Του Ανδρέα Ανδρέου
Ένας από τους πιο δυστυχισμένους αγοραστές ακινήτων είναι αυτός που πιστεύει πως η αγορά είναι «αγορά αγοραστών» και ανακαλύπτει πως τελικά η αγορά είναι οτιδήποτε άλλο εκτός από «αγορά αγοραστών».
Τι εννοούμε με τον όρο «αγορά αγοραστών»;
Η κατάσταση όπου στην αγορά ακινήτων υπάρχει πληθώρα προσφερόμενων ακινήτων και λίγοι αγοραστές, ονομάζεται «αγορά αγοραστών». Οπότε οι αγοραστές έχουν την τιμητική τους και το πλεονέκτημα διαπραγματευτικής δύναμης έναντι των πωλητών. Κάτω από τέτοιες συνθήκες παρατηρούνται εξευτελιστικά χαμηλές προσφορές από τους υποψήφιους αγοραστές, που σου λένε «...κύριε... αν θέλεις...».
Στην «αγορά πωλητών», έχουμε το αντίθετο. Είναι η κατάσταση κατά την οποία υπάρχουν πολυάριθμοι αγοραστές και λίγα προσφερόμενα ακίνητα, οπότε η διαπραγματευτική ισχύς βρίσκεται με το μέρος των πωλητών. Σε αυτή την κατάσταση οι πωλητές ελέγχουν πλήρως το παιχνίδι των τιμών, ανοίγουν το στόμα τους και ό,τι ζητήσουν συνήθως παίρνουν. Αν δεν πετύχουν να πουλήσουν στον Άλφα, θα πουλήσουν στον Βήτα.
Πιο δύσκολα θα ανακαλύψει ένας αγοραστής ότι δεν βρίσκεται σε μια κατάσταση «αγοράς αγοραστών» παρά ένας πωλητής ότι δεν βρίσκεται σε μια «αγορά πωλητών». Αυτό έχει να κάνει με τα γενικά χαρακτηριστικά των δύο κατηγοριών: του πωλητή και του αγοραστή.
Ο μέσος πωλητής είναι συνήθως μέσα στην αγορά για περισσότερο διάστημα από όσο ο μέσος αγοραστής. Αν είναι επιχειρηματίας ανάπτυξης, τότε έχει για παρατεταμένο χρονικό διάστημα ενδείξεις ενδιαφέροντος και μπορεί να ψυχολογήσει ή και να μετρήσει σε πραγματικούς όρους αν η αγορά βρίσκεται σε άνοδο, σε σταθεροποίηση ή σε πτώση. Άρα δύσκολα θα βρεθεί προ εκπλήξεως αλλαγής πορείας – εκτός φυσικά αν συμβεί κάτι εξωπραγματικό που δεν φαινόταν στον ορίζοντα ή αν είναι άτομο που δεν δίνει σημασία στο τι συμβαίνει γύρω του ή ακόμη δεν ξέρει να μελετήσει τα δεδομένα γύρω του. Μην εκπλήσσεστε υπάρχουν και τέτοιοι αδαείς και τυχαίοι ανάμεσά μας.
Αν ο πωλητής είναι ένας ιδιώτης, τότε το να βγάλει κάτι στην πώληση συνήθως προϋποθέτει κάποια έρευνα από μέρους του. Θα δει τι συναλλαγές γίνονται, θα προσπαθήσει να συμβουλευτεί για το πόσα πάει το ακίνητο του, θα κάνει τη δική του αξιολόγηση και μετά θα βγει στην αγορά. Η πιθανότητα να πετύχει μίαν ευοίωνη για εκείνον κατάσταση είναι μεγαλύτερη από το να πετύχει μια δυσοίωνη κατάσταση, νοουμένου φυσικά ότι δεν τον πιέζει ο χρόνος για κάτι άλλο που προϋποθέτει την πώληση.
Άρα η μεγαλύτερη γκάμα πωλητών βλέπουν πιο άμεσα και πιο ξεκάθαρα την κατάσταση της αγοράς και αξιολογούν πιο εύκολα αν οι συνθήκες είναι με το μέρος τους ή όχι.
Στην γκάμα των αγοραστών υπάρχει μια υποκατηγορία η οποία αποτελείται από άτομα που συνήθως είναι άνετα σε ρευστό και τα οποία δύσκολα αποφασίζουν να αγοράσουν. Μπορεί να επιδεικνύουν σποραδικό ενδιαφέρον κατά καιρούς, αλλά βρίσκονται σε μια κατάσταση συνεχούς αναμονής της τέλειας ευκαιρίας ανάμεσα σε πολλές ευκαιρίες, στην τέλεια γι’ αυτούς (χαμηλή) τιμή.
Κανένα πρόβλημα με αυτό, προς Θεού nobody’s perfect. Άλλωστε η σημερινή εποχή δημιουργεί συνθήκες που ενθαρρύνουν τέτοιες σκέψεις και συμπεριφορές. Έχουμε από τη μια το γεγονός ότι οι τράπεζες έχουν αποκτήσει χιλιάδες ακίνητα τα οποία ειρήσθω εν παρόδω θα διατεθούν. Έχουμε τις οικονομικές προβλέψεις που λένε ότι η οικονομία δεν πάει καλά ιδιαίτερα λόγω του πρόσφατου lockdown και του εκμηδενισμού του τουριστικού ρεύματος φέτος το καλοκαίρι.
Έχουμε τον ανισόρροπο Ερντογάν να απειλεί με θερμά επεισόδια. Όλα αυτά συνθέτουν μια εικόνα όχι θετικών εξελίξεων.
Όμως παρόλα αυτά, για κάποιους λόγους, που μπορεί να χρειάζονται μέχρι και ψυχανάλυση, δεν έχουμε «αγορά αγοραστών», με αποτέλεσμα αυτά τα άτομα να μου απογοητεύονται. Να είναι ίσως το γεγονός ότι οι τράπεζες μπορεί να πήραν μέσα χιλιάδες ακίνητα, αλλά συνάμα και χιλιάδες «λάθος ακίνητα», με αποτέλεσμα να μην βρίσκουν αυτό που θέλουν;
Φυσικά είπαμε πως δεν υπάρχουν λάθος ακίνητα, αλλά λάθος τιμές. Μήπως και αυτό να παίζει το ρόλο του στον ευρύτερο ρόλο των σημερινών τραπεζών και όχι μόνο το γεγονός ότι αν γυρεύω σπίτι και η τράπεζα έχει χιλιάδες χωράφια να μην με βοηθά;
Από την άλλη, μήπως όλοι μας έχουμε κεφαλαιοποιήσει προ πολλού τους κινδύνους που εκπηγάζουν από την Τουρκία και ό,τι συμβαίνει σήμερα και αύριο είναι απλά μέρος της καθημερινότητας μας;
Και τέλος, μήπως τελικά πάθαμε ανοσία της αγέλης και όποιος κίνδυνος, πανδημικός ή άλλος θεωρείται μπόρα που θα περάσει;
