ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Erga omnes

Του Γιάννη Ιωάννου

Του Γιάννη Ιωάννου

Στη φιλοσοφία του Δικαίου και σε κάθε έκφανση του τελευταίου –από το Διεθνές μέχρι απλά νομικά θέματα, η φράση erga omnes περιγράφει το γράμμα και το πνεύμα του Νόμου. Ο Νόμος, σε μια ευνομούμενη Πολιτεία, ισχύει «έναντι όλων» κι αυτό γεννά την ισονομία, την ισοπολιτεία αλλά και διατηρεί, στην πράξη, το Κοινωνικό Συμβόλαιο –όπως αυτό το κληρονομήσαμε από τον Διαφωτισμό. Η πανδημία του Covid-19 δημιούργησε ιδιαίτερες συνθήκες στο επίκεντρο των οποίων υπήρξε και εξακολουθεί να υφίσταται, σε ολόκληρη την Ευρώπη, η συζήτηση περί των μέτρων. Στο επίκεντρο των οποίων βρίσκεται η κοινωνική αποστασιοποίηση ως μέσο για να αποφευχθεί η εξάπλωση του ιού. Η συζήτηση για το αν στη βάση των διαταγμάτων δικαιούνται κάποιοι να διαδηλώνουν π.χ. εναντίον της διαφθοράς ή της σφαγής των ζώων γίνεται με έναν τρόπο δικαιωματικό. Και στην Κύπρο, προ εβδομάδων, βιώσαμε έντονα την αστυνομική βία όταν με αφορμή την διαφθορά κοινωνικά σύνολα διαδήλωσαν –καλόντας σε μια εκδήλωση όπου βασικό στοιχείο της ήταν η τήρηση των μέτρων και η χρήση μάσκας. Στη διαδήλωση αυτή μια νεαρή κοπέλα έχασε σχεδόν το μάτι της, όταν χτυπήθηκε από δέσμη νερού, τεράστιας πίεσης, από αντιοχλαγωγικό όχημα της Αστυνομίας Κύπρου. Στην συζήτηση περί του αν έχουν το δικαίωμα ή όχι σε περίοδο πανδημίας κοινωνικά σύνολα να ασκούν το δικαίωμά τους σε ειρηνική συγκέντρωση αυτό που επικράτησε, στην κυπριακή δημόσια σφαίρα, ήταν η ιδεολογία. Κανείς δεν επιχειρηματολόγησε με νομικά επιχειρήματα.

Πριν από την πορεία κατά της διαφθοράς, όμως, των πολιτών στη Λευκωσία, στην Κύπρο βιώσαμε και κάτι ακόμη: Χριστουγενιάτικες μαζώξεις, χωρίς ιδιαίτερη τήρηση των μέτρων στη Στασικράτους στη Λευκωσία. Συνωστισμό στο Τρόοδος από εκδρομείς και στα εμπορικά malls, ξανά χωρίς τήρηση των μέτρων. Κι εσχάτως, με αφορμή τις Απόκριες, το ξεφάντωμα μιας μερίδας πολιτών στη Λεμεσό –στην χρονική στιγμή μάλιστα που η πανδημία του Covid-19 δείχνει τα δόντια της και έχει επίκεντρο τη συγκεκριμένη επαρχία. Πριν από όλα αυτά, είδαμε και πορείες αρνητών του ιού και διαφόρων άλλων παρεμφερούς αισθητικής και ιδεολογίας συμπολιτών μας. Η συζήτηση δεν έγινε, ξανά, στη βάση νομικής επιχειρηματολογίας. Αλλά στον, κλασικό, κυπριακό τοπικισμό. Η Λεμεσός VS των άλλων.

Το σοβαρό ζήτημα που προκύπτει εδώ δεν είναι μόνο νομικής φιλοσοφίας. Είναι βαθιά κοινωνιολογικό. Στην Κύπρο η κουλτούρα των πολιτών δεν έχει εμπεδώσει την ουσιαστική σημασία του erga omnes. Ο μέσος Κύπριος πολίτης αισθάνεται πως αν ο ίδιος βρεθεί ποτέ ενώπιον της Δικαιοσύνης ίσως να μη λάβει δίκαιης και ίσης μεταχείρισης σε σχέση με κάποιον συμπολίτη του που έχει πρόσβαση στα κέντρα εξουσίας ή πολιτική ισχύ. Το βίωσε, ο γράφων, όταν πριν χρόνια κλήθηκε –εξαιτίας ενός λάθους της τότε αρχισυνταξίας του να προβεί στις ανάλογες ρυθμίσεις ως είθισται– να απολογηθεί στον στρατοδίκη για τη μη παρουσίασή του σε μια ολιγόωρη κλήση της εφεδρείας της Εθνικής Φρουράς λόγω δημοσιογραφικής αποστολής στο εξωτερικό. Η διαδικασία, ο τρόπος και η ουσία της όλης διαδικασίας του να πληρώσω ένα πρόστιμο των 120 ευρώ, κόστισε ελάχιστα σε σχέση με τα χρήματα που ο ίδιος έχω δαπανήσει ως συνεπής έφεδρος για να επιμεληθώ τον ατομικό μου εξοπλισμό. Τη στιγμή που γραφειοκρατικά η όλη διαδικασία που βίωσα σε αυτή τη μοναδική εμπειρία μου έναντι του συστήματος απονομής Δικαιοσύνης στην Κύπρο μπορεί να κόστισε στο κυπριακό δημόσιο παραπάνω χρήματα από το πρόστιμο –σε μια εποχή που η πάταξη της φυγοστρατίας και η αναζήτηση εφέδρων που δεν παρουσιάστηκαν ποτέ, παραμένουν αναποτελεσματικά.

Η ίδια αναποτελεσματικότητα βαραίνει και την Αστυνομία Κύπρου. Η οποία όπως απέτυχε επιχειρησιακά να προκαταλάβει τη συγκέντρωση 1.500 και πλέον ασύδοτων καρναβαλιστών στον πιο προφανή από άποψη επιλογής τόπου συγκέντρωσης στη Λεμεσό έτσι και στην παρθενική χρήση ενός αντιοχλαγωγικού οχήματος, στην πρώτη διαδήλωση στη Λευκωσία, χτύπησε –σχεδόν θανάσιμα μιας και την τραυμάτισε σοβαρά– μια νεαρή κοπέλα. Στη δεύτερη διαδήλωση στη Λευκωσία, με χιλιάδες κόσμο, λειτούργησε αυτό που συνήθως συμβαίνει στην Κύπρο: Το «θωρώντας τζαι κάνοντας» συνήθως υπό το βάρος της κοινωνικής κατακραυγής.

Η μάχη για την αποτελεσματικότητα, την εμπέδωση του erga omnes, των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων των πολιτών σε αυτό το νησί είναι ουσιώδης για την επιβίωση του κυπριακού Ελληνισμού. Κρίσιμη όπως το να μπουν εγκαίρως στα καταφύγια της Πολιτικής Άμυνας οι άμαχοι σε περίπτωση που η τουρκική πολεμική αεροπορία μας βομβαρδίσει –κάποτε. Και πρέπει να αρχίσει να δίνεται όταν οι αναποτελεσματικοί αρχίσουν να πηγαίνουν... έσσω τους.

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Άλλα άρθρα συγγραφέα

Του Γιάννη Ιωάννου

Γιάννης Ιωάννου: Τελευταία Ενημέρωση

Το ζήτημα της εναντίωσης στη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση οφείλουμε να το δούμε πιο εκτενώς γιατί δυνητικά θα γεννήσει πολιτικές ...
Του Γιάννη Ιωάννου
Η αίσθηση που αποκομίζει κανείς από τον ανασχηματισμό είναι πως δεν θα είναι ο τελευταίος της τρέχουσας κυβέρνησης Χριστοδουλίδη ...
Του Γιάννη Ιωάννου
Το κοινό συμπέρασμα είναι αν μπορεί η Κύπρος όντως να παράξει ένα οικονομικό μοντέλο που θα είναι υγιές και με πλήρη διαφάνεια ...
Του Γιάννη Ιωάννου
X