Του Απόστολου Τομαρά
Μια πρώτη ακτινογραφία των οικονομικών δεδομένων εφαρμογής του Γενικού Συστήματος Υγείας (ΓεΣΥ), σε πλήρη ανάπτυξη, αποτελούν τα τελευταία επίσημα στοιχεία, μηνός Σεπτεμβρίου 2020, του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ). Τα στοιχεία που παρουσιάζει η «Κ» δίνουν μια πρώτη εικόνα στο κεφαλαιώδες ζήτημα που αφορά τις οικονομικές αντοχές του συστήματος, σε περιβάλλον ΓεΣΥ, θέμα που προκάλεσε και συνεχίζει να προκαλεί έντονες δημόσιες συζητήσεις. Τα οικονομικά δεδομένα που παρουσιάζονται αφορούν το κομμάτι εξόδων, δηλαδή το τι δαπανήθηκε από πλευράς ΟΑΥ κατά την Α φάση (εξωνοσοκομειακή περίθαλψη) εφαρμογής του ΓεΣΥ (1/6-31/12/2019) καθώς και το πρώτο οκτάμηνο του 2020 και την εφαρμογή της Β φάσης (ενδονοσοκομειακή περίθαλψη) από 1/6-31/08/2020. Από τα στοιχεία του ΟΑΥ είναι ευδιάκριτη η διαφορά στις δαπάνες για την υγεία, τόσο στο γενικό σύνολο όσο και κατά κατηγορία των προσφερόμενων υπηρεσιών υγείας. Ένα στοιχείο με ιδιαίτερη σημασία αφορά τον συνολικό αριθμό των δικαιούχων του ΓεΣΥ που ξεπερνά τις 800 χιλιάδες, πράγμα που ισοδυναμεί με τη συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού. Συνολικά, ο ΟΑΥ, σε περιβάλλον ΓεΣΥ, το πρώτο 14μηνο, δαπάνησε €575,820,874 χωρίς να είναι γνωστό το ποσό που εισέπραξε την ίδια περίοδο από τις εισφορές εργαζομένων, εργοδοτών και κράτους. Τα επίσημα στοιχεία περιέχουν επίσης και ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τη συμπεριφορά των πολιτών σε περιβάλλον ΓεΣΥ, καθώς και τις κατηγορίες υγείας που απορρόφησαν τη μερίδα του λέοντος από τα ταμεία του ΟΑΥ.
Οι δικαιούχοι
Από την 1η Μαρτίου 2019 που ξεκίνησε η εγγραφή στο ΓεΣΥ, οι δικαιούχοι ανέρχονται στις 834.547 αριθμός ιδιαίτερα υψηλός με βάση τα πληθυσμιακά δεδομένα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το σύνολο των δικαιούχων προκύπτει από τις εγγραφές στους καταλόγους των προσωπικών ιατρών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, υπηρεσία η οποία εμφανίζεται να έχει χρησιμοποιηθεί από τη συντριπτική πλειοψηφία των δικαιούχων από την 1η Ιουλίου 2019 που ξεκίνησε η Α φάση του ΓεΣΥ, μέχρι και τις 31 Αυγούστου 2020 που το Σύστημα Υγείας είναι σε πλήρη εφαρμογή. Όπως φαίνεται και στον πίνακα με τα στοιχεία επισκεψημότητας και χρήσης του ΓεΣΥ, τον προσωπικό τους γιατρό έχουν επισκεφθεί 734 χιλιάδες από τις 834 χιλιάδες των δικαιούχων του ΓεΣΥ. Σε υψηλά ποσοστά κινείται η χρήση του ΓεΣΥ για προμήθεια φαρμάκων, οι επισκέψεις σε Ειδικούς Γιατρούς, η πραγματοποίηση εργαστηριακών εξετάσεων όπου τα στοιχεία δείχνουν πως οι μισοί δικαιούχοι του ΓεΣΥ το περασμένο 14μηνο, πραγματοποίησαν εργαστηριακές εξετάσεις. Κοντά στις 300 χιλιάδες είναι οι δικαιούχοι που επισκέφθηκαν Ειδικούς Ιατρούς για Διαγνωστικές Υπηρεσίες Υγείας. Στα στοιχεία περιλαμβάνεται και το μέγεθος της ενδονοσοκομειακής φροντίδας που έλαβαν δικαιούχοι του ΓεΣΥ για τους πρώτους μήνες (01/06/20-31/08/20) εφαρμογής της Β φάσης του ΓεΣΥ. Για την εν λόγω περίοδο ο ΟΑΥ πρόσφερε υπηρεσίες σε πάνω από 20 χιλιάδες δικαιούχους.
Οι δαπάνες
Τα έξοδα του ΟΑΥ, για το πρώτο 14μηνο του ΓεΣΥ, είναι ταξινομημένα κατά φάση εφαρμογής του. Το σύνολο των δαπανών και για τις δυο φάσεις ανήλθαν στα 353,7 εκατ. ευρώ και σε αυτές περιλαμβάνονται οι δαπάνες για την εξωνοσοκομειακή φροντίδα καθώς και η ενδονοσοκομειακή φροντίδα υγείας για την περίοδο 01/06/20- 31/08/2020. Για το 2019, οι δαπάνες του ΟΑΥ ανήλθαν στα €222,120,517 ενώ για το 2020 στα €353,700,357. Στην αύξηση που παρατηρείται για να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα θα πρέπει να ληφθούν τρία στοιχεία. Πρώτον, η εφαρμογή της ενδονοσοκομειακής φροντίδας από τον περασμένο Ιούλιο, δεύτερον η περίοδος της πανδημίας και τρίτον η χρονική περίοδος σύγκρισης που δεν είναι η ίδια για το 2019 και 2020. Ωστόσο, εάν επιχειρηθεί μια σύγκριση στην εξωνοσοκομειακή φροντίδα, ανά κατηγορία υπηρεσιών, παρατηρείται μια αύξηση των δαπανών. Η μεγαλύτερη διαφοροποίηση παρατηρείται στην κατηγορία των Ειδικών Ιατρών και η μικρότερη στα Εργαστήρια. Διαφοροποίηση προς τα πάνω καταγράφεται και στους Προσωπικούς Ιατρούς, ενώ στο κομμάτι των φαρμάκων τα νούμερα δείχνουν αύξηση της τάξης του 45%. Για την ενδονοσοκομειακή φροντίδα από τον περασμένο Ιούλιο δαπανήθηκαν 36,36 εκατ. ευρώ.
Στα στοιχεία του ΟΑΥ για το 14μηνο εφαρμογής του ΓεΣΥ, καταγράφεται ως αρνητική εξέλιξη η μη καταβολή εισφορών τους τρεις μήνες πριν την εφαρμογή της 2ης φάσης, εξέλιξη πως όπως σημειώνεται είχε ως αποτέλεσμα την μείωση των εσόδων του ΟΑΥ περίπου κατά 120 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του ΟΑΥ, το αποτύπωμα της πανδημίας στα οικονομικά, προκάλεσε επιπρόσθετη μείωση των εσόδων κατά 30%. Για αντιμετώπιση της κατάστασης που έχει προκληθεί στο κομμάτι των εσόδων, ο ΟΑΥ θα χρησιμοποιήσει τα πλεονάσματα που προέκυψαν στο κομμάτι των εισφορών κατά το 2019 και έχει ήδη προχωρήσει σε ειδικές ρυθμίσεις στο ύψος της αμοιβής των παροχέων. Παράλληλα, παρακολουθούνται τα έσοδα του Οργανισμού και η πορεία της οικονομίας με βάση τα πραγματικά έσοδα και τις προβλέψεις του Υπουργείου Οικονομικών και θα επανεξετάσει τα μέτρα ανάλογα. Η εφαρμογή των εν λόγω μέτρων αποσκοπεί στη διασφάλιση της βιωσιμότητας και της σταθερότητας του Συστήματος και στην αποφυγή υπερβολικών επιπτώσεων στις αμοιβές των παρόχων υπηρεσιών υγείας.
Έντυπη Έκδοση
