Του Ανδρέα Ανδρέου
Τώρα που η τουριστική περίοδος φτάνει στο τέλος της και έχουμε ενώπιόν μας αποτελέσματα αφίξεων, καλό είναι να κάνουμε μια αυτοκριτική. Και το λέω αυτό επειδή συνήθως, όταν τρέχει ο ποταμός, το τελευταίο πράγμα που μας απασχολεί είναι η αυτοκριτική. Σε αντίθεση, όταν τα πράγματα φτάσουν σε τέλμα η αυτοκριτική είναι για τους λίγους και η κριτική είναι η κύρια ενασχόληση των πολλών.
Σε μια χώρα που είτε για τον άλφα ή τον βήτα λόγο ο τουρισμός αποτελεί ένα βασικό οικονομικό πνεύμονα, κανονικά όλοι θα έπρεπε να ασχολούμαστε με αυτόν. Και δεν εννοώ να έχουμε άμεσο οικονομικό συμφέρον από τον τουρισμό, αλλά ανεξαρτήτως οικονομικού κλάδου δραστηριοποίησής μας, θα έπρεπε να μας καίει να τον αναβαθμίσουμε επειδή αποτελεί τον καλύτερο τρόπο προώθησης της χώρας μας στο εξωτερικό. Άρα το κεφάλαιο τουρισμός είναι ευρύτατο και αγγίζει πέραν της οικονομίας, την κοινωνία μας, την κοινωνικότητά μας, τον πολιτισμό μας, την ιστορία μας, ενώ δεν είναι λίγη η βοήθεια που προσφέρει ακόμη και σε πολιτικό επίπεδο.
Βάζω μιαν άνω τελεία για να αναφερθώ στο πόση εντύπωση μου έκανε ένα γεγονός όταν ήμουν φοιτητής στην Αγγλία πριν από 25 χρόνια. Τότε στο Λονδίνο, μπορούσες να αγοράσεις εισιτήριο ενός ταξιδιού με λεωφορείο ή με τραίνο (μονής διαδρομής ή μετ’ επιστροφής) ή εναλλακτικά αν σε βόλευε, λόγω παρατεταμένης παρουσίας σου εκεί, μπορούσες να αγοράσεις κάρτα διαρκείας για συγκεκριμένες ζώνες εντός Λονδίνου, η οποία ίσχυε και στους δύο τύπους μέσων μαζικής μεταφοράς. Σήμερα ισχύουν και άλλα προϊόντα. Όταν έδειχνες λοιπόν το εισιτήριο ή την κάρτα σου στον επιθεωρητή, τότε αυτός ανάλογα με το τι είχες πατούσε ανάλογο κουμπί πάνω στην χαρακτηριστική παραδοσιακή τότε μηχανή του. Για να ικανοποιήσω την περιέργεια – υποψία μου, κάποτε δεν άντεξα και τον ρώτησα. Ευτυχώς δεν με έβρισε και μου απάντησε. Μου είπε (όπως υποπτευόμουν) πως τα στοιχεία της μηχανής του τα λαμβάνει το κέντρο και τα αναλύει μαζί με όλα αυτά των υπολοίπων μηχανών (κινητών και σταθερών) και βγάζουν στατιστικές.
Τα υπόλοιπα ήταν εύκολο να τα υπολογίσω. Με αυτό τον τρόπο ήξεραν πόσος κόσμος διακινείται, τι διαδρομές επιλέγει, με ποιο μέσο, τι είδους αντίτιμο προτιμά να πληρώνει κ.λπ., έτσι ώστε να ξέρουν τι προϊόντα να πλασάρουν, όπως κάρτες ταξιδίου, ενίσχυση ή αποδυνάμωση διαδρομών κ.λπ. Το ίδιο φαντάζομαι γίνεται σε κάθε μεγαλούπολη με δημόσιες συγκοινωνίες που έχουν να εξυπηρετούν εκατομμύρια κόσμου κάθε μέρα.
Και κλείνω την παρένθεση για να συνεχίσω από εκεί που το άφησα. Εμείς σαν χώρα είμαστε μια «μεγαλούπολη» που δέχεται τουρίστες. Φθάσαμε ή ξεπεράσαμε αισίως τα 4 εκατ. κόσμου που επέλεξαν τη χώρα μας για να περάσουν τις διακοπές τους. Έχω πραγματική απορία πόσοι πραγματικά ασχολούνται ουσιαστικά με το να συλλέγουν σωστά στοιχεία από όλους αυτούς τους τουρίστες για να τα αναλύουν μετά έτσι ώστε να ξέρουμε τι τους αρέσει από τη χώρα μας, τι δεν τους αρέσει από τη χώρα μας, να μαθαίνουμε νέες τάσεις έτσι ώστε να μπορούμε να βελτιωνόμαστε χρόνο με τον χρόνο.
Προσωπικά πιστεύω πως η ενασχόλησή μας με αυτό το αντικείμενο είναι πραγματικά επιδερμική. Κάποτε εμφανίζονται στο αεροδρόμιο κάποια άτομα από τη Στατιστική Υπηρεσία (υποθέτω) και κάνουν κάποιες ανούσιες ερωτήσεις σε φαλλαρισμένους επιβάτες που περιμένουν μετά από δέκα ώρες μέσα στα αεροδρόμια τις αποσκευές τους. Άστε που φαίνεται να προτιμούν τους Κύπριους οι οποίοι θα τους πουν στην καλύτερη ότι πέρασαν υπέροχα στην Αθήνα, ενώ έρχονται από το Μιλάνο! Αν δεν μάθουμε από μια σωστή και συνεχή έρευνα τι νομίζουν οι τουρίστες μας για το φαγητό που τους προσφέρουμε, για τον τόπο διαμονής τους, αν τους άρεσε ή όχι η διακόσμηση στο ξενοδοχείο τους, αν βρήκαν καλή ή κακή την εξυπηρέτηση που τους προσφέραμε, τι είχαν να πουν για τα σκουπίδια σε δημόσιους χώρους, για το τι νιώθουν όταν πυρπολούμε τις ομπρέλες στην παραλία, για το πώς τους κάθονται οι δημόσιες συγκοινωνίες μας, το κόστος των ταξί μας, το ότι τους προσφέρουμε «αγγλικό φαΐ» σε «αγγλικού τύπου» μπυραρίες, και ένα εκατομμύριο άλλα πράγματα, πώς θα βελτιωθούμε; Αφού αυτό που εισηγούμαι εγώ και κάποιοι άλλοι, ότι δηλαδή αν θες να είσαι στην κορυφή θα πρέπει να είσαι καλύτερος από τους καλύτερους, μπαίνει από το ένα αφτί και βγαίνει από το άλλο αφτί των περισσότερων, ας γίνει τότε μια αντικειμενική αυτοκριτική από τους περισσότερους. Το γεγονός πως τον φετινό Αύγουστο δεν παρατηρήθηκε η αναμενόμενη πληρότητα σε κλίνες ίσως θα πρέπει να μας πει περισσότερα από όσα (επιδερμικά) νομίζουμε...
