Του Απόστολου Κουρουπάκη
Βλέπω αυτές τις μέρες τις ανακοινώσεις του Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου για τις παραγωγές της θεατρικής περιόδου 2025-2026 και μου γέννιουνται πολλά ερωτήματα. Άραγε στον ΘΟΚ έχουν πλάνο για το τι είδους θέατρο θέλουν να χτίσουν; Διότι, με τα μέχρι τώρα στοιχεία και τις παραστάσεις που έχουν προγραμματιστεί και θα γίνουν ακροάσεις δεν φαίνεται πως υπάρχει ρεπερτοριακή συνοχή, ή μια σχετική ομπρέλα, όπως είχαν ευαγγελιστεί για την προηγούμενη χρονιά, που μάλλον ήταν τέντα και όλα χώρεσαν.
Θα ανέβουν, λοιπόν, στην Κεντρική Σκηνή το έργο της Αγκαθα Κρίστι «Έγκλημα στο Όριεντ Εξπρές» σε διασκευή Κεν Λούντβιχ, σε σκηνοθεσία Τάκη Τζαμαργιά, και το «Δωδέκατη νύχτα ή ό,τι προτιμάτε» του Ουίλιαμ Σαίξπηρ, το οποίο υπενθυμίζω πως ανέβηκε τον Μάιο-Ιούνιο, από την ομάδα Open Arts, σε σκηνοθεσία Αθηνάς Κάσιου. Στη Νέα Σκηνή θα ανέβει το έργο της Λούλας Αναγνωστάκη «Σ’ εσάς που με ακούτε» και οι «Μεταφράσεις» του Μπράιαν Φρίελ. Ώς τώρα για τη Σκηνή 018 έχει προγραμματιστεί η παράσταση του έργου «Τα καινούρια ρούχα του βασιλιά» του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, σε σκηνοθεσία Μαρίνας Βρόντη. Υποθέτω πως θα ανακοινωθούν συν τω χρόνω και ακόμη μία για τη Σκηνή 018, το Εκτός Έδρας και η παραγωγή αρχαίου ελληνικού δράματος.
Μην ξεχνάμε πως ο ΘΟΚ θα συμμετάσχει το 2026 στο φεστιβάλ Επιδαύρου με αποκλειστικά δική του παραγωγή, όπως ανακοίνωσε ο πρόεδρος του Δ.Σ. του ΘΟΚ κ. Παντελής Βουτουρής στην εκδήλωση για τα Βραβεία Θεάτρου του ΘΟΚ, τον περασμένο Μάρτιο, αλλά και πως πρέπει να δοθεί και το Βραβείο Νίκος Χαραλάμπους, το οποίο θα απονέμεται σε δημιουργό, για το αρχαίο δράμα, όπως ανακοινώθηκε διά στόματος του προέδρου κ. Βουτουρή στην εκδήλωση ονοματοδοσίας της Νέας Σκηνής σε «Νέα Σκηνή Νίκος Χαραλάμπους», τον Δεκέμβριο του 2024. Υποθέτω πως στον ΘΟΚ θα αναζητούν τον/την κατάλληλο/η σκηνοθέτη/τρια, εντός και εκτός Κύπρου, που θα αναλάβει το εγχείρημα της επιστροφής μας στην Επίδαυρο.
Υπολογίζω πως η επιλογή έργου θα γίνει αναλόγως των παραστάσεων που θα ανέβουν στην Ελλάδα, που θα μας κάνει και σε εμάς. Για το 2025, αν υποθέσουμε ότι το βραβείο θα δοθεί σε Κύπριο δημιουργό ή συντελεστή, οι επιλογές είναι ευάριθμες, εκτός και αν δοθεί σε μη Κύπριο, τότε μιλάμε αλλιώς.
Όσο για το πώς επελέγησαν τα έργα που θα ανεβούν στις σκηνές του ΘΟΚ, μάλλον προέκυψαν από αυτοψία, που δεν είναι αναγκαία κακό. Κάποιο μέλος του Δ.Σ. είδε στο Λονδίνο το 2024 τη «Δωδέκατη Νύχτα» του Σαίξπηρ, και έτσι προσκλήθηκε και ο Βρετανός σκηνοθέτης Owen Horley, αξιολογότατος κατά πάντα, να το κάνει και στην Κύπρο. Μετά στη Θεσσαλονίκη ή στην Αθήνα, το 2024, το ΚΘΒΕ ανέβασε το «Σ’ εσάς που με ακούτε» της Αναγνωστάκη και ήταν μια καλή ιδέα να το κάνουμε κι εδώ, με σκηνοθέτη τον Θανάση Γωεργίου. Ανέβηκε και το έργο του Φρίελ «Πες μου μια λέξη» το 2025 πάλι στο ΚΘΒΕ, αλλά για να κάνουμε τη διαφορά εδώ θα ανεβάσουμε άλλο, και θα φέρουμε και Ιρλανδό σκηνοθέτη, τον Patrick Myles και με συνεργάτη σκηνοθέτη τον Ανδρέα Τσέλεπο. Για το «Όριεντ Εξπρές» και τα «Ρούχα του βασιλιά» εικάζω πως ήταν προτάσεις που έγιναν αποδεκτές. Μπορεί όμως να κάνω και λάθος.
Δεν γνωρίζω αν το Διοικητικό Συμβούλιο του Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου θα θελήσει να εντάξει το παραπάνω ρεπερτόριο κάτω από κάποια λογική, πάντως θα είχε ενδιαφέρον να δούμε πώς μπορούν να συνδεθούν τα παραπάνω έργα και ποιο αποτύπωμα θέλει να αφήσει ο κυριότερος θεατρικός φορέας της χώρας. Από τα έως σήμερα δεδομένα, πάντως, δεν φαίνεται να υπάρχει ρεπερτοριακό, αλλά ποσοτικό σκεπτικό, αφού δεν εργοδοτήθηκαν αρκετοί ηθοποιοί το προηγούμενο διάστημα, ας δουλέψουν κάμποσοι το 2025-2026, αλλά ηθοποιοί, γιατί από σκηνοθέτες είτε δεν έχουμε αρκετούς για να καλύψουν τα κενά, είτε δεν είναι αρκετοί για τις Σκηνές του ΘΟΚ, είτε είναι οικονομικότεροι οι εκτός Κύπρου, από τους Κύπριους, όπως τα εισαγόμενα προϊόντα… που δεν το νομίζω. Θα είχε ενδιαφέρον να μαθαίναμε αν οι εκτός Κύπρου σκηνοθέτες αμείβονται όπως οι εντός έδρας και αν έχουν τις ίδιες υποχρεώσεις.
Ως τώρα πάντως από τις πέντε παραγωγές τις τρεις θα τις σκηνοθετήσουν εκτός Κύπρου δημιουργοί (τις δύο παραγωγές της Κεντρικής Σκηνής» και τις δύο παραγωγές σκηνοθέτες από την Κύπρο (Νέα Σκηνή και 018 Σκηνή). Από εξωστρέφεια καλά πάμε, παράπονο κανένα.
