Γράφει ο Όρεν Ανόλικ*
Την περασμένη εβδομάδα η Καθημερινή δημοσίευσε άρθρο με τίτλο «Η μαζική δολοφονία είναι πογκρόμ· το γιουχάρισμα τουριστών δεν είναι». Ενώ το άρθρο επικαλείται την ηθική διάσταση, αυτό που αναδεικνύεται στην πραγματικότητα είναι η προκατάληψη που διαπερνά το κείμενο. Ο αρθρογράφος εφευρίσκει “γεγονότα”, τα απομονώνει από το πλαίσιο τους, παραβλέπει ουσιώδεις πραγματικότητες και στήνει μια διαστρεβλωμένη εικόνα, φτιαγμένη για να ταιριάζει στις προκαθορισμένες απόψεις του, την οποία παρουσιάζει ως “ηθική διαύγεια”.
Δεν υπάρχει αρκετός χώρος για να αναφερθώ σε όλες τις ανακρίβειες του άρθρου, αλλά εδώ είναι μερικά παραδείγματα.
Ο αναληθής ισχυρισμός ότι «πέντε στους έξι Παλαιστινίους που σκοτώθηκαν είναι άμαχοι» παρουσιάζεται ως γεγονός. Στην πραγματικότητα, αυτοί οι αριθμοί προέρχονται απευθείας από τη Χαμάς - την ίδια τρομοκρατική οργάνωση που έσφαξε, βίασε και απήγαγε Ισραηλινούς στις 7 Οκτωβρίου 2023. Οι αριθμοί αυτοί συχνά αναπαράγονται από διεθνή μέσα ενημέρωσης χωρίς επαλήθευση από ανεξάρτητες πηγές.
Μια πιο ακριβής εκτίμηση είναι ότι περίπου οι μισοί από όσους σκοτώθηκαν στη Γάζα είναι άμαχοι - ένα τραγικό ποσοστό 1:1 μεταξύ τρομοκρατών και αμάχων. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για μικρότερο αριθμό θυμάτων αμάχων σε σύγκριση με τις περισσότερες αντίστοιχες στρατιωτικές επιχειρήσεις. Οι άμαχοι αυτοί δεν ήταν σκόπιμοι στόχοι, ούτε σφαγιάστηκαν ή εξοντώθηκαν μαζικά. Δυστυχώς, βρέθηκαν στη μέση ενός πολέμου ενός πολέμου που η Χαμάς η ίδια ξεκίνησε και επιμένει να συνεχίζει. Ο θάνατός τους είναι βαθιά λυπηρός, αλλά δεν υποδηλώνει ποινική πρόθεση.
Η Χαμάς έχει κάθε λόγο να διογκώνει τα νούμερα, διότι ολόκληρη η στρατηγική της βασίζεται στο να κρύβει μαχητές, όπλα και κέντρα διοίκησης σε νοσοκομεία, σχολεία και κατοικημένες περιοχές, μετατρέποντας τους αμάχους σε ανθρώπινες ασπίδες. Ο ισραηλινός στρατός αντιμετωπίζει μια πρόκληση που καμία άλλη στρατιωτική δύναμη στον κόσμο δεν έχει βρεθεί να διαχειριστεί σε τέτοια κλίμακα. Το Ισραήλ, αντίθετα από τη Χαμάς, διερευνά τις ενέργειές του, αναγνωρίζει σφάλματα και τα αποκαθιστά.
Το άρθρο διαστρεβλώνει την έννοια της λέξης “πογκρόμ”. Ο όρος σημαίνει την εκ προθέσεως εξόντωση ανυπεράσπιστων αμάχων εξαιτίας της ταυτότητάς τους. Αυτό ακριβώς διέπραξε η Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου εναντίον Εβραίων στο Ισραήλ. Το να παρουσιάζονται οι στρατιωτικές επιχειρήσεις του Ισραήλ εναντίον μιας ένοπλης τρομοκρατικής οργάνωσης ως “πογκρόμ” διαστρεβλώνει κατάφωρα την πραγματικότητα και ευτελίζει την εβραϊκή ιστορία και τη μνήμη των πραγματικών θυμάτων πογκρόμ.
Ο συντάκτης του άρθρου δικαιολογεί τη «μονοδιάστατη ματιά» του για το Ισραήλ με μια επινοημένη «τραγική ειρωνεία»: ότι ένας λαός που υπήρξε θύμα ναζιστικών θηριωδιών είναι σήμερα «ο μεγαλύτερος θύτης» τέτοιων θηριωδιών. Πρόκειται για ένα κυνικό ψέμα. Οι άνθρωποι στη Γάζα δεν στοχοποιούνται επειδή είναι Παλαιστίνιοι· οι μαχητές της Χαμάς γίνονται στόχος επειδή είναι τρομοκράτες. Η μεθοδολογία με την οποία στήνεται αυτό το επιχείρημα είναι σχεδόν κωμική: επινοείς ένα έγκλημα που δεν έχει συμβεί και το χρησιμοποιείς ως ηθικό άλλοθι για να κατηγορείς το Ισραήλ. Στην πραγματικότητα, ο αρθρογράφος κατασκευάζει μια αυθαίρετη βάση για να δικαιολογήσει την εμμονή του εναντίον του Ισραήλ.
Οι δημοκρατίες είναι εκ φύσεως υπόλογες. Ο αρθρογράφος όμως είναι τόσο κατακυριευμένος από εχθρότητα που αμφισβητεί ακόμη και αν το Ισραήλ είναι δημοκρατία. Αν τολμούσε να ανοίξει τα μάτια του, θα έβλεπε ότι η δημοκρατία του Ισραήλ δεν εξαφανίζεται σε καιρό πολέμου. Οι Ισραηλινοί κατακλύζουν τους δρόμους κάθε εβδομάδα: μερικοί διαδηλώνουν κατά της κυβέρνησης, άλλοι απαιτούν πιο σκληρά στρατιωτικά μέτρα, άλλοι ζητούν άμεση συμφωνία για την απελευθέρωση των ομήρων. Οι συζητήσεις είναι έντονες και δημόσιες. Αυτό ακριβώς είναι η δημοκρατία, ακόμη και εν καιρώ πολέμου: αντιπαράθεση, λογοδοσία και ελευθερία λόγου.
Μια λέξη λείπει εντελώς από το άρθρο: η λέξη «Χαμάς». Δεν προκαλεί έκπληξη, γιατί στον φανταστικό κόσμο που παρουσιάζει ο αρθρογράφος, η Χαμάς δεν υπάρχει. Αν αφαιρέσεις τη Χαμάς από την εικόνα, το μόνο που μένει είναι οι φτωχοί κάτοικοι της Γάζας που πεθαίνουν χωρίς λόγο και τα ισραηλινά «τέρατα» που τους σκοτώνουν απλώς επειδή είναι Παλαιστίνιοι.
Ο ανθρώπινος πόνος στη Γάζα είναι πραγματικός και το Ισραήλ δεν το αρνείται. Όμως η ευθύνη βαραίνει πρωτίστως τη Χαμάς, η οποία απουσιάζει από την «εικονική πραγματικότητα» που δημιούργησε το άρθρο της προηγούμενης εβδομάδας. Η Χαμάς είναι η τρομοκρατική οργάνωση που ξεκίνησε αυτόν τον πόλεμο και επέφερε την καταστροφή στον λαό της Γάζας, επιλέγοντας να εφαρμόσει την φονική τζιχαντιστική ιδεολογία της στις 7 Οκτωβρίου 2023. Η Χαμάς είναι αυτή που παρατείνει τον πόλεμο αρνούμενη να καταθέσει τα όπλα, να απελευθερώσει τους ομήρους και να σταματήσει να χρησιμοποιεί τον δικό της λαό ως ανθρώπινες ασπίδες.
Το να επιρρίπτεται η ευθύνη αποκλειστικά στο Ισραήλ δεν είναι «ηθική διαύγεια»· είναι ηθική τύφλωση. Το να απαιτείται από το Ισραήλ να πάψει να υπερασπίζεται τον εαυτό του ισοδυναμεί με το να του ζητείται να εγκαταλείψει το πιο βασικό καθήκον κάθε δημοκρατίας: την προστασία των πολιτών της.
*Ο κ. Όρεν Ανόλικ είναι Πρέσβης του Ισραήλ στην Κύπρο.
