Kathimerini.gr
Οι μαζικές αγορές ομολόγων στις οποίες έχουν καταφύγει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η Τράπεζα της Ιαπωνίας και άλλες κεντρικές τράπεζες ανά τον κόσμο στην προσπάθεια τους να τονώσουν την οικονομία και τον πληθωρισμό δημιουργούν κίνδυνο για «φούσκες», σύμφωνα με δημοσκόπηση της αμερικανικής τράπεζας Merryll Lynch μεταξύ 50 επενδυτών που επενδύουν σε ευρωπαϊκά ομόλογα. Η ζήτηση κρατικών και εταιρικών ομολόγων από την πλευρά των κεντρικών τραπεζών έχει αυξήσει την τιμή τους αλλά έχει περιορίσει την απόδοσή τους, με αποτέλεσμα οι επενδυτές να στρέφονται σε πιο ριψοκίνδυνες επιλογές.
Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, ο μεγαλύτερος φόβος όσων επενδύουν σε ομόλογα είναι ότι η λεγόμενη ποσοτική χαλάρωση θα προκαλέσει την εμφάνιση «φουσκών» στις αγορές ομολόγων, υποστηρίζει το 29% όσων επενδύουν σε ομόλογα υψηλής πιστοληπτικής διαβάθμισης και το 47% των επενδυτών που ειδικεύονται σε ομόλογα υψηλής απόδοσης και πήραν μέρος στη δημοσκόπηση. Δεύτερος σημαντικότερος φόβος, λέει το 14% των συμμετεχόντων, είναι ότι θα αποτύχει η ποσοτική χαλάρωση. Πρόκειται για αντίφαση, αλλά έτσι είναι η ζωή. Παρ’ όλες τις δυσκολίες που εμφανίζουν οι αγορές ομολόγων, εξακολουθεί να υπάρχει μεγάλη πίεση για επίτευξη μεγαλύτερων αποδόσεων, πράγμα δύσκολο σε έναν κόσμο όπου κρατικά ομόλογα ύψους άνω των 10 τρισ. δολαρίων παγκοσμίως έχουν πλέον αρνητική απόδοση.
Η πρώτη λύση στην οποία στρέφονται σε ποσοστό 36% και οι δύο κατηγορίες επενδυτών είναι να αγοράζουν ομόλογα μειωμένης εξασφάλισης, δηλαδή ομόλογα των οποίων οι κάτοχοι τοποθετούνται πιο πίσω στη σειρά εξόφλησης των πιστωτών αν υπάρξει πρόβλημα με τον εκδότη του ομολόγου. Προφανώς τα ομόλογα μειωμένης εξασφάλισης έχουν μεγαλύτερο ρίσκο, άρα και μεγαλύτερη απόδοση.
Δεύτερη εναλλακτική επιλογή, την οποία προτιμάει το 21% όσων επενδύουν σε ομόλογα υψηλής απόδοσης και το 14% όσων επενδύουν σε ομόλογα υψηλής πιστοληπτικής διαβάθμισης, είναι να επενδύσουν σε αμερικανικά περιουσιακά στοιχεία, επιλογή που ενέχει κινδύνους για τους Ευρωπαίους επενδυτές εξαιτίας της διακύμανσης της συναλλαγματικής ισοτιμίας ευρώ-δολαρίου. Οσοι επενδύουν σε ομόλογα υψηλής πιστοληπτικής διαβάθμισης επιλέγουν σε ποσοστό 29% να επενδύσουν σε ομόλογα με μεγαλύτερη διάρκεια ωρίμανσης, τα οποία προσφέρουν υψηλότερη απόδοση σε σχέση με ομόλογα μικρότερης διάρκειας.
Καμπανάκι από ΔΝΤ προς ΕΚΤ
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ίσως έπρεπε να βασιστεί περισσότερο στις αγορές ομολόγων, στο πλαίσιο της χαλάρωσης της νομισματικής της πολιτικής, παρά στη μείωση των επιτοκίων καταθέσεων για τράπεζες, διότι αυτό το μέτρο έχει σχεδόν εξαντλήσει το όριο της αποτελεσματικότητάς του, προειδοποιούν οικονομολόγοι του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου σε έκθεσή τους που δημοσιεύθηκε προχθές. Κατά το ΔΝΤ, μπορεί τα αρνητικά επιτόκια καταθέσεων να ήταν επιτυχή διότι διευκόλυναν τη χρηματοδότηση των τραπεζών και των πελατών τους, αλλά παράλληλα περιόρισαν την κερδοφορία των τραπεζών.
Γεγονός που υπάρχει ο κίνδυνος να οδηγήσει σε περιορισμό των δανείων, σύμφωνα με τους οικονομολόγους του ΔΝΤ. Ωστόσο, από τον Μάρτιο του 2016 η ΕΚΤ έχει αρχίσει νέο πρόγραμμα μακροχρόνιων φθηνών δανείων προς τις τράπεζες μέσω του οποίου ουσιαστικά τις πληρώνει ώστε να πάρουν τα δάνεια, υπό την προϋπόθεση ότι θα τα δώσουν σε πελάτες και δεν θα κρατήσουν τα χρήματα στο θησαυροφυλάκιό τους, μέτρο που περιορίζει κατά πολύ τον κίνδυνο να υπάρξει μείωση της χορήγησης δανείων.
