Την ώρα που γράφεται αυτό το άρθρο η σύνοδος των Ηνωμένων Εθνών για το Κλίμα οδεύει προς το τέλος της. Ένα τέλος λίγο πολύ αναμενόμενο παρά τα ευφάνταστα λόγια και τις μεγάλες δεσμεύσεις από τους ηγέτες κατά την έναρξης της.
Το προσχέδιο του κειμένου του διαπραγματευτικού αποτελέσματος της Cop26, που παρουσιάστηκε την περασμένη Τετάρτη (10 Νοεμβρίου), σηματοδοτεί ότι η διάσκεψη δεν βρίσκεται σε καλό δρόμο για να ανταποκριθεί στις φιλοδοξίες που έχει δημιουργήσει, αναγνωρίζοντας την ίδια ώρα ότι η αποτυχία της θα έχει καταστροφικές συνέπειες.
Ακόμα και όταν την Πέμπτη οι ΗΠΑ και η Κίνα, οι δύο μεγαλύτεροι ρυπαντές στον κόσμο, κατέθεσαν κοινή δήλωση που υπόσχονται να συνεργαστούν σε μια σειρά από κρίσιμα ζητήματα, εκπλήσσοντας όλους όσοι παρακολουθούν εναγωνίως την Σύνοδο, το κλίμα παρέμεινε απαισιόδοξο.
Εάν ήταν θεατρική παράσταση θα μπορούσαμε να πούμε ότι θα ήταν ένα έργο σε δυο πράξεις, με την πρώτη να βλέπουμε τους ηγέτες πλούσιων χωρών όπως η Βρετανία, οι ΗΠΑ και η Αυστραλία να χαμογελούν πλατιά καθώς μπαίνουν στην Σύνοδο, με τους ηγέτες των αναπτυσσόμενων χωρών να τους σφίγγουν τα χέρια και να διασκεδάζουν τις προσδοκίες του κόσμου. Και καθώς προχωρούμε στη δεύτερη πράξη τα χαμόγελα σβήνουν όταν το τελικό κείμενο δεν περιέχει καμιά νομική δέσμευση για χρηματοδότηση των αναπτυσσόμενων χωρών, για να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα της κλιματικής αλλαγής. Επιβεβαιώνοντας ότι η επίτευξη του στόχου παροχής οικονομικής βοήθειας της τάξης των 100 δισ. δολαρίων ετησίως, που είχαν υποσχεθεί στο Παρίσι το 2015, ήταν και παραμένει ένα μακρινός και άπιαστος στόχος.
Πριν από 15 χρόνια έπρεπε να βρεθεί κάποιος στην Αρκτική ή σε ένα νησί με χαμηλό υψόμετρο για να βιώσει την κλιματική αλλαγή. Σήμερα, όπου κι αν ζούμε, βλέπουμε τις επιπτώσεις της. Και ενώ οι φτωχές χώρες καλούν απεγνωσμένα για βοήθεια, και χιλιάδες διαδηλωτές βρίσκονται στους δρόμους καλώντας τις κυβερνήσεις έστω και την ύστατη να συμφωνήσουν σε πιο φιλόδοξα εθνικά σχέδια για τη μείωση των εκπομπών, τα οποία θα είναι δεσμευτικά, να αναλάβουν συγκεκριμένες δεσμεύσεις και να γεφυρωθεί το οικονομικό χάσμα για την προσαρμογή στις αλλαγές, σε ένα άλλο παράλληλο σύμπαν ο ΠτΔ της Κύπρου ανέλυε τις μεγάλες του ευαισθησίες σε ό,τι αφορά στο περιβάλλον.
Από το εντυπωσιακό ‘’Forests matter to me and my country’’ μέχρι τη δέσμευση ‘’towards a clean power transition’’ στην παρέμβαση του κατά τη διάρκεια της Συνόδου, μας έκανε πραγματικά να διερωτηθούμε αν ζούμε στην ίδια χώρα. Εξήγγειλε 500 εκ. ευρώ μέχρι το 2026 για υιοθέτηση νέων πολιτικών και μέτρων φιλικότερων προς το περιβάλλον. Ο κύριος Αναστασιάδης όμως θα πρέπει να απαντήσει πώς μέσα σε 4 χρόνια θα καταφέρει να πραγματοποιήσει όσο απέτυχε την προηγούμενη οκταετία. Πώς η βιοποικιλότητα και η προστασία της αποτελούν προτεραιότητα του, όταν η Κύπρος δέχεται σωρεία προειδοποιήσεων από την ΕΕ σχετικά με την εφαρμογή του περιβαλλοντικού κεκτημένου και την προστασία σημαντικών οικοτόπων του τόπου μας όπως ο Ακάμας;
Ο ΠτΔ πρέπει να απαντήσει πώς θα αναπτυχθούν επι της ουσίας οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας προστατεύοντας το φυσικό περιβάλλον, όταν σήμερα το κόστος της εξάρτησής μας από τα συμβατικά καύσιμα και τα πρόστιμα από τους ρύπους, μεταφέρεται στα νοικοκυριά.
Πώς θα αναλάβει πρωτοβουλία για δημιουργία ενός Περιφερειακού Σχεδίου Δράσης, για την ευρύτερη περιοχή μας, όταν έχει διακόψει κάθε επικοινωνία με τους συμπατριώτες μας Τ/Κ.
Ο βετεράνος φυσιοδίφης Σερ David Attenborough, στην ομιλία του κατά την έναρξη της συνόδου, προέτρεψε τους ηγέτες να «ξαναγράψουν την ιστορία μας» και «να μετατρέψουν αυτή την τραγωδία σε θρίαμβο, είμαστε, άλλωστε οι μεγαλύτεροι λύτες προβλημάτων που υπήρξαν ποτέ στη Γη», είπε.
Είτε μας αρέσει είτε όχι, είναι θέμα πότε, όχι εάν, η χώρα μας και ο λαός μας θα πρέπει να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής σε όλους τους τομείς. Έχουμε υποχρέωση να λάβουμε όλα εκείνα τα μέτρα που θα μας οδηγήσουν με ασφάλεια στα επόμενα χρόνια. Ένας σωστός χωροταξικός σχεδιασμός, αύξηση του αστικού πρασίνου, σχέδια βιώσιμης κινητικότητας αποτελούν κάποια μόνο από αυτά.
Αν για την διάσωση του πλανήτη έγιναν κάποια μικρά βήματα, για την διάσωση της Κύπρου δεν έγινε ούτε ένα και για αυτό βαρύτατη ευθύνη όπως και για τόσα άλλα φέρει ο ίδιος ο ΠτΔ.
Χριστίνα Νικολάου
Μέλος ΚΕ ΑΚΕΛ
Επικεφαλής Γραφείου Περιβάλλοντος