ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Ο Τιτανικός του Κυπριακού

Του Γιάννη Ιωάννου

Του Γιάννη Ιωάννου

Τρεις αιώνες πριν από την ενοποίηση της Ιταλίας, ο Μακιαβέλλι είχε συμβουλέψει, το 1513, για την ενοποίηση των ιταλικών βασιλείων. Ο Τοκβίλ, ήδη από τα μέσα του 19ου αιώνα, μίλησε για τον Ψυχρό Πόλεμο και την πρωτοκαθεδρία ΗΠΑ-Ρωσίας ενώ ο Καντ, σχεδόν 150 χρόνια πριν από την ίδρυση της Ε.Ε., έκανε λόγο για συνταγματικές δημοκρατίες στην Ευρώπη που θα ζήσουν υπό καθεστώς αγαστής συνεργασίας. Οι μεγάλοι διανοητές δεν έμειναν στην ιστορία μόνο για τη σπουδαιότητα του έργου τους και των ιδεών τους, αλλά και για τη διορατικότητά τους. Κατόρθωσαν να δουν πολύ πιο μπροστά από την εποχή τους και να περιγράψουν με ακρίβεια τα γεγονότα που θα έρθουν. Όχι με τη λογική της τυχαίας πρόβλεψης ή της προφητείας αλλά μέσα από την ενδελεχή παρατήρηση, την ισχυρή αναλυτική διαδικασία και την ορθολογιστική επιχειρηματολογία.

Στην πολιτική, όπως και στη φιλοσοφία και στη μάχη των ιδεών, οι πολιτικοί που ξεχώρισαν ήταν αυτοί που γνώριζαν πώς να διαβάζουν τις εξελίξεις. Που είχαν όραμα και ήταν διορατικοί. Η Θάτσερ με το που συνάντησε τον Γκορμπατσόφ κατάλαβε πως η Σοβιετική Ένωση θα καταρρεύσει. Ο Κένεντι γνώριζε πως αν στείλει προσωπικά τον αδερφό του σε εκείνον τον πιλότο του Phantom θα απέτρεπε μια κρίση που μπορεί να οδηγούσε στον Γ΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Βενιζέλος γνώριζε πως αν στο Παρίσι έκλεινε το ξενοδοχείο του κοντά σε αυτό των Άγγλων θα αξιοποιούσε τις κανονιές του Κουντουριώτη από το θωρηκτό «Αβέρωφ» και ο Τσώρτσιλ είχε συνειδητοποιήσει πως αν επιμείνει στο να πολεμήσει, ακόμη και μόνος του, τους Ναζί θα βρίσκονταν στην σωστή πλευρά της Ιστορίας. Οι statesmen σε αντίθεση με τους χιλιάδες πολιτευτές κατόρθωσαν να προβλέψουν, να προκαταλάβουν, να αναλύσουν ορθολογιστικά (και αλγοριθμικά) τα δεδομένα ενώπιόν τους και, εν τέλει, να οδηγήσουν τους λαούς τους σε σημαντικά επιτεύγματα.

Στην Κύπρο οι πολιτικοί μας διαχρονικά δεν τα πηγαίνουν καλά με τις προβλέψεις. Τέσσερα χρόνια μετά το ναυάγιο του Κραν Μοντάνα, τον Ιούλιο του 2017, καμιά εκ των προβλέψεων της διακυβέρνησης Αναστασιάδη, αλλά και μιας μερίδας της αντιπολίτευσης, δεν επαληθεύτηκε. Δεν βρέθηκε μεγάλο κοίτασμα στο τεμάχιο «10» της κυπριακής ΑΟΖ. Δεν επιβλήθηκαν από την Ε.Ε. κυρώσεις προς την Τουρκία που θα της προκαλούσαν κόστος σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο. Η Τουρκία κατόρθωσε και να βρει γεωτρύπανα, να τα επανδρώσει και να προβεί σε σειρά γεωτρήσεων στην κυπριακή ΑΟΖ. Και οι εξαγγελίες του Ερντογάν για το Βαρώσι αποδείχτηκαν πραγματικές κι όχι προεκλογικά πυροτεχνήματα. Είναι πραγματικά κωμικοτραγικό να ανατρέχει κανείς σε δηλώσεις, συνεντεύξεις και αναλύσεις στον κυπριακό Τύπο της περιόδου 2017-2020 σε σχέση με τις εξελίξεις στο Κυπριακό. Κυβερνητικά στελέχη, κομματικές ηγεσίες και πολιτικές ελίτ αναλύουν τις εξελίξεις στο Κυπριακό χωρίς, κυριολεκτικά, να πετυχαίνουν ούτε μισή πρόβλεψη σε σχέση με τις τουρκικές κινήσεις, τη μεγάλη γεωπολιτική εικόνα και τη διαπραγματευτική θέση της Λευκωσίας σε διεθνές και περιφερειακό επίπεδο.

Το Κυπριακό εισέρχεται ανεπιστρεπτί στο τελευταίο του μίλι. Η κατάσταση δεν είναι καλή και όλα συντείνουν σε ένα μεγάλο ναυάγιο, σε εθνικό επίπεδο, με άγνωστες αλλά οπωσδήποτε δυσάρεστες συνέπειες. Αν αυτό το ναυάγιο ήταν ο «Τιτανικός» η κοντόφθαλμη πολιτική αυτών που περιγράψαμε ως άνω θυμίζει την ορχήστρα στην αίθουσα δεξιώσεων του βρετανικού υπερωκεάνιου. Το πλοίο οδηγείται στα βράχια και η μπάντα συνεχίζει να παίζει μουσική. Την κρίσιμη στιγμή που το πλοίο θα προσκρούσει στο παγόβουνο και θα αρχίσει να παίρνει επικίνδυνη κλίση προκειμένου να βουλιάξει μαζί με όλο του το πλήρωμα και τους επιβάτες, ορισμένοι εξ αυτών θα το εγκαταλείψουν –προκειμένου να γλυτώσουν και κυριότερα να αποποιηθούν τις ευθύνες τους για το ναυάγιο. Παρακολουθώντας το Κυπριακό είναι προφανές πως αυτή η τάση της εγκατάλειψης του πλοίου –από μια μερίδα των όσων διαχειρίστηκαν τις εξελίξεις την περίοδο 2017-2020– έχει αρχίσει ήδη να επισυμβαίνει ενόψει του 2023 και των Προεδρικών καθώς και των εξελίξεων επί του εδάφους. Κάποιοι θα βγουν να μιλήσουν με υποτιθέμενη σκληρή γλώσσα. Κάποιοι θα ισχυριστούν ότι έκαναν ό,τι μπορούσαν για να μην πέσει το πλοίο στα βράχια, κάποιοι θα πουν πως προειδοποίησαν για το μεγάλο παγόβουνο και κάποιοι θα αρκεστούν στο να πουν πως το παγόβουνο που λέγεται Τουρκία ήταν τόσο μεγάλο και η σύγκρουση μαζί του αναπόφευκτη. Κανείς όμως δεν θα πει πως πρέπει να αποφύγουμε τη βύθιση και, κυριότερα, πως θα σωθούν όλοι οι επιβάτες κι αν αρκούν τα σωσίβια.

Παρακολουθώντας τη σύγχρονη πολιτική ιστορία της Κύπρου, σε καμιά της περίοδο δεν υπήρξε διορατικότητα και ακριβής πρόβλεψη των εξελίξεων. Οι πολιτικοί μας ήταν ανέκαθεν τακτικιστές και δεν διακρίνονταν για την αναλυτική τους δεινότητα. Το στάτους κβο μετά το 1974, σαν άλλο κομπάσο, τους επέτρεπε, κάθε φορά, να ολοκληρώνουν το ταξίδι τους, αποφεύγοντας τα παγόβουνα, τους ύφαλους και τα αβαθή δίνοντάς τους την ψευδαίσθηση των ικανών καπεταναίων. Τώρα, που το κομπάσο χάλασε, εγκαταλείπουν το πλοίο.

ioannou.g@kathimerini.com.cy

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Άλλα άρθρα συγγραφέα

Του Γιάννη Ιωάννου

Γιάννης Ιωάννου: Τελευταία Ενημέρωση

Το ζήτημα της εναντίωσης στη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση οφείλουμε να το δούμε πιο εκτενώς γιατί δυνητικά θα γεννήσει πολιτικές ...
Του Γιάννη Ιωάννου
Η αίσθηση που αποκομίζει κανείς από τον ανασχηματισμό είναι πως δεν θα είναι ο τελευταίος της τρέχουσας κυβέρνησης Χριστοδουλίδη ...
Του Γιάννη Ιωάννου
Το κοινό συμπέρασμα είναι αν μπορεί η Κύπρος όντως να παράξει ένα οικονομικό μοντέλο που θα είναι υγιές και με πλήρη διαφάνεια ...
Του Γιάννη Ιωάννου
X