Του Παναγιώτη Καπαρή
«Οι Κυπραίοι είναι ευτυχισμένοι Αρμένιοι και σας αγαπώ παρά τα λάθη σας», έλεγε μεγαλο-επιχειρηματίας από το Γερεβάν, ο οποίος ζει και δραστηριοποιείται, για πάρα πολλά χρόνια, στη Λεμεσό. Γνώρισε την Κύπρο μέσω της κοινοβουλευτικής διπλωματίας, μετέφερε την έδρα των διεθνών επιχειρήσεών του, αλλά και την οικογένειά του στο νησί και απολαμβάνει τον ήλιο, τη θάλασσα, την ασφάλεια και το κυριότερο, τους καλοκάγαθους και γελαστούς Λεμεσιανούς, οι οποίοι πάνε «λάου λάου», όπως λέει χαμογελώντας. Σε ένα μικρό χωριό έξω από το Γερεβάν, βρίσκεται το πατρικό του σπίτι, στο οποίο ονειρεύεται να επιστρέψει για τα τελευταία χρόνια της ζωής του. Κατά την επίσημη επίσκεψη της προέδρου της Βουλής Αννίτας Δημητρίου στην Αρμενία, την οποία κάλυψε το ΡΙΚ, προσκάλεσε την κυπριακή αντιπροσωπεία στο χωριό του. Μεταξύ φαγητού και ποτού, άνοιξε την καρδιά του, αναφέρθηκε στα καλά και τα άγια της Κύπρου, αλλά δεν έκρυψε και την πίκρα του, για το «κούρεμα» των καταθέσεών του, το 2013. Ο άνθρωπος, ο οποίος ακολουθεί πιστά τους νόμους και τους κανονισμούς, πληρώνει τους φόρους του, δεν μπορούσε να κατανοήσει ότι κάποιοι μπήκαν στο «πορτοφόλι» του και έκλεψαν τα χρήματά του. Δεν μπορούσε να καταλάβει την παρανοϊκή και πέραν από κάθε οικονομική λογική απόφαση, η οποία έθεσε σε κίνδυνο επιχειρήσεις, την εργοδότηση χιλιάδων ανθρώπων, αλλά και την επιβίωση της Κύπρου.
Σε μικρό χωριό, τα τελευταία χρόνια, ξεκίνησε τη λειτουργία της μια συνεταιριστική μικρή επιχείρηση, με πρωταγωνιστές τους παππούδες και τις γιαγιάδες. Μέσα σε ένα σπίτι, έφτιαξαν έναν παραδοσιακό φούρνο, μια τρύπα στο έδαφος, ανάβουν κάρβουνα και ψήνουν παραδοσιακές πίτες. Οι χωριανοί συνδράμουν την επιχείρηση με ζαρζαβατικά και φρούτα, όλα χωρίς φυτοφάρμακα. Παράγουν τυριά, παστουρμάδες και άλλα αλλαντικά, από πρόβατα και αγελάδες, ζώα τα οποία βόσκουν ελεύθερα στις πλαγιές γύρω από το χωριό. Ακόμη, παράγουν δικά τους κρασιά και άλλα ποτά, με δικά τους φρούτα. Η συνεταιριστική επιχείρηση πάει θαυμάσια και οι άνθρωποι οι οποίοι ψάχνουν «ανθρώπους», τρέχουν για να απολαύσουν την ποιότητα των αγαθών αλλά και την αρμένικη φιλοξενία. Τόσο απλά και τόσο ωραία.
Στο χωριό με τους χωματόδρομους, τα σπίτια και οι μάντρες είναι ενωμένες, οι αγελάδες περπατούν ελεύθερες στους δρόμους, σε ένα σκηνικό μιας άλλης εποχής. Στο κέντρο του χωριού, ένα σπίτι εξωτερικά όπως τα άλλα, αλλά εσωτερικά ένα ωδείο, μια μικρή πολιτιστική όαση. Τέσσερα κορίτσια, πιάνο, βιολί, βιόλα, καθήλωσαν τους επισκέπτες και κυρίως όλους όσοι γνώριζαν από κλασική μουσική. Στο «πουθενά» μια ζηλευτή μουσική πανδαισία. Στην κορυφή ενός λόφου έξω από το χωριό βρίσκεται μια μικρή εκκλησούλα του 7ου αιώνα. Είναι αφιερωμένη στον άγιο Σακς, τον άγιο των ερωτευμένων και της αγάπης. Δίπλα μια σπηλιά, στην οποία μάλλον θα έζησε ο άγιος, στην οποία οι πιστοί ανάβουν κεριά και εναποθέτουν τις ελπίδες τους. Ο τόπος συναρπάζει με την άγρια ομορφιά του και η θέα καθηλώνει με την απεραντοσύνη του τόπου.
Στο κέντρο του Γερεβάν, υπάρχει το άγαλμα ενός πολεοδόμου, του ανθρώπου ο οποίος σχεδίασε την όμορφη πόλη του ενός εκατομμυρίου, και βάλε, ανθρώπων. Πλατιοί και ευθείς δρόμοι, στη μέση των οποίων υπάρχει μια φαρδιά λωρίδα με δέντρα. Παντού γλυπτά, όχι με ήρωες σε μάχες, αλλά με ήρωες της καθημερινότητας, ήρωες της ζωής. Τα δέντρα πλατύφυλλα και τα πεζοδρόμια φαρδιά και χωρίς λακκούβες. Οι άνθρωποι περπατούν συνεχώς και χαίρονται και τη σκιά και το καλό κλίμα. Δεν είναι τυχαίο ότι δεν βλέπεις στους δρόμους υπέρβαρους ανθρώπους. Σημαντικό ρόλο παίζουν και τα δεκάδες σιντριβάνια, μικρά και μεγάλα, τα οποία δίνουν μιαν άλλη ευχάριστη αίσθηση στον χώρο. Το υπόγειο μετρό της πόλης, είναι πρότυπο σε καθαριότητα και ομορφιά. Τα λεωφορεία μικρά και γρήγορα πηγαινοέρχονται στην ώρα τους, όπως λένε οι κάτοικοι της πόλης. Στους δρόμους, ελάχιστα είναι τα φώτα τροχαίας και κατά κανόνα υπάρχει ένα φανάρι ψηλά και όλοι μένουν πίσω για να βλέπουν πότε θα ανάψει το πράσινο. Το πιο ωραίο, είναι το γεγονός ότι κατάργησαν το πορτοκαλί χρώμα και το αντικατέστησαν με χρονόμετρα αντίστροφης μέτρησης, τα οποία ισχύουν και για το κόκκινο και για το πράσινο. Αποτέλεσμα, μειώνονται τα νεύρα, σε μια πόλη που έτσι και αλλιώς έχει ελάχιστο κυκλοφοριακό πρόβλημα. Πέρα από την ομορφιά της πόλης και του χώρου, το τι συμβαίνει πίσω από τις κλειστές πόρτες των ανθρώπων, είναι μια άλλη δύσκολη υπόθεση και η ρήση του Αρμένιου για τους χαρούμενους Κύπριους, οι οποίοι πάνε «λάου λάου», σίγουρα έχει την αξία της.
