Η πιο εμπεριστατωμένη μέχρι σήμερα μελέτη του οργανισμού μιας υπεραιωνόβιας γυναίκας διαπίστωσε ότι ακόμη και αν κάποιος βρίσκεται σε πολύ προχωρημένη ηλικία, δεν είναι απαραίτητο ότι ο εγκέφαλος θα παρουσιάσει προβλήματα ή ότι θα εκδηλώσει κλασικές ασθένειες του γήρατος.
Γιατροί στην Ισπανία διεξήγαγαν μια ολοκληρωμένη σειρά εξετάσεων στη Μαρία Μπράνιας Μορέρα, η οποία ήταν η γηραιότερη γυναίκα στον κόσμο πριν πεθάνει σε ηλικία 117 ετών πέρυσι. Οι ίδιοι ανακάλυψαν ότι, ενώ το σώμα της έδειχνε ξεκάθαρα σημάδια ακραίου γήρατος, μια σειρά βιολογικών παραγόντων την προστάτευαν από τις ασθένειες που συνήθως ταλαιπωρούν τα τελευταία χρόνια της ζωής των ανθρώπων.
«Ο γενικός κανόνας είναι ότι καθώς γερνάμε, αρρωσταίνουμε περισσότερο, αλλά η Μορέρα ήταν μια εξαίρεση και θέλαμε να καταλάβουμε γιατί», δήλωσε ο καθηγητής Μανέλ Εστέγιερ από το Ινστιτούτο Ερευνας Λευχαιμίας Josep Carreras στη Βαρκελώνη.
Τα χρόνια πριν πεθάνει, η Μορέρα ζήτησε από γιατρούς να τη μελετήσουν ώστε να μάθουν γιατί έφτασε σε τόσο προχωρημένη ηλικία. Γεννημένη στο Σαν Φρανσίσκο το 1907, η Μορέρα μετακόμισε στην Καταλονία το 1915 και έζησε δύο παγκόσμιους πολέμους, τον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο και την πανδημία Covid, αναρρώνοντας μάλιστα από τον ιό σε ηλικία 113 ετών.
Ο Εστέγιερ και οι συνεργάτες του χρησιμοποίησαν δείγματα αίματος, σάλιου, ούρων και κοπράνων που είχαν συλλεχθεί ένα χρόνο πριν από τον θάνατο της Μορέρα με σκοπό να δημιουργήσουν μια λεπτομερή εικόνα της κατάστασης του οργανισμού της. Οι εξετάσεις των γιατρών εστίασαν στο γενετικό της «προφίλ» και στον βαθμό στον οποίο διάφορα γονίδια ήταν «ενεργοποιημένα», στις ποικιλίες και τα επίπεδα των πρωτεϊνών στο αίμα της καθώς και στην ποικιλομορφία των μικροβίων στο έντερό της.
Μεταξύ πολλών διαπιστώσεων, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι τα προστατευτικά καλύμματα που ονομάζονται τελομερή στα άκρα των χρωμοσωμάτων της Μορέρα ήταν εξαιρετικά μικρά, ένα σαφές σημάδι γήρανσης των κυττάρων της. Το ανοσοποιητικό της σύστημα έδειχνε επίσης σημάδια γήρανσης, ήταν επιρρεπές σε φλεγμονές και είχε αποκτήσει μεταλλάξεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε λευχαιμία.
Ωστόσο, η Μορέρα έσφυζε από υγεία. Τα τελομερή μικραίνουν κάθε φορά που τα κύτταρα διαιρούνται, και τα δικά της ήταν τόσο μικρά που μπορεί να την προστάτευαν από τον καρκίνο, καθώς περιοριζόταν με τη σειρά του και ο αριθμός των κυττάρων που συνέχιζαν να διαιρούνται, ανέφερε ο Εστέγιερ.
Επιπλέον, η εξέταση του DNA της γυναίκας αποκάλυψε γονιδιακές παραλλαγές που προστάτευαν την καρδιά και τα εγκεφαλικά της κύτταρα από ασθένειες και άνοια. Είχε χαμηλά επίπεδα φλεγμονής σε όλο το σώμα της, γεγονός που μείωνε τον κίνδυνο καρκίνου και διαβήτη, και αποτελεσματικό μεταβολισμό χοληστερόλης και λιπών. «Ολα αυτά είναι κρίσιμα, επειδή συνδέονται με ασθένειες που είναι τυπικές στους ηλικιωμένους και τελικά σε σκοτώνουν», είπε ο Εστέγιερ.
Στη συνέχεια, η ομάδα θέλησε να εκτιμήσει τη βιολογική ηλικία της Μορέρα. «Ηταν τουλάχιστον 10 έως 15 χρόνια νεότερη οργανικά (σε σχέση με την πραγματική της ηλικία)», είπε ο Εστέγιερ. Το μικροβίωμα του εντέρου της ήταν επίσης πολύ «νέο» για την ηλικία της.
Ωστόσο, η μακροζωία της δεν οφειλόταν αποκλειστικά σε γενετικούς παράγοντες. Η Μορέρα δεν ήταν υπέρβαρη, έτρωγε πολύ γιαούρτι, δεν κάπνιζε και δεν έπινε. Είχε επίσης μια καλή κοινωνική ζωή με φίλους και την οικογένεια κοντά της. Ολα αυτά σίγουρα βοήθησαν, τονίζει ο Εστέγιερ.
Πηγή: Guardian
