

Του Πάρη Δημητριάδη
Ανάμεσα σε πολλά, εποικοδομητικά και ενδιαφέροντα πράγματα, μιλώντας στη Μαρίνα Οικονομίδου και στη ραδιοφωνική εκπομπή «90 Λεπτά Πολιτικά Αλλιώς» το ηχητικό της οποίας αναδημοσιεύεται στην Καθημερινή, ο Καθηγητής Συγκριτικής Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, Αντώνης Έλληνας επισήμανε τη διαφορά κουλτούρας που επικρατεί σε Ευρώπη και ΗΠΑ γύρω από την ελευθερία της έκφρασης ως έννοια και στάση ζωής.
Με την πανευρωπαϊκή άνοδο της ακροδεξιάς και του λαϊκισμού και με το ιλαροτραγικό φαινόμενο της εποχής Ντόναλντ Τραμπ να απασχολεί τη συζήτηση, ο δρ Έλληνας είπε συγκεκριμένα ότι λόγω της αιματηρής και πολύνεκρης ιστορίας της, στην Ευρώπη δεν μπορεί να ισχύσει η -σε πολλά εισαγωγικά- ελευθερία της άποψης που έχει επικρατήσει στην Αμερική. Μια χώρα όπου ιδίως το τελευταίο διάστημα, με την παράνοια της φερόμενης και φαντασιακής anti woke ατζέντας, η φροντιστική πτυχή της πολιτικής ορθότητας έχει κατακρεουργηθεί και σχεδόν οριστικά συνθλιβεί, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το σημερινό κατάντημα της πάλαι ποτέ ισχυρότερης δημοκρατίας.
Δεν γνωρίζω αν η χρήση του όρου «ελευθερία» της έκφρασης έγινε εκ παραδρομής ή σκοπίμως από τον Καθηγητή ως θεωρητικός επιστήμονας που με νηφαλιότητα προσεγγίζει τα γεγονότα, είμαι ωστόσο σχεδόν σίγουρος πως θα συμφωνούσε πως αυτό που έχει κυριαρχήσει στις ΗΠΑ με την εκλογή Τραμπ και που με το σιγοντάρισμα των σόσιαλ εξαπλώνεται σαν καρκίνωμα τα τελευταία χρόνια παντού στην Ευρώπη δεν είναι ελευθερία αλλά ασυδοσία της άποψης.
Μια απύθμενα αρρωστημένη ασυδοσία, με ξεκάθαρα στοιχεία ρατσιστικού εξτρεμισμού, παλαιού τύπου κιόλας, για να μην πω πρωτόγονου, όπου οι άνθρωποι χωρίζονται πτού κι απ’ την αρχή σε μαύρους και λευκούς, άντρες και γυναίκες, στρέιτ και γκέι, πλούσιους και φτωχούς και ούτω καθεξής. Ό,τι δηλαδή με κόπο, ιδρώτα και πολύ μόχθο έγινε κατορθωτό να κατακτηθεί στο δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα, μέσα από τίμους αγώνες δεκαετιών και μέσα από εμβληματικά κινήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων, -τα περισσότερα από τα οποία ειρήσθω εν παρόδω στις ΗΠΑ ξεμύτισαν- κινδυνεύουν τώρα με τον κάθε λογής λαϊκιστή Τραμπ να αφανιστούν, οδηγώντας τον δυτικό πολιτισμό και κατ΄επέκταση την ανθρωπότητα ολόκληρη, αιώνες πίσω.
Ίσως ο ισχυρότερος σύμμαχος της πολιτισμικής αυτής σήψης και ενδεχομένως ο ελέφαντας στο δωμάτιο είναι η πολλαπλή κρίση θεσμών που διανύουμε στις μέρες μας, με τους δικαίως ή αδίκως, δεν είμαι σίγουρος, απηυδισμένους πολίτες, να υιοθετούν μηδενιστικές τάσεις και να τσουβαλιάζουν τα πάντα και τους πάντες σε αχρηστία. Η πολιτική, η δικαιοσύνη, τα μίντια, το εκπαιδευτικό σύστημα, η ευρύτερη δημόσια υπηρεσία, όλα σχεδόν αντιμετωπίζονται με την ίδια απαξιωτική στάση εκ μέρους μεγάλης μερίδας της κοινωνίας και κυρίως αυτής που προέρχεται από τα λαϊκά της στρώματα.
Λόγοι προφανώς και υπάρχουν, το φλέγον ωστόσο ζήτημα έγκειται στο γεγονός ότι η διέξοδος δεν μπορεί να είναι η αντισυστημική και καλά Άκρα Δεξιά: Ένα και μόνο ξεφύλλισμα της Ιστορίας του πρώτου μισού του εικοστού αιώνα φωνάζει το γιατί.