Kathimerini.gr
Κάποια στιγμή όλοι θα παρουσιάσουν διάρροια. Τα επεισόδια, αν και δυσάρεστες εμπειρίες, είναι συνήθως αμελητέας σημασίας. Άλλες φορές σάς κάνουν να τρέχετε αστραπιαία στην τουαλέτα ξανά και ξανά, χωρίς να διαφαίνεται ελπίδα για ανακούφιση στον ορίζοντα.
Πότε, λοιπόν, η διάρροια θεωρείται «φυσιολογική» και πότε θα πρέπει να εξετάζεστε;
«Η διάρροια είναι ο τρόπος με τον οποίο ο οργανισμός προσπαθεί να πει ότι κάτι δεν πάει καλά και, παρότι συχνά δεν αποτελεί αιτία ανησυχίας, θα πρέπει και πάλι να παρακολουθείτε πότε εμφανίζεται, πόσο συχνά και τον βαθμό της σοβαρότητάς της, επειδή θα μπορούσε να αποτελεί ένδειξη για την παρουσία πιο σοβαρού προβλήματος του πεπτικού», λέει ο δρ Kyle Staller, γαστρεντερολόγος στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ Massachusetts General Hospital.
Οξέα προβλήματα
Τα περισσότερα επεισόδια τυπικής διάρροιας είναι οξέα, δηλαδή βραχείας διάρκειας, και υποχωρούν μόνα τους. Συνήθως χαρακτηρίζονται από ρευστές, υδαρείς κενώσεις, συνοδευόμενες από κοιλιακές κράμπες και ακράτεια. Μπορεί επίσης να συνυπάρχουν προσωρινά χαμηλός πυρετός και κόπωση.
Μια συχνή αιτία είναι μια ομάδα ιών που είναι γνωστοί ως νοροϊοί. Μια άλλη αιτία είναι η έκθεση σε τοξίνες που παράγονται από βακτήρια όπως το Escherichia coli (E. coli), τα οποία εισέρχονται στον οργανισμό μέσω μολυσμένης τροφής ή νερού. (Αν και συχνά η οξεία διάρροια αναφέρεται ως ίωση στομάχου/γαστρεντερίτιδα, αυτοί οι ιοί και οι τοξίνες δεν έχουν καμία σχέση με τον ιό της γρίπης.)
Σύμφωνα με τον δρα Staller, οι περισσότεροι πάσχοντες από οξεία διάρροια αναρρώνουν αφού αφήσουν προηγουμένως τη νόσο να κάνει τον κύκλο της. «Αφήστε το σύστημά σας να δουλέψει και να κατατροπώσει από μόνο του τους εισβολείς», λέει.
Η συχνότητα των κενώσεων κανονικά αρχίζει να μειώνεται μετά από λίγες ημέρες και η διάρροια θα πρέπει να έχει υποχωρήσει εντός πέντε ημερών. Φροντίστε να πίνετε αρκετά υγρά –το νερό και τα ποτά για αθλητές με χαμηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη είναι ιδανικά– για να αντικαταστήσετε την απώλεια υγρών και να αποφύγετε την αφυδάτωση.
Μη συνταγογραφούμενα σκευάσματα που περιέχουν τις δραστικές ουσίες λοπεραμίδη ή υποσαλικυλικό βισμούθιο μπορούν να βοηθήσουν να μειωθεί η συχνότητα των ρευστών, υδαρών κοπράνων και να ανακουφιστείτε από τις κράμπες. «Η λήψη τους πρέπει να γίνεται σύμφωνα με τις οδηγίες, όμως πρέπει να αποφεύγονται αν έχετε πυρετό ή αιματηρή διάρροια», λέει ο δρ Staller.
Μόλις η διάρροια υποχωρήσει, επιστρέψτε σιγά σιγά σε κανονική διατροφή. Για τις πρώτες ημέρες ο δρ Staller συνιστά διατροφή που περιλαμβάνει μπανάνες, ρύζι, πουρέ μήλου και φρυγανιές. Οι μπανάνες σφίγγουν τα κόπρανα, επιβραδύνουν την κινητικότητα του εντέρου, ενώ το λευκό ρύζι, ο πουρές μήλου και οι λευκές φρυγανιές έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες και χωνεύονται εύκολα.
Πότε πρέπει να αναζητήσετε βοήθεια
Σε ορισμένες περιπτώσεις διάρροιας θα πρέπει να αναζητήσετε άμεσα ιατρική βοήθεια. Για παράδειγμα, με τα πρώτα κιόλας συμπτώματα αιματηρής διάρροιας, σοβαρού κοιλιακού πόνου ή υψηλού πυρετού, τηλεφωνήστε στον/στη γιατρό σας. Αυτά τα συμπτώματα είναι σπάνια στην ιογενή λοίμωξη.
Μια άλλη περίπτωση είναι όταν η διάρροια συνεχίζεται για περισσότερο από μία δύο εβδομάδες. «Η επίμονη διάρροια θα πρέπει πάντα να εξετάζεται, για να ελέγχεται εάν υπάρχει ένας προφανής παράγοντας που την πυροδοτεί ή ένα υποκείμενο πρόβλημα», λέει ο δρ Staller. Παρότι τα επεισόδια επίμονης διάρροιας συχνά υποχωρούν χωρίς να υπάρχει κάποια εξήγηση, ο γιατρός σας θα αρχίσει να εξετάζει διαφορετικές αιτίες από εκείνες που πυροδοτούν την οξεία διάρροια.
Για παράδειγμα, ο γιατρός σας θα ζητήσει να μάθει αν πήρατε πρόσφατα αντιβιοτικά ή αν νοσηλευτήκατε. Εάν ναι, μπορεί να ζητήσει να υποβληθείτε σε εξέταση κοπράνων, για να ελέγξει τυχόν λοίμωξη από βακτήριο Clostridioides difficile (C. diff.), το οποίο μπορεί να μεταδοθεί κατά τη διάρκεια παραμονής σε νοσοκομείο ή να εμφανιστεί μετά από αγωγή με αντιβιοτικά.
Ο γιατρός σας θα σας ρωτήσει επίσης αν έχετε ταξιδέψει πρόσφατα, για να ελέγξει εάν ίσως κολλήσατε ένα βακτήριο ή παράσιτο από μολυσμένη τροφή ή νερό.
Διατροφή και φάρμακα
Ο γιατρός σας θα σας κάνει ερωτήσεις για τις διατροφικές σας συνήθειες, επειδή η επίμονη διάρροια θα μπορούσε να συνδέεται με μη διαγνωσμένη δυσανεξία στη λακτόζη (δηλ. δυσκολία πέψης του σακχάρου του γάλακτος) ή κοιλιοκάκη (δυσκολία πέψης γλουτένης σε προϊόντα σίτου).
Εάν πιθανολογείται η παρουσία οποιουδήποτε από τα παραπάνω, ο γιατρός σας θα σας συστήσει να κάνετε εξετάσεις για επιβεβαίωση της διάγνωσης και σχεδιασμό μιας δίαιτας που θα αποκλείει όλες τις τροφές που ενδέχεται να προκαλούν το πρόβλημα και να διαπιστώσει αν με αυτόν τον τρόπο υποχωρεί.
Επίσης, βεβαιωθείτε ότι ο γιατρός σας γνωρίζει τι φάρμακα παίρνετε. Η διάρροια μπορεί να είναι παρενέργεια πολλών συνταγογραφούμενων φαρμάκων, μεταξύ των οποίων ορισμένα αντιυπερτασικά ή παράγοντες για την αντιμετώπιση καρδιολογικών προβλημάτων, αλλά και ορισμένων μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων, όπως τα αντιόξινα που περιέχουν μαγνήσιο.
Σημαντικά στοιχεία θα μπορούσαν επίσης να δώσουν τα χαρακτηριστικά των κοπράνων σας. Είναι απλώς υδαρή ή παρατηρείτε αίμα ή βλέννα; Η παρουσία αίματος και βλέννας αποτελεί συνήθως ένδειξη φλεγμονής στο παχύ έντερο, η οποία θα μπορούσε να οφείλεται σε βακτηριακή ή παρασιτική λοίμωξη ή φλεγμονώδη νόσο του εντέρου (ελκώδης κολίτιδα ή νόσος του Crohn).
Βάσει των απαντήσεών σας, ο γιατρός σας θα αποφασίσει για τα επόμενα βήματα, όπως διενέργεια αιματολογικής εξέτασης για τον έλεγχο τυχόν αναιμίας και δεικτών φλεγμονής, καλλιέργειας κοπράνων και αξονικής τομογραφίας κοιλίας. Ο γιατρός μπορεί επίσης να σας συστήσει να υποβληθείτε σε κολονοσκόπηση.
