Του Αλέξη Παπαχελά
Διάβαζα ένα εξαιρετικό ρεπορτάζ μεγάλης αμερικανικής εφημερίδας για τα προβλήματα που αντιμετώπισαν οι άνθρωποι του συστήματος υγείας των ΗΠΑ την πρώτη περίοδο της επέλασης του κορωνοϊού. Μου έκανε εντύπωση η διήγηση μιας νοσηλεύτριας η οποία υπογράμμιζε πόσο τρομαγμένη ήταν από το γεγονός ότι υπήρχαν κρεβάτια στους διαδρόμους. Το ρεπορτάζ κατέληγε με την ίδια να εξηγεί ότι δεν άντεχε άλλο τις συνθήκες που επικρατούσαν και γι’ αυτό παραιτήθηκε.
Κρεβάτια στους διαδρόμους; Για τους Ελληνες γιατρούς και νοσηλευτές αυτός είναι ο κανόνας στις εφημερίες εδώ και δεκαετίες. Οποιος έχει επισκεφθεί μεγάλο δημόσιο νοσοκομείο κατά τη διάρκεια εφημερίας σε περίοδο αιχμής ξέρει ότι δεν διαφέρει πολύ από συνθήκες πραγματικού πολέμου. Ενας έμπειρος γιατρός στέλνει τα περιστατικά όπου πρέπει με αποφασιστικότητα ενώ γύρω του συγγενείς φωνάζουν, ασθενείς ουρλιάζουν από τον πόνο και κάποιος φύλακας προσπαθεί να επιβάλει την τάξη. Οι τραυματιοφορείς, οι νοσηλευτές, οι γιατροί τα δίνουν όλα. Παρά την εικόνα του χάους, το σύστημα δουλεύει.
Υποθέτω, ένας ξένος γιατρός ή νοσηλευτής με το ζόρι θα έβγαζε 2-3 τέτοιες εφημερίες. Το «ράντζο» σε προετοιμάζει τελικά για όλα, για το απροσδόκητο, για το χάος, για τον κορωνοϊό…
Ημασταν τυχεροί γιατί οι σωστές αποφάσεις και προβλέψεις απέτρεψαν τη δοκιμασία του συστήματος υγείας σε ακραίες συνθήκες. Δεν περάσαμε δηλαδή αυτό που πέρασαν η Ιταλία, η Μ. Βρετανία και άλλες χώρες. Αυτός ακριβώς ήταν ο στόχος, και επετεύχθη. Τα καλά δημόσια νοσοκομεία απέδειξαν ότι μπορούν να αντιμετωπίσουν μια μεγάλη, πρωτόγνωρη κρίση. Επίσης, οι πολίτες και οι πολιτικοί συνειδητοποίησαν την ανάγκη να ενισχυθεί το σύστημα υγείας.
Χρειάζεται όμως προσοχή. Αλλο ενίσχυση και άλλο εκμετάλλευση για μικροπολιτικούς λόγους. Οι άνθρωποι, που ορθώς προσλαμβάνονται τώρα, καλό είναι να αντιλαμβάνονται τα αίσθημα ευθύνης που εμπεριέχουν τα νέα τους καθήκοντα και να το κάνουν με επαγγελματισμό, όχι σαν αβαρία. Οι τοπικοί βουλευτές καλό είναι να κατανοήσουν ότι η πίεση για μια ΜΕΘ σε κάθε κωμόπολη είναι παράλογη. Μονάδες εντατικής θεραπείας χωρίς ασθενείς και ειδικούς γιατρούς απλώς θα σαπίσουν με τον χρόνο, βορά στο κυνήγι του σταυρού.
Το σύστημα υγείας θέλει αναμόρφωση. Το καλό ανθρώπινο υλικό υπάρχει. Το ίδιο και η εμπειρία διαχείρισης κρίσεων και δύσκολων καταστάσεων. Ιδρύματα και ο ιδιωτικός τομέας θέλουν να βοηθήσουν. Οι άνθρωποι που στηρίζουν όμως το σύστημα πρέπει να πληρωθούν καλύτερα. Και οι πολιτικοί να αφήσουν τους ειδικούς να κάνουν τη δουλειά τους. Ας βρουν σταυρούς με άλλο τρόπο, λιγότερο επώδυνο για το δημόσιο συμφέρον.
