Προεδρικό σε παρατεταμένη αμηχανία

«Αναμέναμε πολύ χειρότερα» ανέφεραν κυβερνητικοί κύκλοι όταν ρωτήθηκαν την Δευτέρα από την «Κ» ποιο είναι το πλάνο της κυβέρνησης για αντιμετώπιση της τουρκικής πρόκλησης μετά και την παρουσία του Τούρκου Προέδρου στο Βαρώσι. Με το πολύ χειρότερα βεβαίως, υπονοούσαν στην ουσία, το ενδεχόμενο εξαγγελιών προσάρτησης, ακόμα και το ενδεχόμενο να δώσουν σε Ε/κ Βαρωσιώτη τα κλειδιά του σπιτιού του μπροστά στις κάμερες. Είδηση που αποκάλυψε την Κυριακή που πέρασε ο «Φιλελεύθερος». Όμως ακόμα και αυτή η δήλωση καταδεικνύει τη μεγάλη αμηχανία με την οποία η κυβέρνηση αντιμετωπίζει τις τουρκικές προκλήσεις και τα νέα δεδομένα που πραγματοποιούνται στο κυπριακό. Η προσέγγιση που φέρεται να κερδίζει έδαφος πλέον στην κυβέρνηση παρά τις αντιδράσεις πολιτικών αρχηγών αλλά και τις επιφυλάξεις του ίδιου του Προέδρου της Δημοκρατίας, είναι η συμμετοχή σε πενταμερή, χωρίς εκ των προτέρων εξασφαλίσεις ή προϋποθέσεις.

Ανησυχεί ο Χριστοδουλίδης….

Καθόλου τυχαία και η δήλωση του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Χριστοδουλίδη τη Δευτέρα το μεσημέρι για τον κίνδυνο προσάρτησης των κατεχομένων στην Τουρκία, αν δεν υπάρξει λύση του κυπριακού μέχρι το 2023. Η εκτίμηση του κ. Χριστοδουλίδη και σύνδεση με το 2023, έχει να κάνει με το ότι το 2023 θα συμπληρωθούν 100 χρόνια από την ίδρυση του σύγχρονου τουρκικού κράτους και ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα θέλει να παρουσιάσει όπως εκτιμά μια μεγαλύτερη Τουρκία, που θα αφορά τα Κατεχόμενα, περιοχές της βόρειας Συρίας και περιοχές στο βόρειο Ιράκ.

Στην κυβέρνηση δεν πέρασαν απαρατήρητες οι δηλώσεις Ερντογάν για το Αζερμπαϊζάν που θεωρήθηκαν ως προπομπός της προσάρτησης των Κατεχομένων. Καθόλου τυχαία και η κίνηση του κυβερνητικού εκπροσώπου Κυριάκου Κούσιου να αποτρέψει τους Βαρωσιώτες από το να προσφύγουν στην επιτροπή ακίνητης ιδιοκτησίας στις κατεχόμενες περιοχές, σημειώνοντας πως κάτι τέτοιο δεν αποτρέπει αλλά ενισχύει τους τουρκικούς σχεδιασμούς στο Βαρώσι. Κίνηση, η οποία προκάλεσε την οργίλη αντίδραση των Βαρωσιωτών που παρακολουθούν τις τελευταίες εξελίξεις με ανησυχία και επικρίνουν την κυβέρνηση για αδράνεια.

Οι κινήσεις Ε.Ε

Αν και η στάση της διεθνούς κοινότητας, δεν φαίνεται να είναι ιδιαίτερα έντονη μετά την κίνηση Ερντογάν στο Βαρώσι, η Ε.Ε, είχε προχωρήσει σε ανακοίνωση εκφράζοντας λύπη για τις ενέργειες της Άγκυρας στο Βαρώσι, υπογραμμίζοντας πως κάτι τέτοιο ενισχύει τις εντάσεις στην περιοχή. Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ είχε μιλήσει με τον Τούρκο Πρόεδρο, ζητώντας του να αποφύγει τις προκλήσεις. Είχε προηγηθεί και τηλεφωνική επικοινωνία του ύπατου εκπροσώπου της Ε.Ε Ζοζέπ Μπορέλ με τον Τ/κ ηγέτη Ερσίν Τατάρ, για να του διαμηνύσει πως η λύση δύο κρατών δε μπορεί να γίνει αποδεκτή από την Ε.Ε. Όπως είχε αποκαλύψει η «Κ» την περασμένη Κυριακή, όταν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέφερε στον Ερσίν Τατάρ πως η Ε.Ε δεν θα δεχτεί λύση δύο κρατών, ο τελευταίος απάντησε πως η Ε.Ε δεν θα υπάρχει σε δέκα χρόνια. Δήλωση, που καταδεικνύει και τις προθέσεις και σκέψεις του κ. Τατάρ. Σύμφωνα με διπλωματικούς κύκλους, η Βρετανία φέρεται να προσπαθεί στο παρασκήνιο να περιορίσει τις κινήσεις της Άγκυρας. Όπως αναφέρεται τόσο η Βρετανία όσο και κράτη μέλη της Ε.Ε θέτουν το ζήτημα των μέτρων της Ε.Ε κατά της Τουρκίας, το οποίο και θα επανέλθει στις 10 Δεκεμβρίου αν δεν υπάρξουν εξελίξεις.

Η κυβέρνηση πάντως αντιλαμβάνεται πλέον πως δεν υπάρχουν πολλά περιθώρια προϋποθέσεων για την πενταμερή. Όπως αποκάλυψε η «Κ» την Κυριακή, αυτό που φέρεται να συζητείται στο διπλωματικό παρασκήνιο είναι μία χαλαρή ομοσπονδία που μπορεί και να φτάνει στα όρια της συνομοσπονδίας. Να υπάρχει μία διεθνής προσωπικότητα και από εκεί και πέρα ο καθένας να μπορεί να λειτουργεί αυτόνομα. Υπενθυμίζεται πως κάτι παρόμοιο είχε συζητηθεί το Φθινόπωρο του 2018, μεσούσης της φημολογίας περί λύσης δύο κρατών. Ο Πρόεδρος είχε θέσει συγκεκριμένα στο εθνικό συμβούλιο το ενδεχόμενο αποκεντρωμένης ομοσπονδίας, χωρίς ωστόσο να δίνει περισσότερες λεπτομέρειες. Αυτό το μοντέλο, το έβλεπε θετικά και ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου, ο οποίος σε συνέντευξή του στην «Κ» μίλησε για την ανάγκη μίας ομοσπονδίας στην οποία θα διασφαλίζεται η μία κυριαρχία, η μία διεθνής προσωπικότητα και ιθαγένεια, αλλά δεν θα πρέπει να είναι φορτωμένη με εξουσίες η κεντρική κυβέρνηση. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ένα τέτοιο σχέδιο φέρεται να βλέπει θετικά και η Βρετανία. Δεν θα πρέπει να αγνοηθεί, ότι σε συνέντευξή του στην «Κ» ο Βρετανός ύπατος αρμοστής Στήβεν Λίλι είχε αναφέρει, πως η μόνη λύση είναι να παρακαθίσουν στο τραπέζι των συνομιλιών και να υπάρξει συμβιβασμός στις επιδιώξεις των δυο πλευρών, υπογραμμίζοντας την ανάγκη αποδοχής της πολιτικής ισότητας, από πλευράς των Ε/Κ. Ο Ερσίν Τατάρ, σήμερα πάντως, μιλά για δύο ισότιμους κυρίαρχους λαούς και το παιχνίδι θα παιχτεί όπως όλα δείχνουν στην κυριαρχία του κράτους, αν δηλαδή θα είναι αδιαίρετη ή όχι. Αν η κυριαρχία εκπηγάζει ισότιμα από τις δύο κοινότητες, τότε στο μέλλον υπάρχει η ανησυχία ότι η κάθε πλευρά θα μπορεί να πάρει την κυριαρχία της και να φύγει. Αξίζει να σημειωθεί πάντως, πως στο κοινό ανακοινωθέν Αναστασιάδη - Έρογλου, αυτό για το οποίο δέχτηκε κριτική η κυβέρνηση, είναι το γεγονός ότι έφυγε από το πλαίσιο η αδιαίρετη κυριαρχία.