Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Τη δεδομένη περίοδο «τρέχουν» δύο μεγάλα πρότζεκτ πώλησης μη εξυπηρετούμενων δανείων, αυτό της Τράπεζας Κύπρου και της Ελληνικής Τράπεζας. Όπως αποκάλυψε η «Κ», ο προτιμητέος προσφοροδότης για την Τράπεζα Κύπρου είναι η Cerberus Capital, η οποία βρίσκεται σε εντατικές συζητήσεις με την Τράπεζα Κύπρου επί λονδρέζικου εδάφους. Ωστόσο, παράλληλα βρίσκεται σε εξέλιξη και μία άλλη κούρσα απόκτησης ΜΕΔ, αυτή της Ελληνικής Τράπεζας και στην οποία είναι ένας εκ των δύο διεκδικητών.
Το άλλο ταμείο που διεκδικεί τα προβληματικά δάνεια της Ελληνικής, είναι η Bain Capital. Στην «κούρσα» απόκτησης των ΜΕΔ ήταν και η Lone Star, αλλά τέθηκε εκτός της διαδικασίας μετά από σχετική απόφαση. Ενώ στην αρχή είχε αποκαλυφθεί πως τα δάνεια για τα οποία συζητούν να αποκτήσουν τα επενδυτικά ταμεία φτάνουν τα 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ, το ποσό έχει ανέβει. Όπως πληροφορείται η «Κ», το ποσό το οποίο εξετάζεται για να αγοραστεί είτε από την Cerberus Capital, είτε από την Bain Capital, ανέρχεται στα 1,85 δισεκατομμύρια ευρώ. Εάν δεν αλλάξουν τα χρονοδιαγράμματα και οι σχεδιασμοί που έχουν τεθεί μέχρι στιγμής λόγω εξελίξεων που μπορεί να καθυστερήσει τη διαδικασία (βλέπε κορωνοϊό) η Ελληνική θα έχει κλείσει το πολυπόθητο «deal» τέλος Μαΐου – αρχές Ιουνίου. Η Ελληνική Τράπεζα άλλωστε είχε εξαρχής περισσότερο περιθώριο για να προχωρήσει στην πράξη της πώλησης των ΜΕΔ της από την Τράπεζα Κύπρου.
Τα ΜΕΔ της Ελληνικής ανέρχονται στα 2,5 δισ. ευρώ, έναντι των κάτι λιγότερο από 5 δισ. ευρώ ΜΕΔ που έχει η Τράπεζα Κύπρου στον ισολογισμό της. Η Ελληνική, αν κατορθώσει να πωλήσει τα ΜΕΔ των 1,85 δισ. ευρώ, τότε ο λόγος των ΜΕΔ της προς τα καλά δάνεια θα μειωθεί πάρα πολύ και θα φτάσει στα ζητούμενα από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μονοψήφια ποσοστά. Εάν υπολογίσουμε πως και τα 150 εκατ. ευρώ από τα εναπομείναντα μη εξυπηρετούμενα αρχίσουν να εξυπηρετούνται από το κυβερνητικό Σχέδιο ΕΣΤΙΑ, τότε η Ελληνική θα μείνει μόνο με 0,5 δισ. ευρώ ΜΕΔ. Μπορεί να εξυγιανθούν αργά, αλλά η Ελληνική θα καταφέρει κάποια στιγμή και δίχως εποπτική πίεση να τα μειώσει οργανικά.
Σημειώνεται πως η περίμετρος των δανείων της Ελληνικής που ενέπιπταν στα κριτήρια του Σχεδίου ΕΣΤΙΑ ανέρχονταν στα 298 εκατ. ευρώ. Την ίδια ώρα, τραπεζικές πηγές σχολιάζουν πως η Ελληνική Τράπεζα με τα κεφάλαιά της να κυμαίνονται στο 20% έχει την ευχέρεια να πωλήσει δάνεια και σε τιμή που μπορεί να μην την ικανοποιεί πλήρως, διότι όπως συγκεκριμένα είπαν «μπορεί να κάψει κεφάλαιο εν αντιθέσει με άλλες τράπεζες που δεν είναι τόσο άνετες με το κεφαλαιακό τους απόθεμα». Υπογράμμισαν δε το γεγονός πως η διαδικασία πώλησης των προβληματικών δανείων της Ελληνικής ήδη έχει καθυστερήσει και θα έπρεπε να είναι πιο προχωρημένη η διαδικασία, όπως προχωρά η διαδικασία της Τράπεζας Κύπρου.
Turning point
Την ίδια ώρα, οι πωλήσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων των δύο τραπεζών σχολιάζονται ως σημείο καμπής (turning point) για τον κυπριακό τραπεζικό τομέα από τραπεζίτες. Θα είναι το σημείο κατά το οποίο ο τραπεζικός τομέας της Κύπρου θα ρίξει επιτέλους τίτλους τέλους στο μεγαλύτερό του πρόβλημα, αυτό που απασχολεί τις τράπεζες τα τελευταία 10 χρόνια και συνεχώς χρησιμοποιούν κέρδη για να τα μετατρέπουν σε προβλέψεις. Το μομέντουμ των πωλήσεων και της μείωσης των μη εξυπηρετούμενων άρχισε από την διάσπαση του Συνεργατισμού. Συνεχίστηκε με το Helix 1 της Τράπεζας Κύπρου και έπειτα η Alpha Bank μετέφερε 400 εκατ. ευρώ δάνεια σε όχημα ειδικού σκοπού (SPV), έχοντας μεταφέρει εκτός τραπεζικού συστήματος από το 2012, συνολικά 2 δισ. ευρώ.
Τώρα, με την ολοκλήρωση του Helix 2 αλλά και του πρότζεκτ μείωσης των δανείων της Ελληνικής, το τραπεζικό σύστημα θα έχει εξυγιανθεί. Το βάρος μετά θα πέσει στις εταιρείες εξυπηρέτησης δανείων και στους αγοραστές αυτών των δανείων, οι οποίοι όμως δεν έχουν την πίεση από τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό για να τα μειώσουν σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Είναι ιδιώτες και θα τα ανακτήσουν – εξυπηρετήσουν όπως επιχειρησιακά διαλέξουν οι ίδιοι. Ταυτόχρονα, τους τραπεζίτες –όπως δηλώνουν οι ίδιοι- απασχολεί η τιμή (pricing) και όχι τόσο το μέγεθος (volume) των δανείων που θα πωλήσουν. Δηλαδή, εάν κατά την πράξη μεταξύ των Ταμείων και των τραπεζών το μέγεθος των δανείων που θα πωληθούν είναι μικρότερο (είτε για την Τράπεζα Κύπρου είτε για την Ελληνική) δεν θα είναι παράγοντας ανασταλτικός για την επίτευξη του «deal».
«Φουντώνει» η Bain
Η «εις άτοπον απαγωγή», είναι μία από τις σημαντικότερες μεθόδους μαθηματικής απόδειξης. Και σε αυτή βασίζονται όσοι τραπεζικοί που δεν πρόσκεινται είτε στο περιβάλλον της Τράπεζας Κύπρου, είτε της Ελληνικής Τράπεζας για τους αγοραστές των δανείων. Συλλογίζονται πως εάν η Cerberus Capital είναι ο προτιμητέος προσφοροδότης της Τράπεζας Κύπρου, τότε για την πράξη της Ελληνικής Τράπεζας ενδεχομένως να είναι πιο μπροστά η Bain Capital, η οποία απέτυχε το 2018 να αγοράσει το «Helix 1». Εάν η Cerberus Capital εμφανιζόταν «διψασμένη» να αγοράσει ένα εκ των δύο χαρτοφυλακίων των δύο μεγάλων τραπεζών της Κύπρου και αφού στην Ελλάδα δεν είχε καταφέρει να αγοράσει προβληματικά δάνεια, τότε η Bain θα προσπαθήσει για τον αντίστοιχο λόγο να αγοράσει αυτό της Ελληνικής.
Συνεργασία με APS
Η συνεργασία του αγοραστή του πακέτου των δανείων με τον υφιστάμενο διαχειριστή των προβληματικών δανείων της Ελληνικής, την APS Cyprus, δεν είναι σίγουρη. Μέσα στους όρους του διαγωνισμού, όπως είναι εις θέση να γνωρίζει η εφη μερίδα, δεν υπάρχει ο όρος να συνεχίσει συνεργασία ο αγοραστής με την APS, άρα δεν αποκλείεται και να δημιουργήσει δική του εταιρεία. Το πόσο κοστοβόρα θα είναι μία τέτοια κίνηση και πόσο θα συμφέρει το εκάστοτε επενδυτικό ταμείο θα αποδειχθεί στο τέλος, μετά και το κλείσιμο του «deal». Και τα δύο Ταμεία είναι πανίσχυρα, με τεράστια κεφάλαια υπό διαχείριση και εμπειρία στην διαχείριση προβληματικών δανείων. Όποιο και από τα δύο ταμεία αγοράσει τα δάνεια της Ελληνικής θα είναι μία ψήφος εμπιστοσύνης στην κυπριακή οικονομία και ένα ακόμα μεγάλο διεθνές όνομα θα έχει μπει στην κυπριακή τραπεζική σκηνή.
