Kathimerini.gr
Σύμφωνα με ένα ρητό, «το πρόβλημα είναι πως νομίζεις ότι θα ζεις για πάντα». Οι άνθρωποι μπορεί να γνωρίζουν ότι ο χρόνος τους είναι περιορισμένος, αλλά συχνά δεν συνειδητοποιούν πραγματικά πόσος χρόνος τούς έχει απομείνει. Αυτή η νοοτροπία μπορεί να τους οδηγήσει στο να καθυστερήσουν να θέσουν στόχους και να προετοιμαστούν για τις δύσκολες ώρες, γεγονός που αυξάνει τις πιθανότητες να υπάρξουν προβλήματα στο μέλλον – για παράδειγμα, με τα οικονομικά, τη στέγαση ή την υγεία.
«Οι άνθρωποι δεν θέλουν να μιλούν για τον θάνατο που περιμένει στο τέλος, γιατί δεν θέλουν να αισθάνονται “γέροι”», σχολιάζει η Joan Gillis, κλινική κοινωνική λειτουργός ειδικευμένη σε θέματα Γηριατρικής και διευθύντρια κλινικής ομάδας ηλικιωμένων στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ McLean Hospital. «Ωστόσο, η αποδοχή αυτής της πραγματικότητας μπορεί να τους βοηθήσει να αποκτήσουν μια αίσθηση επείγοντος, έτσι ώστε τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής τους να είναι όσο το δυνατόν καλύτερα».
Στραφείτε προς τα μέσα
Η αποστασιοποίηση από τον θάνατο οφείλεται εν μέρει στις ενοχές που έχουν ορισμένοι άνθρωποι όταν επενδύουν στον εαυτό τους. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τους άνδρες που γεννήθηκαν τις πρώτες δεκαετίες μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και οι οποίοι γίνονται τώρα 60 και 70 ετών, υποστηρίζει η Gillis.
«Η αυτοφροντίδα δεν ήταν κάτι που διδάχθηκε απαραίτητα σε αυτή την ομάδα ανδρών καθώς μεγάλωναν, και έτσι πέρασαν τη ζωή τους εστιάζοντας στη δουλειά και στη φροντίδα της οικογένειας, με αποτέλεσμα να μην ξέρουν να φροντίσουν τον εαυτό τους», παρατηρεί η Gillis. «Ωστόσο, οι ηλικιωμένοι άνδρες θα πρέπει να αλλάξουν αυτή την εξωστρεφή στάση και να κοιτάξουν περισσότερο προς τα μέσα, συνειδητοποιώντας ότι δεν είναι εγωισμός το να εστιάσουν πλέον στον εαυτό τους».
Κάθε άνθρωπος έχει τους δικούς του στόχους και τα δικά του ενδιαφέροντα στα οποία συγκεντρώνει τις δυνάμεις του καθώς μεγαλώνει. Υπάρχουν όμως και κάποιοι τομείς που τους αφορούν όλους. Καλύπτουν τρεις κατηγορίες: υγεία, περιουσία και κατοικία. «Η εστίαση σε αυτές μπορεί να βοηθήσει τους άνδρες, όχι μόνο να βελτιώσουν τη σημερινή τους ζωή, αλλά επίσης να φροντίσουν για το μέλλον τους, όσα χρόνια και αν διαρκέσει αυτό», δηλώνει η Gillis.
Υγεία
Μην παραλείπετε τα ιατρικά ραντεβού. Κάντε τακτικούς ιατρικούς ελέγχους, όπως ένα ετήσιο τσεκάπ στον γιατρό πρωτοβάθμιας φροντίδας και δύο επισκέψεις τον χρόνο στον οδοντίατρο. Δείτε τον οφθαλμίατρο, ώστε να ανανεώσει τη συνταγή για τα γυαλιά σας και να κάνει έλεγχο για καταρράκτη και τυχόν οφθαλμικές παθήσεις, όπως το γλαύκωμα και η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας. Ελέγχετε επίσης την ακοή σας τουλάχιστον κάθε δύο χρόνια.
Σκεφτείτε να προσλάβετε έναν γυμναστή. Οι πιστοποιημένοι γυμναστές που ειδικεύονται στους ηλικιωμένους μπορούν να αναπτύξουν εξατομικευμένα προγράμματα εκγύμνασης, να εντοπίσουν τους τομείς που χρειάζονται βελτίωση, να διδάξουν τη σωστή τεχνική και να προσφέρουν κίνητρα.
«Αυτό το είδος επένδυσης μπορεί να βελτιώσει την κινητικότητα, τη δύναμη και την αντοχή σας, έτσι ώστε να παραμείνετε δραστήριοι και να συνεχίσετε να ζείτε ανεξάρτητοι για περισσότερα χρόνια», επισημαίνει η Gillis. Πολλά γυμναστήρια προσφέρουν οικονομικά πακέτα προσωπικής εκγύμνασης ή προγράμματα με πληρωμή ανά επίσκεψη. Επίσης, ορισμένες συνεδρίες γυμναστικής μπορούν να γίνουν από απόσταση, μέσω Zoom.
Περιουσία
Βάλτε τάξη στα οικονομικά σας. Μιλήστε με έναν προσωπικό οικονομικό σύμβουλο για να ελέγξετε την τρέχουσα οικονομική σας κατάσταση και να καταρτίσετε έναν προϋπολογισμό και έναν προγραμματισμό για τις δαπάνες, ιδίως τα ιατρικά έξοδα. Επίσης, ορίστε κάποιον επαγγελματία, ένα μέλος της οικογένειάς σας ή κάποιον στενό φίλο, ο οποίος θα σας βοηθά στη διαχείριση των οικονομικών σας, εάν χρειαστεί.
Λάβετε οριστικές αποφάσεις σχετικά με την περίθαλψη. Τακτοποιήστε τα γραφειοκρατικά θέματα σχετικά με την περίθαλψη υγείας. Ορίστε έναν πληρεξούσιο σε θέματα υγείας, ο οποίος θα μπορεί να μιλάει εκ μέρους σας για ζητήματα περίθαλψης, εάν εσείς δεν είστε σε θέση να το κάνετε. Στις ΗΠΑ, μπορεί κανείς να τεκμηριώσει τις επιθυμίες του σχετικά με την εξειδικευμένη υποστήριξη της ζωής (ALS). Μπορεί να επισκεφθεί την ιστοσελίδα www.health.harvard.edu/ADforms για να λάβει το έντυπο Health Decisions Worksheet (Έντυπο για την υγεία), το οποίο τον βοηθά να οριστικοποιήσει τους στόχους του, και το έντυπο Health Care Power of Attorney (Πληρεξούσιος για ζητήματα περίθαλψης).
Κατοικία
Επιλέξτε έναν εφεδρικό τρόπο διαβίωσης. Οι περισσότεροι ηλικιωμένοι ελπίζουν ότι θα ζουν ανεξάρτητοι για όσο το δυνατόν περισσότερο. Μην περιμένετε όμως να αλλάξει αιφνιδίως η κατάστασή σας για να διερευνήσετε τους εφεδρικούς τρόπους διαβίωσης. Για παράδειγμα, εάν υπάρχει δυνατότητα να μετακομίσετε σε συγγενείς σας, συζητήστε από πριν πώς μπορεί να διευθετηθεί αυτό και πόσο γρήγορα μπορεί να υλοποιηθεί σε περίπτωση που πάθετε κάτι. Μπορείτε επίσης να εξετάσετε εναλλακτικές λύσεις, όπως η συγκατοίκηση με άλλους ηλικιωμένους, οι μονάδες ανεξάρτητης διαβίωσης ηλικιωμένων ή οι μονάδες υποβοηθούμενης διαβίωσης. Επισκεφθείτε διάφορους χώρους, ζητήστε συστάσεις και εξετάστε τα κόστη, τις εγκαταστάσεις και τις παρεχόμενες υπηρεσίες.
Δημιουργήστε ένα σύστημα υποστήριξης. Αναπτύξτε έναν στενό κύκλο φίλων και συγγενών που θα σας βοηθήσει να παραμείνετε κοινωνικά δραστήριοι και να έχετε τακτική επικοινωνία με άλλους ανθρώπους. «Επίσης, χρησιμοποιήστε αυτή την ευκαιρία για να αποκτήσετε ξανά επαφή με φίλους με τους οποίους έχετε χαθεί ή για να επιλύσετε παλιές διαφορές», προτείνει η Gillis
Μείνετε ενεργός: Ορίστε ένα καθημερινό πρόγραμμα
Το να παραμείνετε ενεργός σε μεγάλη ηλικία είναι μερικές φορές δύσκολο. Ένας τρόπος να καταπολεμήσετε την απραξία είναι να κρατάτε ένα καθημερινό πρόγραμμα δραστηριοτήτων, προτείνει η Joan Gillis, κλινική κοινωνική λειτουργός ειδικευμένη σε θέματα Γηριατρικής στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ McLean Hospital. Χωρίστε το πρόγραμμα σε μεμονωμένες δραστηριότητες, με συγκεκριμένους χρόνους. Για παράδειγμα, προγραμματίστε χρονικά διαστήματα μέσα στα οποία θα κάνετε ντους, θα τρώτε τα γεύματά σας, θα πηγαίνετε για περπάτημα, θα διαβάζετε ή θα κάνετε τις δουλειές του σπιτιού ή τις εξωτερικές εργασίες. «Κάθε φορά που ολοκληρώνετε μια δραστηριότητα, τη σβήνετε από το πρόγραμμα», εξηγεί η Gillis. «Αυτή η οργάνωση και η ρουτίνα διασφαλίζουν ότι θα παραμείνετε δραστήριοι».
