Του Ονασαγόρα
Το άνοιγμα μέρους της Αμμοχώστου από τον Τατάρ και τον Ερντογάν και η πρόσκλησή τους σε Αμμοχωστιανούς πρόσφυγες να διεκδικήσουν την περιουσία τους μέσω της «Επιτροπής» των Kατεχομένων προκάλεσε άλλη μια αιτία για διαμάχες στο εσωτερικό. Ενώ το θέμα συζητιέται έντονα τις τελευταίες εβδομάδες, πριν ακόμα γίνουν οι προκλητικές εξαγγελίες στις 20 Ιουλίου και ενώ ολόκληρη η πολιτική ηγεσία ομόφωνα τοποθετήθηκε κατά της προσφυγής στην «Επιτροπή», ιδιώτες δικηγόροι αντιπαραβάλλουν ότι εάν οι ιδιοκτήτες δεν προσφύγουν στην «Επιτροπή» η Αμμόχωστος θα τουρκοποιηθεί. Τη θέση αυτή υποστηρίζουν ο Αχιλλέας Δημητριάδης και ο Κωνσταντής Καντούνας. Από την άλλη, ο πρώην δικαστής του Ανωτάτου, Αμμοχωστιανός, Γεώργιος Αρέστη, δηλώνει ότι η προσφυγή στην «Επιτροπή» είναι συνταγή για να χάσει κάποιος την περιουσία του. Και ο καθένας παραθέτει τη δική του επιχειρηματολογία.
Το τελευταίο πράγμα που μας χρειάζεται αυτή τη στιγμή είναι η σύγχυση και ο αποπροσανατολισμός των Αμμοχωστιανών. Επείγει η κυβέρνηση, η πολιτική ηγεσία αλλά και όσοι ασχολούνται με το θέμα να ενημερώσουν τους ιδιοκτήτες γης στην Αμμόχωστο και να τους βοηθήσουν με πειστικά επιχειρήματα να βρουν απαντήσεις. Αλλά και τα ΜΜΕ δεν πρέπει αποσπασματικά να παρουσιάζουν απόψεις για ένα τόσο σοβαρό θέμα, προκαλώντας αναστάτωση. Οι αντίθετες απόψεις θα πρέπει να αντιπαρατεθούν σε ζωντανές συνεντεύξεις για να μπορούν να εξαχθούν συμπεράσματα από τους ενδιαφερόμενους. Και να αναφέρεται σε κάθε περίπτωση ποιοι και γιατί υποστηρίζουν την κάθε θέση, αν υπάρχει επαγγελματικό ή άλλο συμφέρον και να καταγραφούν ξεκάθαρα και έντιμα όλοι οι πιθανοί κίνδυνοι. Σε κάθε άλλη περίπτωση δεν θα πρόκειται για ολοκληρωμένη ενημέρωση αλλά για πλασάρισμα μεμονωμένων απόψεων που ενδέχεται να αποδειχθεί μοιραίο για την υπόθεση της κατεχόμενης πόλης και του Kυπριακού ευρύτερα.
Μεγάλο ήταν το παρασκήνιο για την έκδοση της προεδρικής δήλωσης του Συμβουλίου Ασφαλείας για την Αμμόχωστο με θλιβερούς πρωταγωνιστές τους Βρετανούς. Τα προσχέδια που ετοίμασαν οι Βρετανοί ήταν φανερό ότι έγιναν για να προστατεύσουν την Τουρκία γι’ αυτό και δεν περιλάμβαναν αναφορά ούτε στην Τουρκία, ούτε στους Τουρκοκύπριους για παραβίαση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας ούτε και καταδίκη των παραβιάσεων. Ύστερα από έντονες παραστάσεις και πιέσεις οι Βρετανοί αναγκάστηκαν να αλλάξουν το λεκτικό του προσχεδίου. Την κατάσταση για μας έσωσαν τρεις χώρες, η Κίνα, η Ινδία και η Ιρλανδία, οι οποίες ζήτησαν αλλαγές στο βρετανικό κείμενο. Σαφέστατα υπήρξε και μεσολάβηση των ΗΠΑ αλλά δεν έχει γίνει γνωστό ποια ήταν αυτή.
Ο ΥΠΕΞ Μπλίνκεν δημόσια ανέφερε ότι θα ενεργούσε για μια ισχυρή απάντηση στις τουρκικές ενέργειες από το Συμβούλιο Ασφαλείας. Μπορεί το γεγονός ότι δεν φάνηκε οι ΗΠΑ να είχαν λάβει πρωτοβουλία για ανατροπή του βρετανικού φιρμανιού να ήταν δική τους επιλογή.
Η Ρωσία πάντως δεν φάνηκε να αντιτίθεται στα αρχικά προσχέδια αλλά μάλλον οδηγήθηκε στην αποδοχή των αλλαγών που επιβλήθηκαν με την επιμονή της Κίνας, της Ινδίας και της Ιρλανδίας. Έγινε βεβαίως μια καλή δήλωση την Πέμπτη από την εκπρόσωπο του ρωσικού ΥΠΕΞ, Μαρία Ζαχάροβα. Όχι με δική της πρωτοβουλία αλλά ύστερα από ερώτηση δημοσιογράφου, με τη Ζαχάροβα να επαναφέρει την πάγια θέση της Ρωσίας για αντικατάσταση του συστήματος εγγυήσεων στην Κύπρο με εγγυήσεις από το Συμβούλιο Ασφαλείας. Υπήρξε και αναφορά στην Αμμόχωστο αλλά σύμφωνα με την πάγια ρωσική θέση δεν έγινε καμία ονομαστική αναφορά στην Τουρκία και τους Τουρκοκύπριους… Και το πιο απογοητευτικό των ημερών: η γαλλική στάση. Ο φίλος μας Μακρόν που μέχρι πρόσφατα έπνεε μένεα κατά του Ερντογάν, ο οποίος τον είχε αποκαλέσει ψυχοπαθή, δεν βρήκε ούτε μισή λέξη να πει για τις προκλήσεις στο Βαρώσι. Ούτε και στις διαπραγματεύσεις για βελτίωση της προεδρικής δήλωσης ακούσαμε τον Γάλλο εκπρόσωπο που προεδρεύει αυτή την περίοδο του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Ηθικόν δίδαγμα: Οι πολιτικές φιλίες δεν είναι παντοτινές, ούτε σίγουρες, ούτε καν εύκαιρες όταν τις χρειαζόμαστε. Χρειάζεται ευελιξία και άμεση δράση με υπομονή και επιμονή για να βρίσκουν το αυταπόδεικτο δίκαιό τους μικροσκοπικές χώρες όπως εμείς.
Την περασμένη εβδομάδα πάντως υπήρξε και ένα παράδοξο. Η Βρετανία η οποία… φιλότιμα προσπάθησε να εξυπηρετήσει τους Τούρκους με την προεδρική δήλωση του Συμβουλίου Ασφαλείας, κατέβαλε μια άλλη φιλότιμη προσπάθεια για επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό. Η προσπάθεια αυτή δεν περιορίστηκε μόνο στην Κύπρο αλλά και στη Νέα Υόρκη και στην Ουάσιγκτον και στην Αθήνα και στην ίδια την Τουρκία. Αποτέλεσμα βεβαίως δεν υπήρξε αλλά οι επαφές συνεχίζονται…
Γνωστός διπλωμάτης μου έλεγε πρόσφατα πως «εάν υπάρχει κάποιος που μπορεί να συμβάλει καθοριστικά για να επαναρχίσουν οι συνομιλίες αυτός είναι η Βρετανία».
ΚΟΥΙΖ: Σε ποιο κόμμα οι αντιδράσεις κατά του χαμένου αρχηγού έχουν τις τελευταίες δύο εβδομάδες βγει έξω από τα κλειστά γραφεία και κυκλοφορούν στους διαδρόμους; Αληθεύει ότι ένα κομματικό στέλεχος αντιδρά έντονα επειδή στην απουσία του αρχηγού δίνεται χώρος για προβολή άλλου «επικίνδυνου» πρωτοστελέχους;
