
Του Γιάννη Ιωάννου
Η σύγκρουση που εξελίσσεται ενώπιόν μας μεταξύ Ιράν και Ισραήλ δεν είναι ούτε ο Πόλεμος του Λιβάνου του 2006, ούτε η απευθείας αναμέτρηση του περασμένου Απριλίου. Είναι το ξεκαθάρισμα δεκαετιών, στη Μέση Ανατολή, της σύγκρουσης σουνιτικού-σιιτικού τόξου και η τελική, ίσως, έκβαση μεταξύ του Ιράν που μετά το 1979 έχει ως σλόγκαν τον «θάνατο στις ΗΠΑ, θάνατο στο Ισραήλ» με τις πρώτες να είναι ο «μεγάλος Σατανάς» και το δεύτερο ο «μικρός Σατανάς» και, φυσικά, του Ισραήλ που θέλει να τελειώσει τη δουλειά που ξεκίνησε μετά την 7η Οκτωβρίου, διαλύοντας τη Χεζμπολάχ και ισοπεδώνοντας, δυστυχώς με εθνοκαθαρτικό αποτέλεσμα για τους άμαχους, τη Λωρίδα της Γάζας.
Αυτή τη φορά είναι διαφορετικά τα πράγματα. Και εμπεριέχουν δυναμικές αλλαγής παραδείγματος. Τόσο για την περιοχή όσο και για το περιφερειακό και διεθνές σύστημα. Έχουμε φτάσει σε ένα σημείο ξεκαθαρισμάτων που θα μπορούσαν να οδηγήσουν, σταδιακά, σε ανακατάταξη ισχύος σε μια περιοχή που η Κύπρος, όσο κοντά και μακριά είναι παράλληλα, να επηρεάζεται άμεσα. Υπό αυτό το βάρος χρειάζεται, ιδίως από την κυβέρνηση, να πράττει περισσότερα και να λέει λιγότερα. Και να συνειδητοποιεί, με διαύγεια και πληρότητα, το τι διακυβεύεται ενώπιόν της.
Επιπλέον, αυτό που αποκτά σημασία είναι να δούμε τη διάρκεια όσων συμβαίνουν, όχι σε σχέση με την έκβαση αλλά και με τη μεθοδολογία τους. Το τι συμβαίνει, διεθνώς, από το 2022 στην Ουκρανία μέχρι τα στενά του Ορμούζ, ιδίως στην Κύπρο πρέπει να μας υπενθυμίζει κάτι ουσιαστικό. Πως το Κυπριακό είναι ένα πολύ μικρό πρόβλημα σε σχέση με όσα συμβαίνουν γύρω μας. Και πως η επιστροφή της βίας, του πολέμου ως μεθόδου επίλυσης προβλημάτων διεθνώς, τείνει να κυριαρχήσει. Να αντικαταστήσει τη διπλωματική μεθοδολογία και την ειρηνική επίλυση. Δεν πρέπει να το ξεχνάμε αυτό. Ιδίως στην περιοχή μας.
Επιπλέον, όσα συμβαίνουν γύρω μας αναδεικνύουν ξανά την αξία, στρατηγική, της διατήρησης της δημόσιας σφαίρας στην Κύπρο, σε κάθε είδους debate, απομακρυσμένη από την τοξικότητα, την παραπληροφόρηση και την υπερβολή. Σε κάθε σύγκρουση διεθνώς οι Κύπριοι, σχεδόν πάντα ανώνυμοι, χρήστες μετατρέπονται ξαφνικά σε φλογισμένους ζηλωτές που πατάνε πολύ δυνατά το «enter» για να βγάλουν περίπατο την ημιμάθειά τους, την ιδεοληψία τους, την υπερβολή τους και την τοξικότητα τού να αναπαράγουν από προφητείες γερόντων μέχρι να εύχονται «ψόφο». Κι αυτό δείχνει το μεγαλύτερο θέμα από το οποίο πάσχουμε ως κοινωνία. Την έλλειψη λειτουργικού γραμματισμού, γενικά και ψηφιακά.
Τέλος, ο πόλεμος Ιράν-Ισραήλ μάς υπενθυμίζει πως σε κάθε σύγκρουση σημασία δεν αποκτά με ποιον είμαστε και γιατί. Αλλά γιατί προέχει η κατανόηση έναντι της γνωστικής μας ασυμφωνίας. Οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις έχουν τελέσει εγκλήματα πολέμου στη Γάζα. Οι Ιρανοί Φρουροί της Επανάστασης έχουν κρεμάσει 16χρονες και έχουν δολοφονήσει πολίτες σε πολλές χώρες του κόσμου. Δεν είναι ούτε τι πιστεύουμε, ούτε τι προτιμάμε η ανάλυση των συγκρούσεων. Προέχει η κατανόηση, τα γεγονότα και η νηφαλιότητα. Αυτή τη φορά είναι διαφορετικά τα πράγματα και είναι πολύ σοβαρά. Τα τελευταία χρόνια βιώνουμε Ιστορία που ξαναγράφεται δίπλα μας και γύρω μας. Δεν χρειάζεται να θυσιάζουμε το ξυράφι του Όκαμ μέσα μας, έναντι της ιδεολογίας μας, είτε είμαστε με τον Χ είτε με τον Ψ. Τα γεγονότα είναι τα γεγονότα, ας το καταλάβουμε επιτέλους στην Κύπρο.