Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Μετά το κλείσιμο ρωσικών λογαριασμών και εταιρειών που λειτουργούσαν υπό το καθεστώς εταιρειών κέλυφος, σειρά είχε και η διευθέτηση του ρωσικού δανείου. Έχουν κλείσει 150 χιλιάδες εταιρείες από τις συνολικά 300 χιλιάδες εκ των οποίων οι πλείστες είχαν ρωσική υπογραφή και έχουν φύγει περίπου 10 δισ. καταθέσεων από το νησί.
Η επιλογή της Κύπρου πλέον ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ρωσία είναι δίχως αμφιβολία υπέρ της πρώτης. Γι’ αυτό, άλλωστε, και ο Αμερικανός Υφυπουργός Οικονομικών, αρμόδιος για θέματα οικονομικής ενίσχυσης της τρομοκρατίας, Μάρσαλ Μπίλινγκσλι, κατά την τελευταία του επίσκεψη την προηγούμενη Πέμπτη, έφυγε ευχαριστημένος σχετικά με τις δράσεις που έχει λάβει η Κύπρος σε σχέση με τις σχέσεις Κύπρου – ΗΠΑ και Κύπρου – Ρωσίας. Και πώς να μην φύγει ευχαριστημένος, αφού μόλις τέσσερις ημέρες αργότερα η Κύπρος ανακοινώνει πως σήμερα, Μεγάλη Τετάρτη, θα βγει με ευρωπαϊκά ομόλογα EMTN στις αγορές.
Δύο για την ακρίβεια. Ένα πενταετές (5ετές) και ένα τριακονταετές (30 ετές). Σκοπός, η πρόωρη αποπληρωμή του ρωσικού δανείου που είχε συνάψει το 2011 και είχε λάβει 2,5 δισ. ευρώ. Πλέον, τα χρωστούμενα είχαν μειωθεί στα 1,57 δισ. ευρώ και ενώ το Σεπτέμβριο θα καταβαλλόταν άλλη μία δόση περίπου 300 εκατ. ευρώ, η Κύπρος αποφάσισε να αποπληρώσει το δάνειο αυτό. Προφανώς, για να προχωρήσει σε μια τέτοια κίνηση ο όρος του συμβολαίου μεταξύ κυπριακής και ρωσικής κυβέρνησης το επιτρέπει, όπως επίσης έχει ζητηθεί ήδη η άδεια από τη δεύτερη.
Σε πρώτη ανάγνωση η Κυβέρνηση μπορεί να θέλει να εκμεταλλευθεί το περιβάλλον της ιδιαίτερης ζήτησης για τα ομόλογα, που όπως διαφάνηκε σε όλες τις εκδόσεις χρέους παγκοσμίως από την αρχή του 2019 ήταν ευνοϊκά τα επιτόκια, ωστόσο χωρά και μια δεύτερη ανάγνωση : το ότι η Κύπρος κλείνει ένα ακόμα ανοιχτό κεφάλαιο που είχε με τη Ρωσία. Μέσα στα ευρύτερα πλαίσια, η πίεση προς τη χώρα και τις αρμόδιες πολιτικές αρχές αλλά και φορείς, έχει αυξηθεί για την ανάπτυξη συνεργασίας Κύπρου - ΗΠΑ.
Η Κυπριακή Δημοκρατία δεν έχει αρνηθεί συνεργασία με τις αμερικανικές αρχές, όποτε της έχει ζητηθεί και το θέμα ανάγεται και στη μεγαλύτερη σφαίρα, εκείνης της έντονης παρουσίας και δραστηριότητας του ρωσικού στοιχείου στην Κύπρο, για το οποίο όχι μόνο οι ΗΠΑ αλλά και η ΕΕ έχουν φέρει κατά τα τελευταία χρόνια ενστάσεις. Υπήρχαν αμφιβολίες όσον αφορά στην αποπληρωμή του δανείου αυτού στην ολότητά του ή μερικώς με την έκδοση των ομολόγων, όμως μετά την ανακοίνωση της διπλής έκδοσης ομολόγων, δεν χωρούν αμφιβολίες. Η Κύπρος θα προχωρήσει στην πλήρη αποπληρωμή του δανείου.
Η προεργασία
Η Κύπρος δεν χρειάστηκε αυτή τη φορά να προχωρήσει σε «Roadshows» για τις συγκεκριμένες εκδόσεις. Τα «Roadshows» που είχε πραγματοποιήσει εντός Φεβρουαρίου, μόλις δύο μήνες πριν από την έκδοση του 15ετούς της ομολόγου (του μεγαλυτέρου για την ιστορία της) ήταν αρκετό. Στα «Roadshows» που προχώρησε τότε η κυπριακή αποστολή σε Λονδίνο, Φρανκφούρτη, Μιλάνο και Παρίσι αποδείχτηκε πως υπήρχε ενδιαφέρον. Γι’ αυτό εξάλλου και η επιτυχής έκδοση του 15ετούς ομολόγου.
Ο εκδότης του χρέους επέλεξε τη λήξη χρέους των 15 ετών και το ποσό του 1 δισ. ευρώ, ενώ το ονομαστικό επιτόκιο καθορίστηκε στο 2,75%. Ποσοστό που όσοι έχουν γνώση επί ομολόγων χαρακτήρισαν ως «δίκαιη». Σύμφωνα με την στατιστική κατανομή της έκδοσης παρατηρήθηκε διεθνής ζήτηση με τους επενδυτές από την ΚΔ να αποτελούν μόνο το 9% της τελικής κατανομής και με τους επενδυτές από Γερμανία, Ελβετία και Αυστρία να αποτελούν το 27% της τελικής κατανομής. Οι επενδυτές από το Ηνωμένο Βασίλειο αποτέλεσαν το 22% και από Γαλλία κατά 11%.
Οι διαχειριστές κεφαλαίων απέκτησαν το μεγαλύτερο μέρος της τελικής κατανομής με ποσοστιαία συμμετοχή 55%, ακολουθούμενοι από τις τράπεζες και ιδιωτικές τράπεζες κατά 20% και τα ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά ταμεία στο 10%. «Περίπου οι ίδιοι ενδιαφερόμενοι θα είναι και για το 30ετές», σημείωσαν πηγές που είναι εις θέση να γνωρίζουν.
Οι εκτιμήσεις
Το 30ετές είναι ένα ομόλογο που είναι πολύ μεγάλης διάρκειας για τις χώρες, πόσω μάλλον για χώρες όπως είναι η Κύπρος. Αμέσως μετατρέπεται στο επόμενο μεγάλο στοίχημα του Υπουργείου Οικονομικών, διότι μέχρι πρότινος ήταν η έκδοση του 15ετούς. Γρίφος το επιτόκιο που θα πετύχει η Κύπρος στο 30ετές, διότι συνήθως οι μεγάλες οικονομίες εκδίδουν τέτοιας διαρκείας ομόλογα.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής για παράδειγμα το ομόλογο κινείτο στο 2,98%, του Ηνωμένου Βασιλείου στο 1,71%, της Γερμανίας στο 0,67%, της Γαλλίας στο 1,43%, της Ιταλίας στο 3,59%, της Ισπανίας στο 2,21%, της Πορτογαλίας 2,24% και της Ιαπωνίας στο 0,56%.
Στο 30ετές η Κύπρος αναμένεται να λάβει ένα επιτόκιο της τάξης του 2,75 – 3%, ενώ για το 5ετές οι ίδιες πηγές αναφέρουν στην εφημερίδα πως θα κυμανθεί σίγουρα κάτω του 1%. Ο συνδυασμός των δύο επιτοκίων θα βγάζει μικρότερο αποτέλεσμα από το επιτόκιο του 2,5% που είχε για το ρωσικό δάνειο. Όσον αφορά στα ποσά που αναμένεται να λάβει η Κύπρος μέσω του 5ετούς υπολογίζονται στα 850 εκ. – 1 δισ. ευρώ, ενώ από το 30ετές, 500 – 600 εκατ. ευρώ. Και τα δύο θα προσεγγίζουν τα χρωστούμενα του ρωσικού δανείου, στα 1,57 δισ. ευρώ.
Στο παρελθόν
Η Κύπρος δεν έχει να επιδείξει ιστορικό για έκδοση 30ετούς ομολόγου. Ωστόσο, έχει να παρουσιάσει ιστορικό για εκδόσεις 5ετών ομολόγων. Επί προηγούμενων κυβερνήσεων, η Κύπρος είχε προχωρήσει σε εκδόσεις πενταετών ομολόγων EMTN. Την 01/11/2010 είχε εκδώσει 5ετές ομόλογο, αντλώντας 863 εκατ. ευρώ και με επιτόκιο 3,75% όντας εντός επενδυτικής βαθμίδας. Στις 25/02/2011 ήταν η τελευταία έκδοση ομολόγου πριν από τον αποκλεισμό της χώρας από τις διεθνείς αγορές.
Το ομόλογο 5ετούς διάρκειας τότε είχε «πιάσει» απόδοση 4,75% και είχε λάβει ποσό 170 εκατ. ευρώ. Επόμενη έξοδος της Κύπρου στις αγορές με 5ετές ομόλογο επί της παρούσας Κυβέρνησης ήταν τον Ιούνιο του 2014, ύψους 750 εκατ. ευρώ και με επιτόκιο 4,75% και απόδοση 4,85%. Το 5ετές της Κύπρου τον Απρίλιο του 2019 κινείται στο 0,35% πάντως, γι αυτό και η πεποίθηση πως θα κυμανθεί κάτω από το 1% το επιτόκιο του.
Επίσημες ανακοινώσεις
Με δύο ομόλογα βγαίνει σήμερα, Μεγάλη Τετάρτη, η Κυπριακή Δημοκρατία στις αγορές. Συγκεκριμένα, τις τράπεζες Barclays, Deutsche Bank, Goldman Sachs International, J.P. Morgan, Morgan Stanley και Societe Generale ως ανάδοχους για έκδοση 5 ετούς και 30ετούς ομολόγου ταυτοχρόνως όρισε η Κυπριακή Δημοκρατία.
Η ανακοίνωση του Υπουργείου Οικονομικών αναφέρει πως η Κυπριακή Δημοκρατία με βαθμό πιστοληπτικής ικανότητας ΒΒΒ-/σταθερό (Standard & Poor’s), Ba2/σταθερο (Moody’s), BBB-/σταθερό (Fitch) και BBBL (DBRS) έδωσε όρους εντολής στις τράπεζες Barclays, Deutsche Bank, Goldman Sachs International, J.P. Morgan, Morgan Stanley and Societe Generale για την εκτέλεση έκδοσης των πιο κάτω ομολόγων της Δημοκρατίας (ΕΜΤΝ):
• 5-ετές ομόλογο λήξης 2024 (euro)
• 30-ετές ομόλογο λήξης 2049 (euro)
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
