Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Oι κυπριακές τράπεζες έχουν λάβει μήνυμα από τη Φρανκφούρτη να ικανοποιήσουν ενδιάμεσους στόχους (rate) αναφορικά με το επίπεδο ελάχιστων απαιτήσεων ιδίων κεφαλαίων και επιλέξιμων υποχρεώσεων MREL που θα πρέπει να έχουν μέχρι τις αρχές του 2022, παρά το ότι η επίσημη εφαρμογή των απαιτήσεων του MRELθα είναι το 2025.
Οι κυπριακές τράπεζες, όπως πληροφορείται η «Κ» έχουν λάβει στόχους απαιτήσεων MREL από τις Αρχές μέχρι το 2025 που κυμαίνονται στο 23 – 25%, αναλόγως του προφίλ της καθεμίας, ενώ μέχρι το 2022 θα πρέπει να έχουν ικανοποιήσει τους δικούς τους προσωπικούς ενδιάμεσους στόχους. Έτσι, αν και το «χορό» του MREL τον άνοιξε η Τράπεζα Κύπρου, μέχρι το τέλος του 2021 θα πρέπει να έχουν προχωρήσει και οι υπόλοιπες τράπεζες σε έκδοση αντίστοιχου ομολόγου που να πληροί τα κριτήρια του MREL. Από εδώ και πέρα, οι τράπεζες κάθε χρόνο μετά το 2022 θα πρέπει να «χτίζουν» το «MREL Buffering» τους, μέχρι να φτάσουν στον επιθυμητό στόχο το 2025, με πιθανότερο σενάριο να το προχωρούν ανά 20%.Την ίδια ώρα, η πανδημία του κορωνοϊού σε αυτό το σημείο δεν διαφαίνεται να επηρεάζει πρακτικά το πλάνο του MREL, παρά το ότι οι τράπεζες (πανευρωπαϊκά) έχουν ζητήσει από τις Αρχές να καθυστερήσει η εφαρμογή του. Μέχρι στιγμής πάντως δεν υπάρχει κάποια απόφαση που θα ελαφρύνει τις απαιτήσεις του. Το MREL αφορά στις περιπτώσεις που όταν μια τράπεζα τεθεί υπό εξυγίανση και χρησιμοποιηθεί το εργαλείο του «Bail-in», να μην προχωρήσει η ζημιά από τους μετόχους της στους καταθέτες, αλλά να γίνει ένα ενδιάμεσο «μαξιλάρι» ως πιστωτή, που θα κατανέμονται οι ζημιές πριν προχωρήσουν στον καταθέτη. Το MREL υπολογίζεται για κάθε τράπεζα μέσω μίας μαθηματικής φόρμουλας, όπου όμως «χονδρικά», η κάθε τράπεζα θα πρέπει να έχει την κεφαλαιακή επάρκεια που έχει υποχρέωση να τηρεί «σήμερα» (Loss Absorption Amount - LAA) συν το κεφάλαιο που θα πρέπει να διατηρήσει την επομένη ημέρα που θα τεθεί –θεωρητικά πάντα- υπό εξυγίανση (Re- Capitalization Amount - RCA). Για να εκδώσει μία τράπεζα ένα ομόλογο MREL, θα πρέπει να εκδώσει ένα Σχέδιο Ανάκαμψης (recovery plan) και ένα Σχέδιο Εξυγίανσης (Resolution Plan) για να είναι έτοιμα, παρόλο που μπορεί να μην χρησιμοποιηθούν ποτέ. Το Σχέδιο Ανάκαμψης χρησιμοποιείται από μία τράπεζα στην περίπτωση που αντιμετωπίσει πρόβλημα ρευστότητας και θα πρέπει να έχει πηγές για να συνεχίσει να λειτουργεί.
Από την άλλη, το Σχέδιο Εξυγίανσης η τράπεζα το εκδίδει ώστε να γίνει πρόληψη των τραπεζικών κρίσεων και να διασφαλιστεί η ομαλή εξυγίανση, ελαχιστοποιώντας τις επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία και τα δημόσια οικονομικά. Το MREL επί της ουσίας είναι χρηματοοικονομικά μέσα που έχουν κάποιες συγκεκριμένες ρήτρες – πρόνοιες που βρίσκονται «πάνω από τον καταθέτη» και για να τα εξασφαλίσουν αυτά οι τράπεζες, δανείζονται μέσω ομολόγων. Τα ποσοστά του MREL για τις συστημικές τράπεζες τα καθορίζει ο Single Resolution Board (SRB), ενώ για τις εγχώριες τράπεζες, αρμόδια είναι η Εθνική Αρχή Εξυγίανσης, δηλαδή η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου. Ως συστημικές ορίζονται οι Τράπεζα Κύπρου, Ελληνική Τράπεζα και RCB Bank, ενώ όλες οι άλλες που δραστηριοποιούνται στο νησί ορίζονται ως εγχώριες.
Άνοιξε το δρόμο
Το πρώτο βήμα για έκδοση ομολόγου MREL στην Κύπρο έκανε η Τράπεζα Κύπρου. Η Τράπεζα Κύπρου είχε ανακοινώσει από αρκετά νωρίς στο 2021 πως θα αξιολογούσε ευκαιρίες για την έναρξη διαδικασίας για έκδοση MREL ως μέρος της γενικότερης στρατηγικής κεφαλαιοποίησης και χρηματοδότησής της. Την περασμένη εβδομάδα όπως ανακοίνωσε στο Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου, η Τρ. Κύπρου ολοκλήρωσε με επιτυχία την έκδοση και την τιμολόγηση ομολόγου υψηλής εξοφλητικής προτεραιότητας ύψους 300 εκατ. ευρώ, μέσω του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Έκδοσης Μεσοπρόθεσμων Ομολογιακών Δανείων (EMTN Programme) της. Το ομόλογο εκδόθηκε στην ονομαστική αξία και φέρει ετήσιο επιτόκιο ύψους 2,5%, ενώ όπως γνωστοποίησε η ίδια, η έκδοση προσέλκυσε το ενδιαφέρον από περίπου 65 θεσμικούς επενδυτές και το τελικό βιβλίο προσφορών καλύφθηκε περισσότερο από δύο φορές, με την τελική τιμολόγηση να είναι κατά 25 μονάδες βάσης χαμηλότερη από την αρχική ένδειξη τιμολόγησης. Το ομόλογο πληροί τα κριτήρια MREL και η συναλλαγή βελτιώνει τον δείκτη Ελάχιστης Απαίτησης Ιδίων Κεφαλαίων και Επιλέξιμων Υποχρεώσεων (MREL ratio) της Τράπεζας σε 18,37% των σταθμισμένων περιουσιακών στοιχείων και σε 10,62% του δείκτη μόχλευσης μέτρου συνολικού ανοίγματος (Leverage Ratio Exposure, LRE), σημαντικά πιο πάνω από την ενδιάμεση απαίτηση ύψους 14,94% των σταθμισμένων περιουσιακών στοιχείων και 5,91% του δείκτη μόχλευσης μέτρου συνολικού ανοίγματος (Leverage Ratio Exposure, LRE), με την οποία η Τράπεζα πρέπει να συμμορφωθεί μέχρι την 1 Ιανουαρίου 2022.
Από την άλλη, η Ελληνική Τράπεζα κατά τα τελευταία της αποτελέσματα ανέφερε πως η Τράπεζα εξετάζει επιλογές για την εκκίνηση της έκδοσης MREL μέχρι το τέλος του 2021. Η Ελληνική – βάσει επίσημης ενημέρωσης- έχει λάβει επίσημη ειδοποίηση από το Ενιαίο Συμβούλιο Εξυγίανσης (SRB), για την τελική του απόφαση για τη δεσμευτική ελάχιστη απαίτηση MREL για την Τράπεζα. Σύμφωνα με την Απόφαση, οι ελάχιστες απαιτήσεις MREL της Ελληνικής Τράπεζας τίθενται στο 24,10% των σταθμισμένων ως προς τον κίνδυνο περιουσιακών στοιχείων (risk weighted assets, RWA) και 5,91% του δείκτη μόχλευσης (leverage ratio exposure, LRΕ) ανοιγμάτων, και αυτό θα πρέπει να πληρούται μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2025. Η Τράπεζα θα πρέπει να συμμορφωθεί με ενδιάμεση απαίτηση 16,57% των RWA και 5,91% των LRE μέχρι την 1 Ιανουαρίου 2022. Τα ίδια κεφάλαια που χρησιμοποιεί η Τράπεζα για να πληροί τη συνδυασμένη απαίτηση αποθεμάτων (combined buffer requirements, CBR) δεν θα είναι επιλέξιμα για την πλήρωση των απαιτήσεων MREL που εκφράζονται σε όρους σταθμισμένων ως προς τον κίνδυνο περιουσιακών στοιχείων.
Η οδηγία της BRRD
Η οδηγία της BRRD θεσπίζει ένα πλαίσιο για την ανάκτηση και την επίλυση των προβλημάτων που θα παρουσιάσουν τα πιστωτικά ιδρύματα, οι επιχειρήσεις επενδύσεων και συναφείς οντότητες. Το MREL πρέπει να καθοριστεί για κάθε ίδρυμα βάσει των κριτηρίων που ορίζονται στο BRRD και περαιτέρω καθορίζεται στις ρυθμιστικές τεχνικές προτύπων για MREL. Οι τράπεζες υποχρεώνονται να εκδώσουν χρεωστικά μέσα μειωμένης εξασφάλισης για να διασφαλίσουν τόσο την ικανότητα απορρόφησης μελλοντικών ζημιών, όσο και την ευχέρεια εφαρμογής του εργαλείου διάσωσης με ίδια μέσα για σκοπούς αποκατάστασης της κεφαλαιακής επάρκειας.
Έντυπη Έκδοση
