
Του Μιχάλη Σοφοκλέους
Για «πρώτη φορά», η Κύπρος «αλλάζει», «όσο ποτέ προηγουμένως»… Μεγαλοστομίες στις οποίες παθολογικά αρέσκεται ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και αναπαράγει το Υπουργικό του Συμβούλιο, ως βιομηχανία παραγωγής χειροκροτημάτων. Γι’ αυτό και δεν πρέπει να εκπλήττει κανέναν η πλήρης κατάρρευση της κυβέρνησης αλλά και της Πολιτείας, στην πρώτη κρίση που αντιμετώπισε. Ελάχιστοι πλέον αντιλαμβάνονται ή ασχολούνται με την ευθύνη που τους έχει ανατεθεί. Προτεραιότητα έχει σήμερα η εικόνα του Προέδρου, οι φωτογραφίες που θα αναρτήσει, η αποδοχή τους. Με την κυβέρνηση να έχει ως κύριο μέλημα τη διαχείριση της εικόνας αυτής και το «καλόπιασμα» του επικεφαλής της.
Η παταγώδης αποτυχία στην αντιμετώπιση της φωτιάς στην επαρχία Λεμεσού δεν έδειξε τίποτα άλλο παρά το ξεγύμνωμα ενός κράτους που όλοι μεριμνούν να μη φταίξουν, παρά να κάνουν τη δουλειά τους. Διότι έτσι πλέον εκλέγονται, έτσι παίρνουν προαγωγές, έτσι παραμένουν υπουργοί.
Ο ελέφαντας στο δωμάτιο στην αντιμετώπιση καταστροφών στην Κύπρο είναι η πλήρης απουσία ενιαίου σχεδιασμού από πριν και συντονισμού κατά τη διάρκεια ενός γεγονότος. Εμπλέκονται, με πολύ σοβαρό ρόλο, περισσότερα από δέκα τμήματα από τουλάχιστον πέντε υπουργεία: Πυροσβεστική, Τμήμα Δασών, Πολιτική Άμυνα, Αστυνομία, Εθνική Φρουρά, Μετεωρολογική, Ασθενοφόρα, Νοσοκομεία, κοινωνικές υπηρεσίες, επαρχιακές διοικήσεις, επαρχιακοί οργανισμοί, δήμοι, κοινότητες, αεροδρόμια κ.ο.κ. Ούτε η προεργασία, όμως, ούτε η αντιμετώπιση έχουν επικεφαλής αρμόδιο. Ούτε πολιτικός υπεύθυνος υπάρχει, ούτε διοικητικός, κανείς δεν έχει την υψηλή ευθύνη. Κανείς δεν μπορεί να δώσει εντολές σε όλους και όλοι ανεξαίρετα προστατεύουν με νύχια και δόντια το δικό τους βασίλειο. Όταν προκύψει κρίση, ρίχνουν την ευθύνη ο ένας στον άλλο και δεν φταίει ποτέ κανείς.
Είναι αλήθεια ότι το πρόβλημα είναι διαχρονικό και καμία κυβέρνηση δεν έσπασε αβγά για να το λύσει. Η σημερινή το αναγνώρισε μεν, αλλά –ως συνήθως– επιστράτευσε μια ασπιρίνη που δεν θα το αντιμετώπιζε, αλλά θα επέτρεπε μια βαρύγδουπη ανακοίνωση: το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε στις 12 Απριλίου να ορίσει τον γ.δ. του υπουργείου Γεωργίας συντονιστή της διαχείρισης πυρκαγιών εκτός αστικών περιοχών.
Κανένα ουσιαστικό ζήτημα δεν έλυσε αυτός ο διορισμός. Ο (πολύ αξιόλογος) κ. Γρηγορίου δεν φέρει πολιτική ευθύνη ως δημόσιος λειτουργός που είναι, δεν εποπτεύει τα επιχειρησιακά σχέδια της κάθε υπηρεσίας και δεν αποφασίζει για τις επενδύσεις σε μέσα και προσωπικό που χρειάζεται η πυρόσβεση. Αποκορύφωμα, δεν λήφθηκε καν πρόνοια για το ποιος τον αντικαθιστά όταν απουσιάζει.
Ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης προέρχεται από το Δημόσιο και αποδεικνύει καθημερινά ότι αυτό που στην πραγματικότητα πιστεύει, είναι ότι το κράτος διοικείται από μόνο του, από τους δημόσιους λειτουργούς, με τον Πρόεδρο και τους υπουργούς να έχουν –κυρίως– μια εθιμοτυπική, κοινωνική και επικοινωνιακή αποστολή. Αφού λοιπόν έβαλε τον κατ’ επίφαση συντονιστή, ικανοποίησε –φαντάζομαι– αρκετά από τα διάσπαρτα και ασυντόνιστα αιτήματα των πολλών υπηρεσιών, ένιωσε την αυτοπεποίθηση να ανακοινώσει ότι η Κύπρος φέτος είναι πιο έτοιμη από ποτέ.
Εκεί όλοι, Πρόεδρος, υπουργοί και αρμόδιοι, θεώρησαν ότι το «έργο» τους στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία. Και πολύ χαρούμενοι ως ήταν που ικανοποίησαν τον Πρόεδρο, έστειλαν τον κ. Γρηγορίου στην Αυστραλία, τις μέρες ακριβώς που έχουμε τον μεγαλύτερο κίνδυνο πυρκαγιών…
Μη διερωτάστε λοιπόν γιατί με τις προειδοποιήσεις στο κόκκινο ήταν όλοι ανέτοιμοι να αντιμετωπίσουν έγκαιρα τη φωτιά, να συνειδητοποιήσουν το μέγεθος του κινδύνου, να καθοδηγήσουν τον κόσμο και να διαχειριστούν τις φονικές συνέπειες μιας δραματικής καταστροφής που κατέκαψε πάνω από το 2% της ελεύθερης Κύπρου. Και μην έχετε απορίες γιατί νιώθουν «αδικία» και από πάνω επειδή τους ασκείται κριτική για την πλήρη αστοχία που ζήσαμε. Ο Πρόεδρος, το βράδυ της φωτιάς, δήλωνε ότι «το μόνο που ενδιαφέρει είναι οι ανθρώπινες ζωές», δείχνοντας εκνευρισμένος και κάπως χαμένος. Δεν αντιλαμβανόταν ότι, αρνούμενος να μιλήσει για την ίδια τη φωτιά και την αντιμετώπισή της, παραδεχόταν την αποτυχία και την παράδοση του κράτους. Λέγοντας στον κάθε πληγέντα: «αν θα κάνεις κάτι, θα το κάνεις μόνος σου»…
Ο κ. Χριστοδουλίδης αρέσκεται να παρουσιάζει ψηλά τον πήχη. Να δημιουργεί προσδοκίες που διαρκώς διαψεύδονται. Η διάψευση όμως σήμερα συνοδεύεται με την καταστροφή. Γι’ αυτό και κορυφώνεται η οργή και η περιφρόνηση των πολιτών. Καμιά χώρα δεν κυβερνάται με λόγια. Καμιά δεν επιβιώνει στον αυτόματο πιλότο. Δεν μπορείς να κοροϊδεύεις τους πολίτες για καιρό, οι συνέπειες θα έρθουν να σε βρουν. Και τώρα που γίνεται αυτό, ο πήχης καταλήγει στο πάτωμα, με εσένα να εξακολουθείς να περνάς από κάτω…