Του Απόστολου Κουρουπάκη
Διορίστηκε ή ορίστηκε 16μελής επιτροπή από τον υπουργό Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας για να τον συμβουλεύσουν στη διαμόρφωση της πρότασης πολιτικής για τον πολιτισμό. Μα πώς είναι δυνατόν να κατέληξε ο κ. Προδρόμου σε αυτή τη λίστα; Ειλικρινά δεν μπορώ να το καταλάβω. Δεν εντόπισε κανείς τις κραυγαλέες ελλείψεις της; Υποεκπροσώπηση ή παντελής απουσία ολόκληρων τομέων πολιτισμού, απουσία γυναικών, αγνόηση της νέας γενιάς…
Μείζον θέμα φυσικά είναι και η απουσία γυναικών από την Επιτροπή, ουδεμία παρά μία… η κα Νάσα Παταπίου, έτσι για να σωθούν τα προσχήματα… Μα είναι δυνατόν να μην σκέφτηκε ένας από τον περίγυρο του κου υπουργού ή ο ίδιος ο κ. Προδρόμου ότι υπάρχουν εκεί έξω δεκάδες γυναίκες δημιουργοί, άξιες, δαφνόστεφανωμένες, επειδή μας αρέσουν οι διακρίσεις, από όλο το πολιτιστικό φάσμα, που μπορούν να μπουν στην επιτροπή; Είναι δυνατόν να δημοσιοποιούν τη λίστα με μία μόνο γυναίκα; Αν μη τι άλλο, δεν πήραν πρέφα τι συμβαίνει στον κόσμο.
Απουσιάζει, για παράδειγμα, εντελώς ο χορός, που μπορώ να πω ότι στην Κύπρο καλά κρατεί, με εξαιρετικές και εξαιρετικούς εκπροσώπους. Δεν υπάρχει κανείς από τον χώρο του βιβλίου και των εκδόσεων, και έχουμε δυναμικό συγγραφέων που παίρνουν μέρος ή διοργανώνουν εκδηλώσεις μεγάλου μεγέθους, που είναι αναγνωρισμένοι/ες. Ουδένας για τη φωτογραφία, υποεκπροσωπείται η μουσική που έχει τη δική της δυναμική. Το θέατρο είναι σε καλύτερη μοίρα, αλλά κανείς δεν είναι από εκείνη τη σύγχρονη και αεικίνητη δημιουργική γενιά των 30-35. Το ίδιο συμβαίνει και με το σινεμά, που και εκεί δεν υπάρχει η γενιά των κινηματογραφιστών που πάει στα διεθνή φεστιβάλ, που διοργανώνει στη χώρα διεθνή φεστιβάλ.
Φυσικά, έχουμε κάμποσους ακαδημαϊκούς και ανθρώπους που εκφράζονται διά του πολιτισμού ή απλώς αγαπούν τον πολιτισμό, αλλά κανέναν τεχνοκράτη από τις Πολιτιστικές Υπηρεσίες, που –ομολογουμένως– δεν είναι το απαύγασμα της Δημόσιας Υπηρεσίας, αλλά ό,τι και να λέμε υπάρχουν λειτουργοί που εργάζονται με την ψυχή τους και προσπαθούν να κινήσουν τα πράγματα, που αν μη τι άλλο τους βλέπεις στα πολιτιστικά δρώμενα, στις πίσω θέσεις πολλές φορές. Κανείς από τον χώρο των Μουσείων, αλλά είπαμε το Τμήμα Αρχαιοτήτων είναι αμετακίνητο... θέλει υπουργό δραγάτη, όχι απλώς έναν υφυπουργό, η δε Εκκλησία έχει τα δικά της μουσεία και άμα λάχει παίρνει κι άλλα... τα δε ιδιωτικά ή δημοτικά ή ξέρω γω τι, κάτι θα κάνουν. Πού είναι ο κόσμος των γκαλερί, επίσης; Άλλο οι εικαστικοί, άλλο ο γκαλερίστας, ή κάνω λάθος;
Είναι ολοφάνερο, λοιπόν, ότι από τη λίστα λείπει η φρεσκάδα, το καινόν δαιμόνιον, η ανάγκη πειραματισμού, το όραμα, ο σχεδιασμός. Ναι, δεν πιστεύω ότι η παρούσα Επιτροπή μπορεί να συμβουλεύσει τον υπουργό για το πώς θα στηθεί το Υφυπουργείο, που οραματίζεται αυτή η κυβέρνηση, διότι παραβλέπει πολλές παραμέτρους, πολλούς παράγοντες.
Να ξεκαθαρίσω προς αποφυγή αχρείαστων παρεξηγήσεων ότι δεν αμφισβητώ τις ικανότητες, τις γνώσεις ή τις προθέσεις κανενός, αυτό που λέω είναι ότι χρειάζεται μια άλλη συνταγή για να πάνε τα πράγματα ένα βήμα πιο μπροστά. Φυσικά, και η ηλικία δεν είναι προαπαιτούμενο, κάτω ή πάνω από… και δεν πιστεύω κιόλας πως οτιδήποτε νέο είναι αυτομάτως και αποτελεσματικό ή ελεύθερο από αγκυλώσεις. Θα ήθελα, όμως, ανθρώπους περισσότερο ενεργούς σήμερα στα πολιτιστικά πράγματα, που τους βλέπεις στις γκαλερί, στα θέατρα, σε δρώμενα στον δρόμο και σε αυλές. Από τη λίστα των επιλογών του κου υπουργού ελάχιστοι είναι πολιτιστικά ζιζάνια, έχουν ίσως την πείρα για να φτιάξουν ψωμί, αλλά πλέον τους λείπει το αλεύρι για να μετουσιώσουν την ιδέα τους σε πράξη. Είμαι, λοιπόν, της άποψης ότι κάποια από τα μέλη θα μπορούσαν να είναι σύμβουλοι της επιτροπής, όχι όμως μέλη της.
Καταληκτικά, θεωρώ ότι για ακόμη μία φορά το Υπουργείο και ο κος υπουργός απέτυχαν να ακούσουν την κοινωνία της πολιτιστικής δημιουργίας, απέτυχαν να αφουγκραστούν τις αγωνίες των δημιουργών της γενιάς των 35-40 που ξέρουν πώς να κάνουν Βασίλη Μιχαηλίδη με όρους του 2020 και να είναι φρέσκο όπως τα αβγά ημέρας, για να δώσω ένα μόνο παράδειγμα. Εκείνους τους καλλιτέχνες που γράφουν θεατρικά έργα στην κυπριακή διάλεκτο και δημιουργούν ηχοτοπία που νιώθεις ότι ζεις σε μια θεατρική νιρβάνα. Παρόλα τα προβλήματα του χώρου του θεάτρου και τα παράπονα από το πρόγραμμα Θυμέλη. Δεν άκουσε το βιβλίο, που πασχίζει να μπει σε σωστές ράγες, που πονεί από την έλλειψη Κυπριακής Βιβλιοθήκης διεθνών προδιαγραφών. Καμία εικόνα για τον χορό, που κινείται –κατά τη γνώμη μου– σε άλλα επίπεδα, που δεν έχει να ζηλέψει και πολλά από άλλες χώρες. Δεν έκανε εικόνα ο κ. υπουργός τις εικόνες σκηνοθετριών και σκηνοθετών της χώρας, που δεν πτοούνται από τις διαχρονικές ελλείψεις στα κινηματογραφικά πράγματα της χώρας. Δεν άκουσε τους νέους επιστήμονες των ανθρωπιστικών σπουδών, που φέρνουν νέα δεδομένα και ανατρέπουν πολλά παραδεδομένα, και πάνε τα πράγματα λίγο παρακάτω…
Τίποτε από όλα αυτά, έφτιαξε μια Επιτροπή απλώς για να φτιάξει μια Επιτροπή. Τώρα θα μου πείτε, εδώ φτιάξαμε Παράλληλη Βουλή για τον Πολιτισμό, άγνωστο τι ποιεί, δημιουργήσαμε Ακαδημία Επιστημών, Γραμμάτων και Τεχνών που επίσης δεν ξέρω τι ακριβώς προσφέρει, σε μια Επιτροπή θα κολλήσουμε; Εδώ, ολόκληρο διεθνές φεστιβάλ Κύπρια κάνουμε και κανείς δεν το παίρνει χαμπάρι, στο έργο μιας Επιτροπής θα κολλήσουμε;
