Kathimerini.com.cy
Της ΜΑΡΙΑΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ
Όταν πριν από μερικούς μήνες σε μια συζήτηση με Ευρωπαίους πολιτιστικούς παραγωγούς η νεαρότερη ρώτησε «πώς μπορεί κανείς να φέρει περισσότερο κόσμο σε μια δράση», η απάντηση ήταν ομόφωνη και απλή: Απλά εστιάζεις στις διοργανώσεις, στις παραγωγές, στη συνέπεια. Το κοινό ανταποκρίνεται στη συνέπεια.
Το Θέατρο Πόλης ΟΠΑΠ (ΘΠ) φιλοξένησε τον περασμένο χρόνο θεατρικές παραστάσεις, συμπόσια, ημερίδες και συνέδρια, διοργάνωσε και πραγματοποίησε το πρώτο δικό του πρόγραμμα φιλοξενίας. Για εμάς που το ζούμε το ΘΠ, αποκορύφωμα ήταν το επιμελημένο διήμερο πρόγραμμα του Performance Laboratory του Ευρωπαϊκού προγράμματος OPEN UP (του τετραετούς ευρωπαϊκού προγράμματος OPEN UP ηγείται το Ίδρυμα Πιερίδη, με άλλους έξι εταίρους από Σουηδία, Φιλανδία, Ελλάδα, Γαλλία, Πορτογαλία και Ισπανία. Το πρόγραμμα εστιάζει στην περαιτέρω εκπαίδευση ατόμων που εκπροσωπούνται ανεπαρκώς στους κλάδους του ντιζάιν, της χαρακτικής, της περφόρμανς, των παραστατικών και ζωντανών τεχνών και της μόδας) τον περασμένο Δεκέμβριο και –λόγω πανδημίας– φέτος τον Μάρτιο. Η εν λόγω παρουσίαση ήλθε σε μια στιγμή που η ευρύτερη σκηνή αποζητά αυτού του είδους παρουσιάσεις και προγράμματα.
Έχοντας ολοκληρώσει τον πρώτο κύκλο εργαστηρίων, το Performance Laboratory παρουσίασε στη διάρκεια δύο ημερών τις δουλειές των δεκαεπτά συμμετεχόντων του 2021. Άτομα που ασχολούνται με την περφόρμανς ή και που έρχονται από άλλα πεδία της τέχνης, νεαρά (στους οποίους δεν δόθηκαν ευκαιρίες παρουσίασης της δουλειάς τους) βρέθηκαν στη σκηνή αλλά και σε όλους τους χώρους του ΘΠ για ένα πανόραμα ζωντανών και παραστατικών τεχνών. Το αποτέλεσμα ήταν πέραν των προσδοκιών μας.
Το πρόγραμμα που επιμελήθηκε η Λία Χαράκη και την παραγωγή του οποίου είχε το NiMAC, πλημμύρισε το (μικρό) θέατρο στην παλιά πόλη με δημιουργικότητα αλλά και κόσμο. Τα δεκαεπτά έργα αφορούσαν κυρίως σε συμμετοχικές εγκαταστάσεις, stand-up comedy, διάβασμα αγαπημένων κειμένων και ποικιλόμορφων περφόρμανς: Έργα τα οποία στο σύνολό τους ενέπνεαν ελευθερία έκφρασης. Ήταν κομμάτια που επιτρέπουν στο κοινό να σκεφτεί και δεν επιβάλλουν μια μοναδική αφήγηση, ευρηματικές παραστάσεις που ξεφεύγουν από τα οποιαδήποτε ασφυκτικά πλαίσια, έργα που ερευνούν ζητήματα ταυτότητας, ύπαρξης, ορθότητας και κοινωνικά θέματα. Και τα δεκαεπτά έργα γεννήθηκαν και ζυμώθηκαν μέσα από την καθοδήγηση της Χαράκη και μέσα από τις διάφορες ενότητες, οι οποίες επελέγησαν από την ίδια σχολαστικά για να συντάξουν την ολότητα του εργαστηρίου.
Θέλουμε να δούμε και άλλα επιμελημένα προγράμματα, με ημέρες γεμάτες περφόρμανς και παραστατικές και ζωντανές τέχνες. Ημέρες-γιορτές, όπου το μομέντουμ και η ενέργεια είναι καθοριστικά στοιχεία. Και η αλήθεια είναι πως γίνονται πολλά στην Κύπρο. Η εξέλιξη των παραστατικών και ζωντανών τεχνών καταγράφει άλματα. Χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια μπορεί να συνταχθεί μια αξιόλογη λίστα προγραμμάτων τα οποία έχουν ξεκινήσει και έχουν μεγαλώσει την τελευταία δεκαετία: Buffer Fringe Festival, the Yard. Residency από το Μίτος, πρόγραμμα φιλοξενίας Moving the New από τη Στέγη Σύγχρονου Χορού Λεμεσού, το πρόγραμμα της Στέγης Σύγχρονου Χορού Λευκωσίας, οι δράσεις του Κυπριακού Κέντρου Σκηνογράφων Αρχιτεκτόνων και Τεχνικών Θεάτρου (CYCSTAT), οι λειτουργείες του Assitej, το πρόγραμμα φιλοξενίας του Θεάτρου Πόλης ΟΠΑΠ κ.ά.
Παρά τα πολλά και άλυτα εμπόδια (όπως για παράδειγμα η πώληση μιας περφόρμανς, ή η χρηματοδότηση των έργων), οι παραγωγοί και τα άτομα που στελεχώνουν τους χώρους και τα προαναφερόμενα πρότζεκτ, παρουσιάζουν με συνέπεια. Και, αυτή η συνέπεια αποτελεί, τελικά, την πιο σημαντική κινητήριο δύναμη σε πείσμα των πολλών προβλημάτων. Παρά τα εμπόδια, τα έργα συνεχίζουν να ανεβαίνουν απέναντι από ένα κοινό. Πρέπει να είμαστε περισσότερο αισιόδοξοι παρά να πέφτουμε στην παγίδα της μεμψιμοιρίας «τίποτα δεν γίνεται στην Κύπρο». Γιατί, η αλήθεια είναι πως ήδη γίνονται πολλά.
Έστω κι αν από όσα φανταστήκαμε, μόνο λίγα θα υλοποιηθούν τελικά, το σίγουρο είναι πως ήδη υπάρχει παραγωγή ποιότητας.
Η κα Μαρία Ευσταθίου είναι cultural facilitator.
