν αρκετά πιο ακριβά από τα συμβατικά αυτοκίνητα και οι χορηγίες που ανέρχονται μέχρι τις €9.000 αποτελούν μεν κίνητρο δεν είναι δε αρκετό για να πείσει τον κόσμο που ανησυχεί για το κόστος. Θέλουμε πραγματικά να δούμε πόσα ψάρια θα πιάσουν οι αντιπροσωπείες αυτοκινήτων μετά την τήρηση της δέσμευσης του Υπουργού και της εξαγγελίας νέου σχεδίου για την ενθάρρυνση της ηλεκτροκίνησης. Θα μείνουν αδιάθετα τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα που παράγγειλαν ή θα πουληθούν; Το αποτέλεσμα θα κρίνει το ποια πλευρά είχε δίκαιο και ποια πλευρά υπέρβαλέ. Ιδού η Ρόδος λοιπόν!
